Την τελευταία του ημέρα στην Ευρώπη χρησιμοποιεί ο Μπαράκ Ομπάμα για να πείσει τους ξένους ηγέτες να του παρέχουν στήριξη σε ένα στρατιωτικό πλήγμα κατά της Συρίας, λίγες ημέρες πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία στο Κογκρέσο για το θέμα.
Ωστόσο, καθώς οι επαφές ολοκληρώθηκαν στην Αγία Πετρούπολη, η Σύνοδος Κορυφής της G20 εμφανίζεται διχασμένη και ο Ομπάμα δεν φαίνεται να έπεισε τους ξένους ηγέτες για ανάληψη δράσης εκτός πλαισίου ΟΗΕ.
Το θέμα της Συρίας βρέθηκε στην ατζέντα της Συνόδου, ενώ κυριάρχησε και στις διμερείς συναντήσεις που είχαν οι ηγέτες στο περιθώριό της.
Η Κίνα -όπως άλλωστε αναμενόταν- τάχθηκε κατηγορηματικά κατά στρατιωτικού πλήγματος στη Συρία.
Ο κινέζος πρόεδρος είπε στον αμερικανό ομόλογό του την Παρασκευή ότι θα πρέπει να βρεθεί πολιτική λύση για την κρίση στη Συρία και να μην υπάρξει στρατιωτικό πλήγμα.
«Η πολιτική λύση είναι η μόνη διέξοδος από τη συριακή κρίση και ένα στρατιωτικό πλήγμα δεν μπορεί να λύση το πρόβλημα από τη ρίζα του» δήλωσε ο Σι Τζινπίνγκ, σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua, σε συνάντηση που είχε με τον Ομπάμα στο περιθώριο της Συνόδου της G20.
«Περιμένουμε από κάποιες χώρες να το ξανασκεφτούν πριν προχωρήσουν στη δράση» τόνισε ο κινέζος πρόεδρος.
Από την πλευρά της, η ΕΕ εξέφρασε το σκεπτικισμό της για το εάν η στρατιωτική δράση θα είναι αποτελεσματική, ενώ ακόμα και ο Πάπας Φραγκίσκος έχει ζητήσει από τους ξένους ηγέτες να σταματήσουν «τη μάταιη επιδίωξη μιας στρατιωτικής λύσης».
Κατά της στρατιωτικής δράσης έχει ταχθεί και ο ΓΓ του ΟΗΕ, ο οποίος την έχει χαρακτηρίσει «απερίσκεπτη». Ο Μπαν Γκι-μουν πρόσθεσε ότι μία τέτοια επίθεση θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερη σεχταριστική βία.
Στο δείπνο της Συνόδου το βράδυ της Παρασκευής, οι ξένοι ηγέτες καταδίκασαν γενικά τη χρήση χημικών όπλων, ωστόσο δεν ανέφεραν ποια είναι η κατάλληλη αντίδραση στην περίπτωση της Συρίας.
Σύμφωνα, μάλιστα, με γάλλο αξιωματούχο που δεν θέλησε να κατονομαστεί, πολλοί ηγέτες εξέφρασαν τη δυσπιστία τους για το εάν πίσω από την επίθεση με χημικά όπλα κρύβεται το καθεστώς Άσαντ.
Ο Ομπάμα, πάντως, επιμένει στις προσπάθειες να βρει στήριξη -έστειλε, μάλιστα, την πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Σαμάνθα Πάουερ, σε δεξαμενή σκέψης στην Ουάσινγκτον για να υποστηρίξει ότι η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να αφήσει την άνευ προηγουμένου χρήση χημικών όπλων να παραμείνει ατιμώρητη.
Βρετανικές πηγές δηλώνουν ότι ο Ομπάμα έχει τη στήριξη της Γαλλίας, της Τουρκίας, του Καναδά και της Βρετανίας στο ότι πρέπει να υπάρξει απάντηση στο καθεστώς Άσαντ, μία στήριξη που είχε εκφραστεί και πριν από τη Σύνοδο. Ωστόσο, μόνο η Γαλλία υπόσχεται στρατιωτική βοήθεια.
Ωστόσο, οι σύμβουλοί του είναι προσεκτικοί να μην δημιουργήσουν την αίσθηση ότι η διεθνής κοινότητα θα μπορούσε να εμφανιστεί ενωμένη στο ζήτημα της Συρίας.
Ο αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Μπεν Ρόουντς, δήλωσε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν ζητάει από τους ξένους ηγέτες να υποσχεθούν ότι θα παρέχουν στρατιωτική βοήθεια σε ένα πλήγμα υπό αμερικανική διοίκηση, αλλά απλά να δηλώσουν ότι δικαιολογείται η ανάληψη στρατιωτικής δράσης.
«Δεν περιμένουμε να συμφωνήσει κάθε χώρα που βρίσκεται εδώ με αυτή την άποψη» είπε ο Μπεν Ρόουντς από την Αγία Πετρούπολη.
Ωστόσο, επανέλαβε την πεποίθηση του Ομπάμα ότι η κυβέρνηση Άσαντ «εξαπέλυσε επίθεση με χημικά όπλα που σκότωσε 1.429 ανθρώπους».
