Ο Αύγουστος έφθασε και η καλοκαιρινή σειρά «10 συγγραφείς, 10 βιβλία» βρίσκεται στην πέμπτη εβδομάδα της. Γνωστοί συγγραφείς πρότειναν ενδιαφέροντα βιβλία για τις διακοπές τους: ιστορίες με πολλή μουσική, κλασικά μυθιστορήματα του φανταστικού, αφηγήσεις με έμφαση στην ψυχολογία ή στα μαθηματικά. Πολλοί είναι όμως εφέτος εκείνοι που θα ξεκαλοκαιριάσουν στην Αθήνα. Κάντε την ανάγκη φιλοτιμία και εκμεταλλευθείτε την ευκαιρία να κάνετε διακοπές στην Αθήνα όπως χιλιάδες τουρίστες, να επισκεφθείτε τα αξιοθέατα και τα μουσεία της, να ακολουθήσετε μακραίωνες διαδρομές και να δείτε την πρωτεύουσα με άλλη ματιά: ως ευρωπαϊκή μητρόπολη με συναρπαστικό αρχαίο παρελθόν και γοητευτική –και εν πολλοίς άγνωστη –νεότερη ιστορία.
Η Τόνια Καφετζάκη και ο Θανάσης Γιοχάλας, συγγραφείς του βιβλίου-οδηγού της Αθήνας «Αθήνα: Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία» (Εστία, 2012), προτείνουν εννέα αφηγήματα που αναδεικνύουν εικόνες της πόλης από την οθωνική περίοδο ως και τον Μεσοπόλεμο, συν μια αφήγηση για τη μεταπολεμική Αθήνα.
Πολύβιος Δημητρακόπουλος, «Τζέννυ Θεοτόκη. Αθηναϊκή μυθιστορία του 1845» ([1925], Κότινος, 2007). Στα όρια του λαϊκού αισθηματικού αναγνώσματος, με εμφανή πρόθεση του συγγραφέα την ψυχαγωγία των αναγνωστών. Εχει ενδιαφέρον η αναφορά σε περιοχές της πόλης, σε σκηνές της αθηναϊκής ζωής της εποχής, σε ιστορικά πρόσωπα. Κεντρικό πρόσωπο η κόμισσα Τζέννυ Θεοτόκη, που αναστάτωσε την πρωτεύουσα με τα ερωτικά της σκάνδαλα.
Ιωάννης Κονδυλάκης, «Οι Αθλιοι των Αθηνών» ([1895], 2 τόμοι, Νεφέλη, 1999). Πανοραμική επισκόπηση της Αθήνας, που στα τέλη του 19ου αιώνα είναι πλέον μεγαλούπολη, και της ζωής σε αυτήν των διαφόρων κοινωνικών ομάδων. Το βιβλίο αναδεικνύει τις αντιφάσεις του αστικού χώρου εστιάζοντας στην εξαθλίωση και στη συντριβή των αδυνάμων.
Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, «Η κερένια κούκλα» ([1911], Αλεξάνδρεια, 2006). Η μικροαστική Αθήνα της εποχής, δοσμένη με λυρικούς τόνους, μέσω μιας ερωτικής ιστορίας και των συνεπειών της. Κύριο σκηνικό η περιοχή του Φιλοπάππου, με αναφορές σε διάφορα σημεία της πόλης και σε σκηνές της αθηναϊκής ζωής, όπως η Αποκριά.
Αθηνά Κακούρη, «Ο χαρταετός» (Εστία, 2002). Οπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο, «μία εικόνα της Αθήνας όταν το Αστυ είναι ιοστεφές, ο Ιλισός είναι ακόμη ποταμάκι, τα Πατήσια εξοχή, η πρασινάδα πνίγει τους Αμπελοκήπους και στο καφενείο «Η Ωραία Ελλάς» συζητούν την επικαιρότητα». Σε αυτή την πόλη, των τελευταίων δεκαετιών του 19ου αιώνα, ζουν και κινούνται τα πρόσωπα του μυθιστορήματος.
