Ενα ανεπανάληπτο «αλαλούμ» επικρατεί εφέτος στον χώρο της Παιδείας, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους, με γονείς, μαθητές αλλά και καθηγητές ομήρους στο «σύμπαν» της αβεβαιότητας. Ενα ωρολόγιο πρόγραμμα που ως την περασμένη εβδομάδα δεν είχε σταλεί στα σχολεία και στο οποίο, ως την τελευταία στιγμή, επιστημονικές ενώσεις, σύμβουλοι και πολιτικοί «έραβαν και ξήλωναν» μαθήματα. Ενας νόμος που αλλάζει όλη τη φιλοσοφία του Λυκείου, και θα εφαρμοσθεί από εφέτος σε σχολεία απροετοίμαστα, χωρίς επιμόρφωση των καθηγητών ή ενημέρωση των μαθητών. Μια διαδικασία μετατάξεων 4.700 εκπαιδευτικών από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση όπου ήταν υπεράριθμοι στην πρωτοβάθμια, χωρίς ουσιαστικά κριτήρια, η προθεσμία για την οποία τελείωσε την Παρασκευή και τα ονόματα θα ανακοινωθούν αύριο Δευτέρα… Να σημειωθεί ότι είχε ήδη προκηρυχθεί πριν από το καλοκαίρι διαδικασία 980 εθελοντικών μετατάξεων βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, έγιναν οι αιτήσεις σε αυτή τη βάση, στη συνέχεια αυτές έγιναν 4.700 υποχρεωτικές μετατάξεις με πιθανά μοναδικό κριτήριο την προφορική δέσμευση εκπροσώπων του υπουργείου Παιδείας ότι θα προηγηθούν όσοι προέρχονται από τον νομό του κάθε σχολείου, μετά από την Περιφέρεια και μετά από την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι εκπαιδευτικοί που μετατάσσονται θα μάθουν την περιοχή της υποχρεωτικής μετάταξής τους τη Δευτέρα και θα πρέπει να παρουσιαστούν το αργότερο ως το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας. Πηγές του υπουργείου Παιδείας υποστηρίζουν ότι οι μετακινήσεις από τη δευτεροβάθμια στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έγιναν για να προστατευθούν οι εκπαιδευτικοί, καθώς ήταν υπεράριθμοι και ίσως αποτελούσαν μια πρώτη «δεξαμενή» για απολύσεις σε ενδεχόμενη απαίτηση της τρόικας. Ολα αυτά στο φόντο των πολεμικών ιαχών της ΟΛΜΕ (Ομοσπονδία Καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης) για απεργία, που εκπροσωπείται πλέον από τις παρατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Με κινητοποιήσεις, αλλά για λίγες ημέρες μέσα στον Σεπτέμβριο, φαίνεται ότι συμφωνούν και οι παρατάξεις της ΝΔ και του ΠαΣοΚ.
Το υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να συμβιβάσει τα… ασυμβίβαστα. Εναν μήνα νωρίτερα και ενώ πολλά σχολεία είχαν κάνει τον προγραμματισμό τους, εστάλη από το υπουργείο ανεπίσημο έγγραφο στις Περιφερειακές Διευθύνσεις του με το οποίο «κόβονταν» σειρά μαθημάτων. Ακολούθησαν αντιδράσεις και πολλοί εκπαιδευτικοί αναρωτήθηκαν αν η αιτία γι’ αυτό ήταν οι εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών ή η έλλειψη καθηγητών σε συγκεκριμένες ειδικότητες λόγω της διαθεσιμότητας. Ωστόσο την περασμένη εβδομάδα δόθηκε επίσημα στη δημοσιότητα το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα, με το οποίο και φάνηκε η «επιστροφή» της Βιολογίας στην Α’ Γυμνασίου, της Μουσικής και των Καλλιτεχνικών σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και όχι μόνο στην Α’, καθώς και της Τεχνολογίας με μία ώρα σε κάθε τάξη του Γυμνασίου.
