Μόλις πριν από δυο καλοκαίρια η Thomas Cook βρισκόταν στο καταχείμωνο. Το αρχαιότερο γραφείο ταξιδίων στον κόσμο ήταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Το εφετινό καλοκαίρι οι κρατήσεις του έχουν ανακάμψει θεαματικά, τα βουνά των χρεών του μοιάζουν διαχειρίσιμα και, ίσως το σπουδαιότερο, ο ήλιος άρχισε και πάλι να λάμπει στον ισολογισμό της εταιρείας: τα προ τόκων και κόστους αναδιάρθρωσης κέρδη της Thomas Cook το τρίμηνο Απριλίου – Ιουνίου 2013 έφθασαν στο 1 εκατ. στερλίνες (1,16 εκατ. ευρώ), έναντι ζημιών 23 εκατ. στερλινών (26,6 εκατ. ευρώ) το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι. Ως επιστέγασμα όλων αυτών, η μετοχή της βρετανικής επιχείρησης έχει ανακάμψει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 μηνών.
Πίσω από τους αριθμούς, βεβαίως, συνήθως κρύβονται άνθρωποι. Και όταν πρόκειται για αριθμούς που υποδηλώνουν πρόοδο και επιτυχία, οι άνθρωποι κατά κανόνα πασχίζουν για να γνωστοποιήσουν την ταυτότητά τους. Επείγονται να πιστωθούν το success story. Εν προκειμένω το success story της Thomas Cook δεν είναι δυνατόν να οφείλεται σε ένα μόνον άνθρωπο. Μπορεί να έχει μάλιστα και κρυφούς αυτουργούς και πρωταγωνιστές.
Οταν όμως μια επιχείρηση έχει επικεφαλής, μοιραία η επιτυχία πιστώνεται ως επί το πλείστον σε αυτόν. Η διευθύνουσα σύμβουλος της Thomas Cook Χάριετ Γκριν, δικαίως ή αδίκως –ελάχιστοι το γνωρίζουν και αυτοί δεν πρόκειται να αποκαλύψουν ενδεχόμενη αδικία αν δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν τη θέση τους στην επιχείρηση -, πιστώνεται την προφανή «στροφή» της εταιρείας προς τον δρόμο της επιτυχίας.
Επιστροφή στην κερδοφορία
«Η Thomas Cook είναι ισχυρότερη! Την αναχρηματοδοτήσαμε και δεν έχουμε πλέον μπροστά μας ένα βουνό χρεών» δηλώνει υπερηφάνως η Χάριετ Γκριν, η οποία μόλις πριν από έναν χρόνο ανέλαβε τα ηνία της επιχείρησης –και ως εκ τούτου εξυπακούεται ότι δικαιούται να συνδέει την ανάκαμψη του γραφείου ταξιδίων με το όνομά της. Αλλωστε, ο κλάδος που συνεισέφερε τα μάλα στην οικονομική στροφή των 180 μοιρών, που πέτυχε το τελευταίο 12μηνο η Thomas Cook, είναι το βρετανικό «κομμάτι» του ομίλου.
Οντως, η Thomas Cook πούλησε το 85% των συνολικών προγραμμάτων και πακέτων διακοπών που είχε ετοιμάσει για το εφετινό καλοκαίρι, ενώ το 2012 είχε πουλήσει μόνο το 76% –ένα στα τέσσερα πακέτα δηλαδή της είχε μείνει στο συρτάρι. Τα πακέτα αυτά αφορούν τις λεγόμενες «all inclusive» παροχές σε ξενοδοχειακές μονάδες. Επιπλέον, οι μεμονωμένες κρατήσεις σε καταλύματα από ανθρώπους που θέλουν να κρατούν οι ίδιοι την πρωτοβουλία των κινήσεών τους κατά τη διάρκεια των διακοπών τους –πρόκειται για μια κατηγορία ταξιδιωτών που αυξάνεται διαρκώς, όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ της η βρετανική εφημερίδα «Guardian» –αυξήθηκαν κατά 38% το εφετινό καλοκαίρι συγκριτικά με το περυσινό!
Φυσικά η επιστροφή της Thomas Cook στην κερδοφορία και στην επιτυχία εν γένει είχε και ένα κοινωνικό κόστος: την απόλυση 2.500 εργαζομένων –μιλάμε για το 15% του συνολικού εργατικού δυναμικού της Thomas Cook –και το κλείσιμο 200 γραφείων ταξιδίου του ομίλου. Πρόκειται για ένα κόστος το οποίο μοιραία –και δικαίως –χρεώνεται στην ηλικίας 51 ετών μάνατζερ της επιχείρησης. Βεβαίως για να το αντέξει η Χάριετ Γκριν λαμβάνει ως αντιστάθμισμα στον βασικό μισθό των 680.000 στερλινών (786.500 ευρώ) που θα ενθυλακώσει εφέτος, και ένα μπόνους που θα φθάσει τα 1,5 εκατ. στερλίνες (1,74 εκατ. ευρώ). Από οικονομικής απόψεως είναι ψίχουλα αν σκεφθεί κανείς ότι το πρόγραμμα οικονομικών περικοπών που έχει θέσει σε εφαρμογή έχει ως στόχο να αποδώσει περί τα 400 εκατ. στερλίνες (463 εκατ. ευρώ) ως τα τέλη του 2015.
