Οι αποκαλύψεις έρχονται σε συνέχεια αυτών του Έντουαρντ Σνόουντεν ότι η NSA, αλλά και η βρετανική CGHQ, παρακολουθούν έναν τεράστιο όγκο συνδιαλέξεων, email και άλλων επικοινωνιών, πολύ πιθανόν σε κάποιας μορφής συνεργασία με μεγάλες ιντερνετικές εταιρείες.
Η γερμανίδα υπουργός Δικαιοσύνης, Σαμπίνε Λοϊτχόισερ-Σνάρενμπεργκερ, ανέβασε τους τόνους μιλώντας για «ψυχροπολεμικές τακτικές» από την πλευρά των ΗΠΑ κατά των συμμάχων της.
«Είναι αδιανόητο ότι οι φίλοι μας στις Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν τους Ευρωπαίους σαν εχθρούς» τόνισε και ζήτησε «άμεση και πλήρη απάντηση» σχετικά με το δημοσίευμα.
«Χρειαζόμαστε πιο ακριβείς πληροφορίες», τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σούλτς και ανέφερε ότι, αν αληθεύει, πρόκειται «για τεράστιο σκάνδαλο που θα είναι τεράστιο βάρος στις σχέσεις ΕΕ και ΗΠΑ».
Αν ισχύουν τα δημοσιεύματα, αυτό δείχνει ότι «οι μυστικές υπηρεσίες έχουν βγει εκτός ελέγχου» λέει ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Ασελμπόρν.
Εξηγήσεις από την καγκελάριο Μέρκελ ζήτησε και ο υποψήφιος καγκελάριος των Σοσιαλδημοκρατών, Πέερ Στάινμπρουκ.
Ευρύ πλέγμα παρακολουθήσεων
Το Spiegel γράφει στο τεύχος της Δευτέρας ότι η NSA είχε τοποθετήσει κοριούς στα γραφεία της διπλωματικής αποστολής της ΕΕ στην Ουάσινγκτον και στα Ηνωμένα Έθνη, ενώ είχε διεισδύσει στο υπολογιστικό δίκτυο των γραφείων. Ακόμη φέρεται να παρακολουθούσε γραφεία της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Σε άλλο δημοσίευμα αναφέρεται η NSA παρακολουθούσε κάθε μήνα τουλάχιστον 500 εκατομμύρια τηλεφωνικές συνδέσεις, ηλεκτρονικά μηνύματα και sms στη Γερμανία. Από το υλικό αποθήκευε τα μεταδεδομένα (ποιος συνομίλησε με ποιον και πότε) αλλά όχι το περιεχόμενο.
Πρόκειται για έκταση παρακολούθησης που δεν ήταν γνωστή μέχρι σήμερα. Χαρακτηριστικά, τις «κανονικές» ημέρες, παρακολουθούνταν περίπου 20 εκατομμύρια τηλεφωνικές συνδέσεις και 10 εκατομμύρια συνδέσεις στο διαδίκτυο, αριθμός που αυξάνονταν σημαντικά σε μέρες αιχμής.
Σύμφωνα με το άρθρο, τα απόρρητα έγγραφα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών ανέφεραν τη Γερμανία σαν «συνεργάτη τρίτης τάξης», ο οποίος παρακολουθείται σε έκταση παρόμοια με τη Σαουδική Αραβία, την Κίνα ή το Ιράκ.
Στη Γαλλία οι παρακολουθήσεις ήταν γύρω στα 2 εκατομμύρια την ημέρα, ενώ χώρες-συνεργάτες πρώτης τάξης, όπως η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία εξαιρούνται ρητά από τις παρακολουθήσεις.
Όσο και αν οι άλλες παρακολουθήσεις μπορούσαν να δικαιολογηθούν από την NSA και την αμερικανική κυβέρνηση σαν άμυνα έναντι τρομοκρατικών επιθέσεων (ακόμα και αυτή η δικαιολογία έχει πολλά κενά και δεν γίνεται εύκολα πιστευτή), η στόχευση μίας συμμαχικής οντότητας όπως η ΕΕ μπορεί να περιπλέξει τις σχέσεις.
Στελέχη της ΕΕ που μίλησαν στο Spiegel εξέφρασαν την οργή τους και προτείνουν ακόμη και να ανασταλούν οι συνομιλίες για τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου ΗΠΑ-ΕΕ που πρόκειται να αρχίσουν μέσα στο καλοκαίρι.