Βέβαια, με την επαναφορά των μαθημάτων, που δεν χωράνε όλα στις 35 ώρες της εβδομάδας, περιορίζονται δραματικά οι ξένες γλώσσες σε 2 ώρες από 3 (2 για την πρώτη, 2 για τη δεύτερη ξένη γλώσσα) και οι μαθητές πλέον και σε περίοδο οικονομικής κρίσης έχουν μόνο την οδό του φροντιστηρίου.
«Η λογική τού ράβε – ξήλωνε»
Επίσης στην Α’ Γυμνασίου μειώνεται κατά μία ώρα και η Φυσική Αγωγή και μπαίνει το μάθημα του project για μία ώρα, στο οποίο εκπαιδευτικοί θα κληθούν σε λίγες εβδομάδες να δουλέψουν πάνω σε κάτι για το οποίο δεν είναι ούτε επιμορφωμένοι ούτε και προετοιμασμένοι. Χαρακτηριστικό είναι ότι εφέτος θα υπάρχει ένα νέο μάθημα στο επιστημονικό πεδίο της Φυσικής, στην Α’ Γυμνασίου, για το οποίο δεν υπάρχει βιβλίο, καθώς δεν έχει γίνει καμία κίνηση συγγραφής του!
«Η λογική τού ράβε – ξήλωνε ανάλογα με το ποιος ζητάει τι» σχολιάζει σχετικά ο πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ και εκπρόσωπος της ΔΑΚΕ (παράταξης της Νέας Δημοκρατίας) κ. Νίκος Παπαχρήστος. «Υπάρχουν επιστημονικές τοποθετήσεις πίσω από αυτές τις αλλαγές ή έχουν πάρει το πρόγραμμα των σχολείων και κόβουν ό,τι τούς περισσεύει;» αναρωτιέται. «Ολα αυτά ενώ δεν έχουμε καταλήξει ακόμη στο νέο μοντέλο του Λυκείου, ο νόμος δεν έχει ψηφισθεί, θα ψηφισθεί αρχές Σεπτεμβρίου και τα σχολεία ανοίγουν στις 11 του μήνα…».
Οπως λέει διευθύντρια μεγάλου σχολείου στο κέντρο της πρωτεύουσας που θέλει να κρατήσει την ανωνυμία της για ευνόητους λόγους, «κάθε ευσυνείδητος εργαζόμενος που θα ήθελε να κάνει έναν έγκαιρο προγραμματισμό και σωστό για να λειτουργήσει το σχολείο του από την πρώτη ημέρα χωρίς κενά και προβλήματα, βρέθηκε το καλοκαίρι μπροστά στην εξής εικόνα: Ως τον Ιούλιο έχει κάνει όλον τον προγραμματισμό για την επόμενη σχολική χρονιά. Στις 2 Αυγούστου μαθαίνει τυχαία ότι υπάρχει πιθανότητα να ισχύει ένα νέο ωρολόγιο πρόγραμμα με αρκετές αλλαγές. Από το υπουργείο κατέστη αδύνατον να μάθουμε αν ίσχυε κάτι τέτοιο, ενώ υπάλληλοί του μας απαντούσαν «ναι, θα ισχύσει μάλλον, αλλά για καλό και για κακό κρατήστε και τον παλιό προγραμματισμό, μήπως αλλάξει κάτι ως τον Σεπτέμβριο»» συνεχίζει. «Τελικά ακούμε τις δηλώσεις του υπουργού, στις 20 Αυγούστου, να υπόσχεται στους καθηγητές Εικαστικών μία ώρα στη Β’ Γυμνασίου αντί για την πλήρη κατάργηση του μαθήματος (άρα αναγνώριζε κι εκείνος το νέο «ανεπίσημο» ωρολόγιο πρόγραμμα, αφού συζητούσε τη διόρθωσή του) και τελικά στις 21 Αυγούστου, δηλαδή 10 ημέρες (ούτε καν όλες εργάσιμες) πριν από την επίσημη έναρξη της σχολικής χρονιάς αλλάζουν ξανά όλα και επανέρχονται, σχεδόν, στην παλιά τους μορφή, με ελάχιστες αλλαγές» σχολιάζει χαρακτηριστικά.