Συγχωνεύσεις και συνεργασίες
Η ίδια η Γκριν, πάντως, απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε σύνδεση της «μεταμόρφωσης» της επιχείρησης με τις περικοπές θέσεων εργασίας που έγιναν. «Θα ήταν μεγάλο λάθος να συμπεράνει κανείς ότι ορθοποδήσαμε χάρη στις απολύσεις. Οι οικονομίες που πετύχαμε οφείλονται στις συγχωνεύσεις και στις συνέργειες αεροπορικών εταιρειών και τμημάτων κρατήσεων, καθώς και στην απόφασή μας να εγκαταλείψουμε απολύτως τα αταίριαστα για την κατάσταση που βρισκόμαστε γραφεία μας στο πανέμορφο κέντρο του Λονδίνου, δίπλα στο Σαβόι, και να μετακινηθούμε σε ένα κτίριο κατά 30% ως 40% φθηνότερο στο Σίτι» τονίζει η δραστήρια μάνατζερ.
Η Χάριετ Γκριν «προσγειώθηκε» στην Thomas Cook προερχόμενη από την εταιρεία ηλεκτρονικών Premier Farnell.
«Ηρθα σε μια φλεγόμενη επιχείρηση που αναζητούσε εναγωνίως κάποιον για να σβήσει τις φλόγες που της έφθαναν ως τα γόνατα. Η αλήθεια είναι ότι είχα ένα συγκεκριμένο πλάνο, γνώριζα πώς να σώσω μια επιχείρηση, γνώριζα αρκετά πώς να αναδιοργανώσω μια επωνυμία, γνώριζα πώς να εκμεταλλεύομαι όσο μπορώ καλύτερα το Διαδίκτυο» δηλώνει η Γκριν. Εκ του αποτελέσματος δικαιολογείται και κάποια κομπορρημοσύνη. Δεν είναι συνηθισμένη η δουλειά που έκανε η βρετανή μάνατζερ που σπούδασε Μεσαιωνική Ιστορία στο King’s College του Λονδίνου. Δεν είναι συνηθισμένος ούτε ο τρόπος με τον οποίο έπιασε τη δουλειά στην Thomas Cook: τηλεφώνησε η ίδια στον πρόεδρο της εταιρείας
Φρανκ Μέισμαν, πληροφορώντας τον ότι του στέλνει ένα βιογραφικό σημείωμα και ένα πλάνο διάσωσης της επιχείρησης.
Ενα γραφείο ταξιδίων με ζωή 172 χρόνων
Η εταιρεία ιδρύθηκε στο μέσον του 19ου αιώνα από έναν «ακτιβιστή», ορκισμένο εχθρό του αλκοόλ
Η εταιρεία που βοήθησε εκατοµµύρια Βορειοευρωπαίους µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο να ανακαλύψουν τη θάλασσα, τον ουρανό και τα χρώµατα της Μεσογείου ιδρύθηκε στα µέσα του 19ου αιώνα από έναν, ας πούµε, ακτιβιστή της βικτωριανής εποχής. Πρόκειται βεβαίως για τον Τόµας Κουκ και ο «ακτιβισµός» του αφορούσε την καταπολέµηση του αλκοολισµού. Το 1841 ο ορκισµένος αυτός εχθρός του αλκοόλ αποφάσισε να διοργανώσει ένα σιδηροδροµικό ταξίδι για 500 άτοµα από το Λέστερ στο Λάφµπορο, για να συµµετάσχουν σε µια «συνάντηση υπέρ της εγκράτειας». Οι 500 επιβάτες, προφανώς µε βεβαρηµένο παρελθόν πότη, µεταφέρθηκαν στο Λάφµπορο µέσα σε ανοιχτά βαγόνια και επέστρεψαν στο Λέστερ «άλλοι άνθρωποι», αφού κατέβαλαν µία στερλίνα ο καθείς.
Ο Τόμας Κουκ γρήγορα άρχισε να διοργανώνει και ταξίδια όχι τόσο «ειδικού σκοπού». Σχεδίαζε προγράμματα αναψυχής μεταφέροντας όχι μόνο σιδηροδρομικώς αλλά και ακτοπλοϊκώς εκδρομείς σε πόλεις της Βρετανίας και της Ιρλανδίας, ενώ το 1860 έφθασε να διοργανώνει ως και κρουαζιέρες στον Νείλο! Το 1948 η Thomas Cook εθνικοποιήθηκε από την κυβέρνηση Ατλι. Αργησε αρκετά να εκμεταλλευθεί την επανάσταση του αεροπορικού ταξιδιού. Το 1972, ωστόσο, επανιδιωτικοποιήθηκε και μετατράπηκε σύντομα σε κορυφαίο γραφείο ταξιδίων όχι μόνο στη Βρετανία, αλλά και στην Ευρώπη ολόκληρη.
Τα τελευταία χρόνια διοργανώνει τις διακοπές περισσοτέρων από 23 εκατ. ανθρώπων κάθε χρόνο. Το 2011 όμως, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και της Αραβικής Ανοιξης, έφθασε στα όρια της οικονομικής κατάρρευσης υπό το βάρος χρεών ύψους 1 δισ. στερλινών (1,16 δισ. ευρώ) που είχε συσσωρεύσει. Η έλευση της Χάριετ Γκριν στο τιμόνι της επιχείρησης και το πρόγραμμα επαναχρηματοδότησης της εταιρείας με περίπου 1,6 δισ. στερλίνες (1,34 δισ. ευρώ) το οποίο εξασφάλισε, επανέφεραν την επιχείρηση στην κερδοφορία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