Σε μια λεπτή μεταβατική περίοδο με κύριο χαρακτηριστικό την ταυτόχρονη αύξηση της απασχόλησης αλλά και του ποσοστού ανεργίας έχει εισέλθει από τον περασμένο Μάρτιο η αγορά εργασίας. Το φαινόμενο που σύμφωνα με τους αναλυτές χαρακτηρίζει «οικονομίες σε μετάβαση» από μια εποχή σε άλλη, με νέους κανόνες, χαμηλότερες αμοιβές αλλά και ανάγκες που έχει δημιουργήσει στα νοικοκυριά η παρατεταμένη κρίση απασχολεί έντονα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, συζητείται με την τρόικα, τη Στατιστική Αρχή και έχει τραβήξει την προσοχή μελετητών που αναζητούν απαντήσεις.
Ενώ ως σήμερα η συζήτηση γινόταν στο παρασκήνιο καθώς ο ναξιώτης υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης αμφισβητούσε τα επίσημα στοιχεία της Στατιστική Αρχής για την αύξηση της ανεργίας στο 27,6% τον Μάιο (από 26% τον Απρίλιο), όταν οι καθαρές προβλέψεις στον ιδιωτικό τομέα ξεπέρασαν τις 55.000 τον ίδιο μήνα, ο συντοπίτης του διευθυντής μελετών της Alpha Bank Μιχάλης Μασουράκης επιχείρησε την πρώτη επιστημονική προσέγγιση στο φαινόμενο.

Αναζητούν για πρώτη φορά εργασία

Στη μελέτη που δημοσιοποιήθηκε σήμερα αναφέρεται ότι «κύρια εξέλιξη στην αγορά εργασίας το 2013 ήταν η σημαντική αύξηση της απασχόλησης» και ότι από τον Απρίλιο η ανεργία αυξάνεται όχι επειδή κάποιοι χάνουν τη δουλειά τους αλλά γιατί αναζητούν για πρώτη φορά εργασία και δεν βρίσκουν.
Στη μελέτη του δίνει το χρονικό των εξελίξεων στην αγορά εργασίας όπου πλέον το εργατικό δυναμικό άγγιξε τα 5.000.000 ανθρώπους όλων των ηλικιών και ο αριθμός των ανέργων ξεπέρασε το 1.380.000!
Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ της 11ης Ιουλίου, η απασχόληση τον Απρίλιο 2013 ήταν αυξημένη έναντι του Μαρτίου κατά 48.500 άτομα με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία και κατά 76.900 άτομα με βάση τα μη διορθωμένα εποχικά στοιχεία. Επρόκειτο για μια σημαντική αλλαγή πορείας στην αγορά εργασίας, αφού πέρυσι τον Απρίλιο η απασχόληση είχε μειωθεί κατά 30.400 άτομα.
Ωστόσο, την 9η Αυγούστου 2013 η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ότι σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της Ερευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), η ανεργία τον Μάιο αυξήθηκε στα 1.381.000 άτομα (27,6% του εργατικού δυναμικού), από 1.350.000 άτομα (27,0% του εργατικού δυναμικού) τον Απρίλιο και από 1.319.000 άτομα (26,8% του εργατικού δυναμικού) τον Μάρτιο.
Με βάση αυτή τη δυσμενή εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ όσον αφορά την εξέλιξη της ανεργίας, το ενδιαφέρον των αναλυτών και σχολιαστών επικεντρώθηκε στην αύξηση της ανεργίας, ενώ αποσιωπήθηκε πλήρως η αύξηση της απασχόλησης.
1.000 άνθρωποι κάθε ημέρα
Στο πλαίσιο αυτό η δήλωση της κυβέρνησης ότι η αγορά εργασίας βελτιώνεται κρίθηκε αντιφατική από τους αναλυτές καθώς, όπως υποστήριξαν, η ανεργία φαίνεται ότι αυξήθηκε σε νέα επίπεδα-ρεκόρ και ειδικά τον Απρίλιο – Μάιο 2013. Οπως υποστηρίχθηκε, σε αυτούς τους μήνες «περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι κάθε ημέρα έχαναν τη δουλειά τους».
Αντίθετα, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που παρουσιάζονται στον Πίνακα, η αύξηση της απασχόλησης στη χώρα τον Μάρτιο – Απρίλιο 2013 είναι όντως αξιοσημείωτη και αντισταθμίστηκε ελάχιστα με τη μικρή μείωσή της τον Μάιο του 2013.
Σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία η απασχόληση ήταν αυξημένη τον Μάιο 2013 κατά 27.500 άτομα έναντι του Φεβρουαρίου 2013 (μετά την αύξησή της κατά 48.500 άτομα τον Απρίλιο του 2013 έναντι του Μαρτίου 2013). Συγκριτικά, τον Μάιο 2012 η απασχόληση ήταν μειωμένη κατά 48.300 άτομα έναντι του Φεβρουαρίου του 2012. Με μη διορθωμένα εποχικά στοιχεία, η απασχόληση τον Μάιο του 2013 ήταν αυξημένη κατά 62.500 άτομα έναντι του Φεβρουαρίου ενώ τον Μάιο 2012 ήταν αυξημένη μόνο κατά 9.300 άτομα έναντι του Φεβρουαρίου.