«Δεν νομίζω ότι το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα είναι σε κακή κατεύθυνση, θα προσαρμοστούμε εγκαίρως και όλα θα λειτουργήσουν» λέει από την πλευρά του περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης μιλώντας στο «Βήμα». «Είναι όμως η πρώτη φορά που μια τόσο μεγάλη αλλαγή στο Λύκειο έρχεται με μηδενική περίοδο προσαρμογής» τονίζει.
Λιγότερες ώρες για ξένες γλώσσες
Η μείωση στη διδασκαλία των ξένων γλωσσών προκάλεσε ήδη αντιδράσεις στις επιστημονικές ενώσεις των κλάδων και ανησυχία στα γραφεία των πρεσβειών, καθώς τα Γαλλικά και τα Γερμανικά εμφανώς υποβαθμίζονται στο Λύκειο.
«Η δυνατότητα να μάθουν τα παιδιά στο σχολείο δύο ξένες γλώσσες είναι πλέον ανύπαρκτη» λέει η κυρία Δέσποινα Μαυρομματάκη, πρόεδρος του Συλλόγου Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας. «Τα παιδιά αναγκάζονται έτσι να στραφούν στην ιδιωτική πρωτοβουλία» αναφέρει. «Η διδασκαλία των Γαλλικών, στην περίπτωση της δικής μας γλώσσας, με τον τρόπο που γίνεται ως το τέλος του Γυμνασίου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να οδηγήσει σε κάποια πιστοποίηση ή έστω σωστή χρήση της γλώσσας μέσω του συστήματος των δημόσιων σχολείων. Οι κινήσεις που γίνονται δεν έχουν καμία επιστημονική τεκμηρίωση» καταλήγει.
Τι θα δούμε τον Σεπτέμβριο
Η εικόνα που θα συναντήσουν τον Σεπτέμβριο οι μαθητές στα δημόσια σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα είναι διαφορετική. Να σημειώσουμε ότι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για το νέο Λύκειο που κατατίθεται την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, θα ισχύσουν από εφέτος μόνο για την Α’ Λυκείου, ενώ η εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ με το νέο σύστημα θα γίνει από το 2016.
Με τον νέο νόμο στην Α’ και στη Β’ Λυκείου οι μαθητές θα κληθούν να διαγωνιστούν σε όλα τα μαθήματα, ενώ θα υπάρχει μια εξειδίκευση στην τελευταία τάξη, στην οποία ο μαθητής θα κληθεί να επιλέξει ένα από τα πέντε ή έξι επιστημονικά πεδία εξειδίκευσης. Οι κατευθύνσεις μετονομάζονται στη Β’ Λυκείου Ομάδες Προσανατολισμού και είναι τελικώς δύο, ενώ στη Γ’ Λυκείου οι Ομάδες Προσανατολισμού γίνονται τρεις. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προαγωγή ή την απόλυση του μαθητή αποτελεί η επίτευξη γενικού βαθμού 10 αντί του 9,5 που ίσχυε ως σήμερα, ενώ για την απόλυση από τη Γ’ Λυκείου ο μέσος όρος της προφορικής και της γραπτής βαθμολογίας στην Ελληνική Γλώσσα και στα Μαθηματικά θα πρέπει να είναι ίσος ή ανώτερος του 10, ένα σημείο ιδιαίτερα ασαφές, καθώς τα Μαθηματικά δεν αναφέρονται στη Γ’ Λυκείου ως μάθημα Γενικής Παιδείας.