Σύμφωνα με τον Ρόουντς, ο Ομπάμα είπε στους ηγέτες της G20 ότι είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι διεθνείς κανόνες κατά της χρήσης των χημικών όπλων και υπογράμμισε το «κλίμα παράλυσης» στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Πλήρης είναι η ρήξη για το θέμα ανάμεσα στη Ρωσία και τις ΗΠΑ
Σε μία μη αναμενόμενη κίνηση, ο επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας, Χάρι Ράιντ, και ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Τζον Μπένερ, αρνήθηκαν την πρόταση Ρώσων βουλευτών να συναντηθούν και να συζητήσουν το θέμα της Συρίας.
Η Μόσχα δεν έχει «τίποτα να συνεισφέρει» στην πολιτική συζήτηση που γίνεται στις ΗΠΑ, «δεδομένου του ότι γνωρίζουμε ποια είναι η θέση της Ρωσίας», είπε χαρακτηριστικά ο Ρόουντς.
Παράλληλα, κατηγόρησε για μια ακόμα φορά τη Μόσχα ότι «αρνείται να ενεργήσει» στον ΟΗΕ κατά του καθεστώτος της Δαμασκού και ότι θέλει να «αποφύγει τα σοβαρά προβλήματα» αυτής της υπόθεσης.
«Οι Ρώσοι έχουν υποστηρίξει τον Άσαντ, όποια και αν είναι τα γεγονότα, ό,τι κι αν κάνει το καθεστώς. Δεν περιμένουμε συνεργασία με τους Ρώσους στο θέμα των χημικών όπλων» τόνισε ο Ρόουντς.
Φαίνεται ότι η χειραψία που αντάλλαξαν Ομπάμα – Πούτιν πριν από την έναρξη της Συνόδου δεν αρκούσε για να εκτονώσει το ψυχροπολεμικό κλίμα που επικρατεί ανάμεσα στις δύο χώρες.
Από την πλευρά της, η Μόσχα έχει εκφράσει την αντίθεσή της σε πλήγμα χωρίς έγκριση του ΟΗΕ αλλά και την δυσπιστία της για τις αναφορές των δυτικών χωρών πως ο Άσαντ έχει χρησιμοποιήσει χημικά.
Ρώσος αξιωματούχος είπε ότι ένα αμερικανικό χτύπημα «θα αποτελέσει το τελειωτικό χτύπημα στο διεθνές δίκαιο».
Κάμερον: Ανταπέδωσε τα πυρά στον ρώσο εκπρόσωπο που αποκάλεσε την Βρετανία «ένα νησάκι που δεν του δίνει κανείς σημασία»
Αντιδράσεις στο Λονδίνο έχει προκαλέσει η αναφορά πως εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου υποβάθμισε, στο περιθώριο της G20, με απαξιωτικό τρόπο τη σημασία της Βρετανίας στη διεθνή πολιτική σκηνή -την οποία τελικά ο αξιωματούχος αρνήθηκε.
Ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πέσκοφ φέρεται να είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους ότι η Βρετανία «είναι ένα νησάκι που δεν του δίνει κανείς σημασία». Σύμφωνα με τις αναφορές, συνέχισε κάνοντας αστεία για Ρώσους ολιγάρχες που αγοράζουν βρετανικές ποδοσφαιρικές ομάδες.
Το πρωθυπουργικό γραφείο στο Λονδίνο έδειξε τη δυσφορία του μέσω «κύκλων» του που είπαν στα βρετανικά ΜΜΕ, όπως αναφέρει ο Guardian, πως «οι Ρώσοι, ως οικοδεσπότες της συνάντησης, σίγουρα θα θέλουν να διευκρινίσουν τα αναφερόμενα σχόλια».
Ο Πέσκοφ αρνήθηκε αργότερα ότι προέβη στη δήλωση, η οποία φέρεται να είχε γίνει πριν την έναρξη της Συνόδου της G20 στην Αγία Πετρούπολη. «Δεν ξέρω πραγματικά από πού ξεκίνησε αυτός ο ισχυρισμός, σίγουρα δεν είπα κάτι τέτοιο» δήλωσε.
Aργότερα, στο θέμα αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Ντέιβιντ Κάμερον, λέγοντας αρχικά ότι δεν έχει φτάσει στο αφτί του επισήμως αυτή η δήλωση/
«Θέλω όμως να είμαι ειλικρινής. Μπορεί να είμαστε ένα μικρό νησί, αλλά προκαλώ τον οποιονδήποτε να βρει χώρα με πιο περήφανη ιστορία και μεγαλύτερη καρδιά.
» Η Βρετανία κράτησε την ευρωπαϊκή ήπειρο μακριά από τον φασισμό, κυριάρχησε στην κατάργηση της δουλείας, εφηύρε κυριολεκτικά όλα όσα ήταν άξια εφεύρεσης.
» Είμαστε πολύ περήφανοι για ό,τι κάναμε σας μικρό νησί, είμαστε η έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, ο τέταρτος καλύτερα χρηματοδοτούμενος Στρατός, έχουμε εξαιρετικά έμπειρους διπλωμάτες, μεταξύ άλλων» είπε ο Κάμερον.