Μια εβδομάδα κάμπινγκ μπορεί να επανασυντονίσει το βιολογικό ρολόι που κυβερνά τα μοτίβα του ύπνου, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής προκαλεί διαταραχές στον ύπνο εξαιτίας της έκθεσης στο τεχνητό φως και της μειωμένης πρόσβασης στο φως του ήλιου.

Ωστόσο η νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπάουλντερ και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Current Biology» δείχνει ότι όταν το άτομο περάσει χρόνο στην ύπαιθρο, το βιολογικό του ρολόι συντονίζεται ξανά ώστε να ακολουθεί τους ρυθμούς της ανατολής και της δύσης.

Δίωρη καθυστέρηση του βιολογικού ρολογιού

Οι ερευνητές μελέτησαν αρχικώς μια μικρή ομάδα οκτώ εθελοντών παρακολουθώντας τον τρόπο ζωής τους στην πόλη – μεταξύ άλλων κατέγραψαν την έκθεσή τους στο φυσικό και στο τεχνητό φως. Μέσω της μέτρησης των επιπέδων της ορμόνης μελατονίνης (πρόκειται για μια ορμόνη που εκκρίνεται από την επίφυση του εγκεφάλου και μας ειδοποιεί πότε είναι η ώρα για ύπνο και για ξύπνημα), οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το τεχνητό φως του σύγχρονου κόσμου οδηγεί σε δίωρη καθυστέρηση του βιολογικού ρολογιού.

Τα επίπεδα μελατονίνης ανεβαίνουν πριν πέσουμε για ύπνο το βράδυ και μειώνονται καθόλη τη διάρκεια της νύχτας έως ότου ξυπνήσουμε το πρωί. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη έτειναν να κοιμούνται μετά τα μεσάνυχτα και να ξυπνούν γύρω στις 8 το πρωί. Ωστόσο, τα επίπεδα της μελατονίνης τους παρέμεναν υψηλά για αρκετές ώρες μετά το πρωινό ξύπνημα, γεγονός που μαρτυρούσε ότι είχαν αποσυγχρονιστεί σε σύγκριση με τους φυσικούς ρυθμούς του βιολογικού ρολογιού.

Μια εβδομάδα κάμπινγκ

Στη συνέχεια οι ερευνητές πήγαν τους εθελοντές … διακοπές – συγκεκριμένα μια εβδομάδα κάμπινγκ στο Κολοράντο. Φακοί και άλλου είδους ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές απαγορεύθηκαν και το μόνο φως που επιτρεπόταν ήταν αυτό της φλόγας της φωτιάς που άναβαν κάθε νύχτα.

Όπως φάνηκε τα μοτίβα ύπνου και των οκτώ εθελοντών συγχρονίστηκαν με την ανατολή και τη δύση του ήλιου. «Ολοι άρχισαν να κοιμούνται και να ξυπνούν νωρίτερα» ανέφερε ο καθηγητής Κένεθ Ράιτ από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και προσέθεσε ότι «ιδιαίτερα τα άτομα που κοιμούνταν στην κανονική ζωή τους αργότερα από τα υπόλοιπα παρουσίασαν και τη μεγαλύτερη διαφορά στην ώρα του ύπνου και του ξυπνήματος».

Πολύ περισσότερη έκθεση στον ήλιο

Αυτό που εξέπληξε την επιστημονική ομάδα ήταν η ποσότητα ηλιακού φωτός στην οποία εξετίθεντο οι εθελοντές κατά την εβδομάδα του κάμπινγκ – περίπου 400% περισσότερο σε σύγκριση με τη ζωή τους στην πόλη.

Ο καθηγητής Ράιτ σημείωσε ότι μετά την έκθεση στον φυσικό κύκλο του φωτός και του σκότους τα επίπεδα μελατονίνης των εθελοντών ήταν χαμηλά πριν το ξύπνημα. Μάλιστα ενώ τα μοτίβα του ύπνου πήγαν πίσω κατά δύο ώρες, δεν αυξήθηκε η συνολική ποσότητα του ύπνου τους.

Αναπάντητα ερωτήματα

Βέβαια το μικρό εύρος της μελέτης αφήνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως το αν τα ευρήματα αυτά θα ίσχυαν για άλλους λαούς που εκτίθενται περισσότερο στο φως του ήλιου. Ο καθηγητής παραδέχεται ότι πρέπει να γίνει πολύ περισσότερη έρευνα σχετικά με το ζήτημα. «Θα θέλαμε να διεξαχθούν αντίστοιχες μελέτες σε διαφορετικά μέρη του κόσμου. Αυτό που κάναμε είναι μόνο το πρώτο βήμα».

Απλές συμβουλές

Και παρότι δεν είναι δυνατόν για τον καθένα να κάνει κάμπινγκ συνεχώς, οι επιστήμονες τονίζουν ότι μικρές, απλές αλλαγές του τρόπου ζωής μπορούν να μας χαρίσουν ορισμένα από τα οφέλη του… ύπνου κάτω από τα αστέρια. Ιδού τι προτείνει ο καθηγητής Ράιτ: «Ξεκινήστε την ημέρα σας με μια βόλτα. Τη νύχτα μειώστε τα τεχνητά φώτα στο σπίτι, κλείστε τους υπολογιστές και τις άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Είμαστε ευαίσθητοι ακόμη και στον ήπιο φωτισμό. Μέχρι και το φως του κινητού τηλεφώνου στο οποίο εκτιθέμεθα το απόγευμα… απορυθμίζει το βιολογικό μας ρολόι κάνοντάς μας να κοιμόμαστε αργότερα».