H «ιεροτελεστία» που συνοδεύει μια τούρτα γενεθλίων, όπως το να μας τραγουδούν φίλοι και γνωστοί «Να ζήσεις…» («Ηappy Birthday» επί το ελληνικότερον) και εμείς να κάνουμε μια ευχή πριν σβήσουμε τα κεράκια κάνει τη γεύση της τούρτας καλύτερη!
Τα περίεργα «ήθη και έθιμα» πριν το φαγητό
Μια νέα μελέτη ειδικών από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότας η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Psychological Science» δίνει μια εξήγηση στο γιατί πολλές φορές έχουμε περίεργα… ήθη και έθιμα σε ό,τι αφορά την κατανάλωση φαγητού ή ποτού.
Η επικεφαλής της μελέτης καθηγήτρια Κάθλιν Βος περιέγραψε μάλιστα το δικό της καθημερινό «τελετουργικό» σε ό,τι αφορά την κατανάλωση καφέ: «Κάθε φορά που παραγγέλνω έναν εσπρέσο παίρνω ένα φακελάκι ζάχαρη, το κουνάω, το ανοίγω, ρίχνω ελάχιστη ζάχαρη στο φλιτζάνι και γεύομαι τον καφέ. Ξέρω ότι η ζάχαρη δεν θα είναι αρκετή και έτσι κάθε φορά ρίχνω τελικά περίπου το μισό φακελάκι μέσα στον καφέ μου. Θα μπορούσα να ρίξω εξαρχής στον καφέ το μισό φακελάκι, αλλά ακολουθώ πάντα την ίδια διαδικασία».
Προκειμένου να ανακαλύψει περισσότερα για τη σύνδεση μεταξύ αυτών των «τελετουργικών» και της τροφής, η δρ Βος και οι συνεργάτες τους διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων σε εθελοντές.
Τα πειράματα της σοκολάτας, του καρότου και της λεμονάδας
Σε ένα από τα πειράματα δόθηκε σε ορισμένους συμμετέχοντες ένα κομμάτι σοκολάτα και τους ζητήθηκε να το σπάσουν στη μέση χωρίς να έχουν ξετυλίξει προηγουμένως το αλουμινόχαρτο. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να ξετυλίξουν πρώτα το ένα μισό, να το φάνε και μετά να ξετυλίξουν το δεύτερο και να το γευτούν. Οι υπόλοιποι εθελοντές έφαγαν τη σοκολάτα χωρίς όρους, όπως εκείνοι επιθυμούσαν.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα άτομα που ακολούθησαν την «ιεροτελεστία» έβαζαν ανώτερο βαθμό στη γεύση της σοκολάτας, την απολάμβαναν περισσότερο και δέχονταν να πληρώσουν μεγαλύτερο αντίτιμο για να την αποκτήσουν σε σύγκριση με εκείνα που την έτρωγαν όπως ήθελαν.
Σε ένα δεύτερο πείραμα που περιελάμβανε… γευσιγνωσία καρότων αποκαλύφθηκε ότι η προσμονή για την κατανάλωση των πορτοκαλί λαχανικών μετά από ένα ιδιαίτερο «τελετουργικό» βελτίωσε τη γεύση τους. Οι εθελοντές που τα δοκίμασαν δήλωσαν ότι τα απόλαυσαν περισσότερο όταν είχαν περιμένει αρκετά για να τα καταναλώσουν.
Σε ένα τελευταίο πείραμα οι ερευνητές έδειξαν πως το να κοιτάζει κάποιο άτομο ένα άλλο άτομο να αναμειγνύει μεθοδικά λεμονάδα δεν προσθέτει κάτι στη γεύση του δροσερού ποτού – το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι η προσωπική εμπειρία πριν την κατανάλωση φαγητού ή ποτού είναι το «κλειδί» της απόλαυσης.
Εφαρμογή και πριν από το χειρουργείο
Οι επιστήμονες σημειώνουν πως παρότι τα «τελετουργικά» που ακολουθούνται πριν την κατανάλωση φαγητού δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα, η επίδρασή τους είναι σημαντική. Εκτιμούν μάλιστα ότι κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες καταστάσεις. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την καθηγήτρια Βος «σκεφτόμαστε να βάζουμε τους ασθενείς να ακολουθούν παρόμοιες ‘ιεροτελεστίες’ πριν από το χειρουργείο προκειμένου να υπολογίσουμε αν κάτι τέτοιο τους βοηθά στην ταχύτερη ανακούφιση από τον πόνο καθώς και στη γρηγορότερη επούλωση των τραυμάτων τους».
