Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel ο ηλικίας 41 ετών Γαλλοΐταλός Ερβέ Φαλτσιανί, ο άνθρωπος πίσω από αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως η «σημαντικότερη κλοπή τραπεζικών δεδομένων» στην ιστορία και «πάροχος» της περιβόητης λίστας Λαγκάρντ.
Το 2008, ο Φαλτσιανί, μηχανικός υπολογιστών και πρώην υπάλληλος της αγγλο – ασιατικής τράπεζας HSBC, εγκατέλειψε την Ελβετία για τη Γαλλία έχοντας στην κατοχή του προσωπικές πληροφορίες περίπου 130.000 πελατών της. Η λίστα κατέληξε στα χέρια της τότε υπουργού οικονομικών της Γαλλίας και σημερινής επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία παρέδωσε τα επίμαχα στοιχεία σε τρίτες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Ορισμένες κυβερνήσεις – όχι οι ελληνικές – τα χρησιμοποίησαν προκειμένου να αποκαλύψουν εκατοντάδες υποθέσεις φοροδιαφυγής και να εισπράξουν μεγάλα ποσά.
Ακολουθεί μέρος της συνέντευξης του Φαλτσιανί, τον οποίο το Der Spiegel συνάντησε στο Παρίσι όπου βρίσκεται για μερικές εβδομάδες, προερχόμενος από την Ισπανία. Στη συνέντευξη δεν γίνεται καμία αναφορά για το ελληνικού ενδιαφέροντος τμήμα της περιβόητης «λίστας Φαλτσιανί».
«Spiegel: Καταζητείστε εδώ και χρόνια, καθώς κατηγορείστε ότι παραβιάσατε τους νόμους της Ελβετίας για το τραπεζικό απόρρητο, προκαλώντας δυσκολίες στους φοροφυγάδες και στις τράπεζες. Αισθάνεστε ότι έχετε κοινά στοιχεία με τον πρώην υπάλληλο της NSA Έντουαρντ Σνόουντεν;
Φαλτσιανί: Ναι, στην πραγματικότητα έχω προσπαθήσει να έρθω σε επαφή μαζί του. Είναι σημαντικό ότι υπάρχουν άνθρωποι σαν τον Έντουαρντ Σνόουντεν, που λένε την αλήθεια και επισημαίνουν τα συστημικά προβλήματα. Θα μπορούσαμε να διερωτηθούμε αν χρειαζόμαστε τις μυστικές υπηρεσίες αλλά πιστεύω ότι η απάντηση είναι ναι. Αυτό που σίγουρα δεν χρειαζόμαστε είναι κυβερνήσεις να μας λένε τί είναι καλό για εμάς.
Spiegel: Γιατί εργαστήκατε εξαρχής στον τραπεζικό τομέα που τώρα κατηγορείτε;
Φαλτσιανί: Μεγάλωσα στο Μονακό και σε αυτό το περιβάλλον το να εργαστεί κανείς στον τραπεζικό τομέα ήταν η προφανής επιλογή. Όταν ήμουν νέος πίστευα ότι οι τράπεζες υπήρχαν για να προστατεύουν τα χρήματα των ανθρώπων που είχαν δικαιολογημένες ανησυχίες, εξαιτίας των εμπειριών τους υπό τον κομουνισμό για παράδειγμα. Στην HSBC έμαθα γρήγορα ότι επρόκειτο για κάτι πολύ διαφορετικό.
Spiegel: Και τί είναι αυτό;
Φαλτσιανί: Τράπεζες όπως η HSBC έχουν δημιουργήσει ένα σύστημα για να πλουτίζουν οι ίδιες σε βάρος της κοινωνίας, διευκολύνοντας τη φοροδιαφυγή και το ξέπλυμα χρήματος.
Spiegel: Πέρυσι, προκαλέσατε τη σύλληψη σας στην Ισπανία, επειδή πιστεύατε ότι θα ήσαστε πιο ασφαλής στη φυλακή. Τώρα, επιστρέψατε στη Γαλλία για μερικές εβδομάδες. Αισθάνεστε ασφαλής εδώ;
Φαλτσιανί: Η νέα γαλλική κυβέρνηση πήρε την απόφαση να συνεργαστεί σοβαρά μαζί μου προκειμένου να καταπολεμήσει τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή. Αυτό σημαίνει ότι η ζωή μου βρίσκεται σε κίνδυνο και χρειάζομαι την προστασία που μου παρέχει τώρα η γαλλική κυβέρνηση.
Spiegel: Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν συνεργάστηκε μαζί σας;
Φαλτσιανί: Όχι στα σοβαρά. Την ενδιέφεραν μόνο τα ονόματα μεμονωμένων τραπεζικών πελατών. Ο πρόεδρος Νικόλα Σαρκοζί δεν ήθελε να καταπολεμήσει τη διαφθορά, ήθελε να προστατεύσει τις τράπεζες.
Spiegel: Παρ’ όλα αυτά οι Αρχές στην Ισπανία και τη Γαλλία έχουν καταδικάσει κάποιους σημαντικούς φοροφυγάδες, βασισμένες στα στοιχεία που τους παραχωρήσατε.
Φαλτσιανί: Αυτό είναι αλήθεια αλλά ούτε το 1% των πληροφοριών που παρείχα δεν έχει αναλυθεί, επειδή οι Αρχές ενδιαφέρονται μόνο για τα ονόματα των πελατών. Αλλά αυτές οι πληροφορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αποκαλυφθεί το σύστημα που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για να διευκολύνουν τη φοροδιαφυγή και το ξέπλυμα χρήματος.
Spiegel: Έχετε παραχωρήσει αυτά τα στοιχεία και στις γερμανικές Αρχές;
Φαλτσιανί: Πριν από τρία χρόνια, προσέφερα τη βοήθειά μου και επικοινώνησα μαζί τους μέσω του δικηγόρου μου.
Spiegel: Και;
Φαλτσιανί: Τίποτε δεν συνέβη.
Spiegel: Γιατί;
Φαλτσιανί: Αναρωτιέμαι το ίδιο. Μιλάμε για 127.000 πελάτες και πάνω από 300.000 λογαριασμούς.
Spiegel: Πόσοι από αυτούς είναι από τη Γερμανία;
Φαλτσιανί: Δεν είμαι σίγουρος. Είναι δύσκολο να συνδέσεις τους λογαριασμούς με τους κατόχους τους, αφού οι πιο έξυπνοι πελάτες καλύπτουν τη ταυτότητα τους. Αλλά υπάρχουν τουλάχιστον 1000 γερμανοί πελάτες.
Spiegel: Οι Ηνωμένες Πολιτείες πήραν πιο αυστηρά μέτρα κατά των ελβετικών τραπεζών. Θα έπρεπε η Ευρωπαϊκή Ένωση να ακολουθήσει το παράδειγμα τους;
Φαλτσιανί: Εκ πρώτης όψεως αυτό μοιάζει αλήθεια –οι Ηνωμένες Πολιτείες για παράδειγμα επέβαλαν βαρύ πρόστιμο στην HSBC για ξέπλυμα χρήματος. Αλλά μου προκάλεσε έκπληξη που οι αμερικανικές Αρχές αποφάσισαν ότι η HSBC ήταν «πολύ μεγάλη για να φυλακισθεί». Με άλλα λόγια, απέφυγαν να επιβάλουν ποινές φυλάκισης στους τραπεζίτες, αν και είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι εκείνοι δεν γνώριζαν για τη συστημική συμμετοχή της τράπεζας στο ξέπλυμα χρήματος».