Οι πανελλαδικές εξετάσεις
Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ο μαθητής επιλέγει τελικώς ένα επιστημονικό πεδίο εξειδίκευσης και διαγωνίζεται σε πανελλαδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα. Οπως αναφέρει ο εκπαιδευτικός κ. Γ. Χατζητέγας, «μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι τα επιστημονικά πεδία θα είναι πέντε: Ανθρωπιστικές και Νομικές, Θετικές και Τεχνολογικές, Επιστήμες Υγείας, Επιστήμες Οικονομίας, Επιστήμες Παιδαγωγικών και αναμένεται ως έκτο το προαναγγελθέν Στρατιωτικό Πεδίο. Καθοριστικό λόγο για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο θα έχουν οι βαθμοί των τεσσάρων εξεταζομένων μαθημάτων κάθε επιστημονικού πεδίου και ένας πέμπτος βαθμός ο οποίος θα προέρχεται από τις επιδόσεις και των τριών λυκειακών τάξεων, αφού προηγουμένως προσαρμοστεί στον μέσον όρο των πανελλαδικών. Τελικά ο ευφυής αλγόριθμος που προσαρμόζει τους βαθμούς των τριών τάξεων στις πανελλαδικές επιδόσεις των υποψηφίων, παρά τις ατυχείς του περιπέτειες προσπαθεί να χαϊδέψει τα χρόνια σύνδρομα της ελληνικής εκπαιδευτικής τραγωδίας. Ο καθηγητής του δημόσιου σχολείου αισθάνεται πιο ισχυρός με τη χρήση της βαθμολογίας, οι επίορκοι που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα χωρίς να διακινούν τον προσωπικό λογαριασμό της μισθοδοσίας τους ευελπιστούν ότι θα κάνουν χρυσές δουλειές, οι φροντιστές αναμένουν αύξηση των εγγραφών στις δύο πρώτες τάξεις του Λυκείου και οι εμπνευστές του νέου Λυκείου ευελπιστούν στην ανασυγκρότηση της λυκειακής βαθμίδας μέσω αντικειμενικών αξιολογήσεων. Ολοι επομένως μπορούν να είναι ευχαριστημένοι …» καταλήγει χαρακτηριστικά.
Τα ιδιωτικά αντέχουν στην κρίση
Καμία μείωση και αύξηση εγγραφών σε ορισμένα σχολεία
Ενάντια στο πνεύμα των καιρών, ή ίσως εξαιτίας του ζοφερού κλίματος που επικρατεί (και των φόβων περί υποβάθμισης της δημόσιας παιδείας), στα ιδιωτικά σχολεία πνέει διαφορετικός άνεμος. Κάποια μάλιστα, στην πρωτεύουσα, διαπίστωσαν εφέτος αύξηση εγγραφών…
Καμία μείωση και αύξηση εγγραφών σε ορισμένα σχολεία
Ενάντια στο πνεύμα των καιρών, ή ίσως εξαιτίας του ζοφερού κλίματος που επικρατεί (και των φόβων περί υποβάθμισης της δημόσιας παιδείας), στα ιδιωτικά σχολεία πνέει διαφορετικός άνεμος. Κάποια μάλιστα, στην πρωτεύουσα, διαπίστωσαν εφέτος αύξηση εγγραφών…
Ο «χάρτης» της ιδιωτικής εκπαίδευσης κρύβει εκπλήξεις. Για πολλούς ευχάριστες: μεγάλο ιδιωτικό σχολείο στα Μεσόγεια, για το οποίο κάθε Σεπτέμβρη όλοι ανέμεναν ότι θα κλείσει, φαίνεται ότι αντέχει μία ακόμη χρονιά. Στην αντίθετη όχθη, άλλο μεγάλο σχολείο στο Ψυχικό, με παράδοση πολλών ετών, μείωσε εφέτος αρκετά τα τμήματά του στο Δημοτικό.
ην ίδια στιγμή, μεγάλα σχολεία όπως η Ελληνογερμανική Αγωγή, αλλά και τα δύο Λεόντεια (γαλλικά), δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα. Αντίθετα ξεκινούν τη νέα σχολική χρονιά αισιόδοξα, αποκαλύπτοντας τη στροφή πολλών οικογενειών για σχολεία με συγκεκριμένο προσανατολισμό σπουδών στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Στα Λεόντεια μάλιστα πληροφορίες μιλούν και για «λίστες αναμονής» σε κάποιες περιπτώσεις, κάτι που επιστρέφει τις εντυπώσεις στην… προ κρίσης εποχή. Στο Κολλέγιο Αθηνών, όπως αναφέρουν πληροφορίες, σε κάποιες τάξεις του υπήρξε εφέτος μικρή μείωση.