Ελένη Πριοβόλου, «Οπως ήθελα να ζήσω» (Καστανιώτης, 2009). Αποδίδει το πολιτικό και οικονομικό σκηνικό της Αθήνας στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Τα πρόσωπα κινούνται στους δρόμους, στις πλατείες και στις γειτονιές της πόλης, που «χαρτογραφούνται» με πιστότητα και ακρίβεια.
Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης, «Μαρία Πάρνη. Γερές και αδύναμες γενεές» (Εστία, 1983). Τριλογία που αρχικά εκδόθηκε σε τρεις τόμους (1933-1935) και σε έναν τόμο το 1950. Η ιστορία μιας οικογένειας από τα τέλη του 19ου αιώνα ως τον Μεσοπόλεμο. Εντονη είναι η σχέση του βιβλίου με τα ιστορικά συμβάντα της περιόδου. Αποδίδονται πολλές εικόνες της Αθήνας της εποχής.
Αγγελος Τερζάκης, «Η μενεξεδένια πολιτεία» ([1937], Εστία, 2011). Αθηναϊκό μυθιστόρημα που, κατά τον ίδιο τον συγγραφέα, αποτελεί «κοινωνικό πίνακα της ελληνικής πρωτευούσης κατά την κρίσιμον φάσιν της μεταβολής της εις μεγαλούπολιν», τον Μεσοπόλεμο. Το μενεξεδί χρώμα του τίτλου παραπέμπει μάλλον στο πένθιμο μοβ της ζωής των ηρώων.
Γιώργος Θεοτοκάς, «Αργώ» ([1933, ολοκληρωμένη έκδοση 1936], 2 τόμοι, Εστία, 1998). Οι ήρωες, νέοι στην πλειονότητά τους, δρουν, μάχονται, δημιουργούν, αισιοδοξούν, αλλά και απογοητεύονται στην Αθήνα του Μεσοπολέμου, που σχεδόν φωτογραφικά απαθανατίζεται. Οπως αναφέρεται σε κάποιο σημείο του βιβλίου χαρακτηριστικά: «Η Αθήνα απλώνεται ολοένα περισσότερο προς όλες τις μεριές στα κουτουρού. Τα αυτοκίνητα πληθαίνουν. Τα σπίτια κτίζουνται όλο και ψηλότερα».
Τάσος Αθανασιάδης, «Τα παιδιά της Νιόβης» (Εστία, 1988-1995). Στους δύο τελευταίους τόμους αυτού του τετράτομου μυθιστορήματος εξιστορούνται οι δραματικές περιπέτειες της προσφυγιάς στην Αθήνα του Μεσοπολέμου. Οι πρόσφυγες κατορθώνουν όχι μόνο να επιβιώσουν και να αναδειχθούν αλλά και να συμβάλουν στην ανόρθωση της πόλης.
Γιάννης Κιουρτσάκης, «Σαν μυθιστόρημα. Το ίδιο και το άλλο» (Κέδρος, 1995). Ενα βιβλίο για τη μεταπολεμική Αθήνα και τις αλλαγές της: «Πιο πέρα άρχιζε η «Αθήνα» –το αχανές χωριό που ήταν ακόμα τότε η Αθήνα: μια μακριά, ατέλειωτη σειρά από παρόμοιες πάνω κάτω γειτονιές, που οδηγούσαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο τρίγωνο Ομόνοια – Σύνταγμα – Μοναστηράκι: το μικρό, επαρχιώτικο, αλλά συνάμα παρδαλό και ήδη κάμποσο κοσμοπολίτικο κέντρο της πόλης μας, όπου έμαθα λίγο λίγο να συλλαβίζω τον κόσμο και τον καιρό μου».
Την επόμενη εβδομάδα ο βυζαντινολόγος και πεζογράφος Παναγιώτης Αγαπητός προτείνει δέκα αναγνώσματα για το Βυζάντιο.
HeliosPlus