Επομένως, στο τρίμηνο Μαρτίου – Μαΐου 2013 οι θέσεις εργασίας στη χώρα όχι μόνο δεν μειώνονταν, αλλά αυξάνονταν κατά περισσότερο από 700 ημερησίως. Η άποψη ότι «στο δίμηνο Απριλίου – Μαΐου περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι έχαναν τη δουλειά τους κάθε ημέρα» αποτελεί σαφή παραποίηση της εικόνας για την ανεργία στην Ελλάδα.

Από τον Πίνακα φαίνεται ότι πράγματι η ανεργία αυξήθηκε τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2013, αλλά όχι επειδή μειώθηκε η απασχόληση, η οποία αντίθετα αυξήθηκε σημαντικά στην περίοδο Μαρτίου – Μαΐου 2013. Η ανεργία αυξήθηκε όχι επειδή απωλέσθησαν θέσεις εργασίας, αλλά επειδή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε υπέρμετρα (κατά 147.000 άτομα τον Απρίλιο 2013) το εργατικό δυναμικό της χώρας.
Με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία περίπου 101.000 άτομα εισήλθαν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και βγήκαν στην αναζήτηση εργασίας μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου 2013. Από αυτά τα άτομα τα 27.500 βρήκαν πράγματι απασχόληση σε νέες θέσεις εργασίας. Τα υπόλοιπα 76.500 δεν βρήκαν ακόμη εργασία και γι’ αυτό καταγράφονται ως άνεργα.
Και ο κ. Μασουράκης συμπεραίνει: «Δεν έχασαν την εργασία τους διότι ποτέ δεν είχαν εργασία. Μόλις τότε εισήλθαν στο εργατικό δυναμικό».
Στην πραγματικότητα, το κύριο στοιχείο των αποτελεσμάτων της ΕΕΔ στο τελευταίο τρίμηνο ήταν η εντυπωσιακή αύξηση της απασχόλησης. Αυτό είναι το στοιχείο που δείχνει ότι η οικονομία σταθεροποιείται λόγω κυρίως του τουρισμού και της μικρής ανάκαμψης και της βιομηχανικής παραγωγής.
Επιπλέον των ανωτέρω, η αύξηση της απασχόλησης είναι πολύ πιο εμφανής από τα πραγματικά (όχι δειγματοληπτικά βάσει προφορικών συνεντεύξεων) στοιχεία των ροών προσλήψεων – απολύσεων που καταγράφονται τώρα σε καθημερινή βάση από το Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Σταθεροποίηση στην αγορά

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν επίσης ότι σταθεροποιείται η αγορά εργασίας, καθώς η άνοδος του τουρισμού και οι ευνοϊκές επιπτώσεις αυτής της ανόδου σε κλάδους που σχετίζονται με τον τουρισμό και η αναζωπύρωση της δραστηριότητας στις κατασκευές και σε κάποιους βιομηχανικούς και γεωργικούς κλάδους που αναπτύσσουν αυξανόμενη εξαγωγική δραστηριότητα, συμβάλλουν στην άνοδο των προσλήψεων εργαζομένων και της καθαρής αύξησης της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.

Ειδικότερα, στο επτάμηνο του 2013 η θετική καθαρή ροή απασχόλησης (δηλαδή η αύξηση της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα) ανήλθε στα 91.610 άτομα και ήταν κατά 58.200 άτομα μεγαλύτερη από ό,τι στο επτάμηνο του 2012 και κατά 61.000 άτομα μεγαλύτερη από το ίδιο διάστημα του 2011. Μάλιστα, ήταν η μεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης από το ίδιο διάστημα του 2008. Επιπλέον, είναι επίσης πολύ σημαντικό ότι αυτή η μεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης στο επτάμηνο του 2013 οφείλεται αποκλειστικά στις αυξημένες προσλήψεις κατά 69.200 άτομα, ενώ οι απολύσεις εργαζομένων και οι οικειοθελείς αποχωρήσεις ήταν επίσης ελαφρά αυξημένες κατά 11.800 άτομα, κυρίως λόγω των αυξημένων απολύσεων και οικειοθελών αποχωρήσεων τον Ιούλιο.

HeliosPlus