Στην Αγία Παρασκευή, όπως αναφέρουν πληροφορίες, το Αμερικανικό Κολέγιο Πιρς είχε ήδη αύξηση εγγραφών της τάξεως του 4%. Πολλές νέες εγγραφές έχει και η Ελληνοαγγλική Αγωγή, στο Νέο Ηράκλειο.
Την ίδια στιγμή και στον χώρο της ιδιωτικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης φήμες αναφέρουν ότι εφέτος θα λειτουργήσουν τέσσερα με πέντε νέα ΙΕΚ στην πρωτεύουσα που θα προσφέρουν σύγχρονες ειδικότητες.
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι όλα τα ιδιωτικά σχολεία βλέπουν εφέτος μια «καλύτερη χρονιά». Μικρά σχολεία στα αστικά κέντρα απειλούνται και εφέτος με συρρίκνωση ή με κλείσιμο.
Στην επαρχία επίσης, σε μεγάλες πόλεις όπως η Πάτρα, ιδιωτικά σχολεία με ιστορία εφέτος κλείνουν.
Πάντως, τα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία προσφέρουν μειώσεις των διδάκτρων τους (που σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν και το 10%), ενώ άλλα έχουν περιορίσει κατά πολύ τα τιμολόγια των εξωσχολικών δραστηριοτήτων τους ή των σχολικών τους.
Στα ιδιωτικά σχολεία της χώρας φοιτούν συνολικά 95.000 μαθητές. Σε ολόκληρη τη χώρα λειτουργούν 415 νηπιαγωγεία, 180 δημοτικά, 90 γυμνάσια και 90 λύκεια.
«Ως γενικό μέσο όρο, μπορούμε να πούμε ότι εφέτος έχουμε ένα 2% με 3% μείωση εγγραφών σε όλα τα ιδιωτικά σχολεία» λέει σχετικά ο κ. Χαράλαμπος Κυραϊλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων. «Σε κάποια σχολεία όμως πράγματι εφέτος υπάρχει μια μικρή αύξηση εγγραφών» συνεχίζει. «Υπάρχει πάντα όμως ο κίνδυνος αύξησης της επισφάλειας των οικογενειών, εκείνων δηλαδή που δεν πληρώνουν τελικά τα δίδακτρά τους. Και φυσικά πρέπει να θυμίσουμε ότι ο κλάδος μας είναι ανταγωνιστικός, ενώ έχουμε διαρκείς τρικλοποδιές από το κράτος».
«Αν πρέπει να μιλήσω για την εφετινή χρονιά θα έλεγα ότι η κρίση φαίνεται ότι φρενάρει» λέει ο κ. Κώστας Δούκας των Εκπαιδευτηρίων Δούκα. «Βεβαίως όπως όλες οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουμε το μόνιμο πρόβλημα της ρευστότητας» προσθέτει.
Οπως αναφέρει, το σχολείο του δεν έχει μειώσει τα δίδακτρά του, αλλά προσφέρει πλέον δωρεάν μεταφορά με τα σχολικά του, μεγαλύτερες εκπτώσεις στα αδελφάκια των μαθητών τους κτλ.
Ο κ. Θανάσης Ζαχόπουλος, ιδιοκτήτης των Μοντεσσοριανών Σχολείων στα βόρεια προάστια, πέρυσι μιλούσε προβληματισμένος για μια μείωση των εγγραφών σε ποσοστό 5% σε τάξεις του. Εφέτος απαντάει αμέσως: «Καμία μείωση». Μάλιστα στο γυμνάσιο του σχολείου σημειώθηκε εφέτος και αύξηση εγγραφών της τάξης του 1%. «Εχουμε κάνει μειώσεις στα δίδακτρά μας βέβαια και μάλιστα της τάξης του 6%».
Στην περιοχή του Περιστερίου, ο κ. Γιώργος Λιναρδάτος, των Εκπαιδευτηρίων Αυγουλέα – Λιναρδάτου δηλώνει ότι εφέτος είχε εντυπωσιακή αύξηση εγγραφών νέων μαθητών στο σχολείο του. «Σε σημείο που μας προξένησε κατάπληξη, τι κάνουμε επιτέλους τόσο καλά;» αναρωτιέται χαριτολογώντας…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