Επειτα από αιώνες μυθολογικών προσεγγίσεων για την ύπαρξη της Σελήνης στα τέλη του 19ου αιώνα οι επιστήμονες ξεκίνησαν να αναζητούν την πραγματική (κοσμική) καταγωγή της.
Προτού προχωρήσουμε στην αναφορά των διαφόρων θεωριών που έχουν αναπτυχθεί για τη δημιουργία της Σελήνης θα πρέπει πάντως να πούμε ότιη ανακάλυψη της προέλευσής τηςείναι ιδιαίτερα σημαντική για πολλούς λόγους. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αν δεν υπήρχε η Σελήνη η Γη θα ήταν πολύ διαφορετική από αυτή που γνωρίζουμε και οι συνθήκες δεν θα ήταν καθόλου ευνοϊκές για την ανάπτυξη και επιβίωση της ζωής στον πλανήτη μας. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι αν δεν υπήρχε η Σελήνη η Γη θα περιστρεφόταν πολύ ταχύτερα, η διάρκεια της ημέρας θα ήταν μικρότερη και οι κλιματικές συνθήκες θα ήταν ακραίες και πιθανώς χαοτικές.
Η πρώτη και… «επώνυμη»
Η πρώτη βασισμένη σε επιστημονικό υπόβαθροθεωρία η οποία έγινε αντικείμενο ευρείας συζήτησης προήλθε από ένα βαρύ στην επιστημονική κοινότητα όνομα. Τη διατύπωσε ο αστρονόμος Τζορτζ Ντάργουιν, υιός του Καρόλου Δαρβίνου, ο οποίος ανέφερε ότι η Σελήνη δημιουργήθηκε από τη Γη, όταν ένα κομμάτι ύλης αποσπάστηκε από την περιοχή του ισημερινού του πλανήτη μας λόγω της φυγόκεντρης δύναμης. Η θεωρία αυτή εγκαταλείφθηκε επειδή για να συμβεί ένα τέτοιο φαινόμενο θα έπρεπε η Γη να περιστρέφεταιεξαιρετικά γρήγορα.
Αλλη θεωρία που αναπτύχθηκε στα πρώτα χρόνια της αναζήτησης μιας απάντησης για την προέλευση τηςΣελήνης ήταν ότι πρόκειται γιαέναν γιγάντιο αστεροειδή πουπαγιδεύτηκε από τη βαρυτική έλξη της Γης. Ούτε αυτή η θεωρία «περπάτησε» ιδιαίτερα αφού απαιτεί την ύπαρξη συγκεκριμένων ατμοσφαιρικών και άλλων συνθηκών στη Γη (π.χ. πολύ πυκνή ατμόσφαιρα) οι οποίες με βάση τα όσα γνωρίζουμε δεν υπήρξαν ποτέ.
Η κρατούσα θεωρία
Η θεωρία στην οποία φαίνεται ότι συγκλίνουν οι περισσότεροι επιστήμονες και την οποία στηρίζουν τα περισσότερα ευρήματα των επιστημονικών ερευνών τις τελευταίες δεκαετίες είναι αυτή της σύγκρουσης της Γης με ένα γιγάντιο διαστημικό σώμα. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, που διατυπώθηκε σε ένα συνέδριο το 1975, η Γη συγκρούστηκε με ένα διαστημικό σώμα με μέγεθος παρόμοιο με αυτό του… Αρη! Η σύγκρουση, όπως είναι ευνόητο, ήταν κατακλυσμική εκτοξεύοντας στο Διάστημα τεράστια «θραύσματα», ένα εκ των οποίων παρέμεινε κοντά στη Γη και μετατράπηκε σε φυσικό δορυφόρο της. Μάλισταοι θιασώτεςαυτής της θεωρίας ονόμασαν το διαστημικό σώμα που έπεσε στη Γη Θεία, από τη μυθολογική μητέρα της Σελήνης.
Η τελευταία και πιο «προωθημένη»
Η τελευταία και ομολογουμένως πιο αναπάντεχη εξήγηση για τη δημιουργία της Σελήνης παρουσιάστηκε πριν από μια εβδομάδα από τον Βιμ βαν Βέστρενεν, πλανητικό επιστήμονα του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ. Ο Βαν Βέστρενεν υποστηρίζει ότι η Σελήνη είναι προϊόν μιας σούπερ έκρηξης που σημειώθηκε στον πυρήνα της Γης.Εκτιμά ότι η έκρηξη σημειώθηκε πριν από 4,5 δισ. έτη και είχε ισχύ ανάλογη με εκείνη 40 δισεκατομμυρίων ατομικών βομβών! Η σούπερ έκρηξη, όπως είναι ευνόητο, ουσιαστικά «διαμέλισε» τη Γη και ένα από τα κομμάτια του πλανήτη που εκτοξεύτηκαν στο Διάστημα μετατράπηκε τελικά σε φυσικό του δορυφόρο.
Η θεωρία του Βαν Βέστρενεν βασίζεται σε μια άλλη θεωρία που διατυπώθηκε πριν από περίπου 60 έτη και η οποία υποστηρίζει ότι στο κέντρο της Γης υπάρχει ένας τεράστιος πυρηνικός αντιδραστήρας. Σύμφωνα με τη νέα θεωρία αμέσως μετά τη δημιουργία της Γης ραδιενεργά στοιχεία όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο συνέρρευσαν στον εξωτερικό πυρήνα του πλανήτη και μετασχηματίστηκαν σε μεγάλες υγρές δεξαμενές. Ολο αυτό το ραδιενεργό υλικό προκάλεσε μια αλυσιδωτή αντίδραση που οδήγησε σε μια τρομερή έκρηξη στο εσωτερικό του πλανήτη. «Μια πυρηνική έκρηξη είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να εξηγήσει την ύπαρξη της Σελήνης» υποστηρίζει ο Βαν Βέστερνεν.
Η «χαμένη» αδελφή της Σελήνης
Πριν από δύο χρόνια ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βέρνης είχαν διατυπώσει τη θεωρία ότι η Γη διέθετε όχι έναν, αλλά δύο φυσικούς δορυφόρους. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία κάποια στιγμή οι δύο δορυφόροι συγκρούστηκαν δημιουργώντας τη Σελήνη. Μια νέα μελέτη στηρίζει τώρα τη θεωρία για την ύπαρξη δύο δορυφόρων γύρω από τη Γη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας που τη διεξήγαγαν πιστεύουν ότι αμέσως μετά τη δημιουργία της Γης (λίγες δεκάδες εκατομμύρια έτη μετά) γύρω από τον πλανήτη μας εμφανίστηκαν δύο δορυφόροι το μέγεθος των οποίων (του καθενός ξεχωριστά) ήταν μικρότερο από εκείνο της Σελήνης. Κάποια στιγμή ο μικρότερος εκ των δύο δορυφόρων προσέγγισε τον μεγαλύτερο, συγκρούστηκε και τελικά συγχωνεύθηκε με αυτόν δημιουργώντας τη Σελήνη όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Οι ερευνητές θεωρούν ότι τα βουνά και άλλα γεωλογικά χαρακτηριστικά της επιφάνεια της Σελήνης είναι τα υπολείμματα του μικρότερου δορυφόρου.
HeliosPlus
