Ανανεώνει τους φόβους για ακόμη χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας –ουσιαστικά της κινεζικής νομενκλατούρας, διότι μόνο ανεξάρτητη δεν είναι η συγκεκριμένη Κεντρική Τράπεζα –να κλείσει κι άλλο τη στρόφιγγα της ρευστότητας στην οικονομία. Πρόκειται για μια πρακτική που ακολουθεί το Πεκίνο εδώ και λίγες ημέρες (από τις 12 Ιουνίου για την ακρίβεια), με στόχο να περιορίσει τον υπερδανεισμό που έχει διογκωθεί εξαιτίας της λειτουργίας ενός παρατραπεζικού συστήματος, το οποίο οι Aγγλοσάξονες αποκαλούν κατά τον προσφιλή τους χαρακτηρισμό «σκιώδες».
Το πρόβλημα ανέκυψε όταν η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας ανακάλυψε ότι ο ρυθμός αύξησης των πιστώσεων έφθασε στη χώρα από την αρχή του έτους στο 22% με 23% από 20% που ήταν το 2012. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών της UBS, η Κεντρική Τράπεζα επιθυμεί να περιορίσει τον ετήσιο ρυθμό αύξησης των πιστώσεων στο 17% με 18%. Το κλείσιμο της στρόφιγγας χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος από την Κεντρική Τράπεζα εκτίναξε όμως στα ύψη τα επιτόκια με τα οποία δανείζονται οι εμπορικές τράπεζες μεταξύ τους.
Την περασμένη Τετάρτη το βραχυπρόθεσμο διατραπεζικό επιτόκιο στην Κίνα (για πιστώσεις μέχρι ενός μηνός) εκτινάχθηκε κατά 200 μονάδες βάσης υψηλότερα και άγγιξε το 8%.
Μιλάμε για μια κρίση ρευστότητας που, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, αιφνιδίασε τον τραπεζικό τομέα της Κίνας, ο οποίος επί σειρά ετών στηριζόταν στην αμέριστη παροχή ρευστότητας που του παρείχε η Κεντρική Τράπεζα. Εκτιμώντας ότι η πιστωτική κρίση θα διαρκέσει για κάποιο χρονικό διάστημα ακόμη, η υπό κρατικό έλεγχο οικονομική εφημερίδα «China Securities Journal» σε πρωτοσέλιδο σχόλιό της την περασμένη Τετάρτη έκανε λόγο για μια κομβική στροφή στη νομισματική πολιτική της χώρας.
«Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε, όπως κατά το παρελθόν, τη διαρκή αύξηση της προσφοράς χρήματος ως μοχλό ώθησης της οικονομικής ανάπτυξης. Οι Αρχές πρέπει να θέσουν υπό έλεγχο τον ρυθμό της προσφοράς χρήματος» γράφει χαρακτηριστικά η εφημερίδα. Οπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Financial Times», τα επιτόκια της διατραπεζικής πήραν την ανιούσα λίγες ημέρες πριν από μια εθνική γιορτή της Κίνας, όταν η ζήτηση για ρευστότητα ήταν αυξημένη λόγω της αργίας. «Τραπεζίτες και αναλυτές πίστευαν ότι μόλις τελειώσουν οι ημέρες της αργίας τα επιτόκια θα υποχωρούσαν πάλι. Αντ’ αυτού, επιτάχυναν την άνοδό τους καθώς η Κεντρική Τράπεζα έμεινε αμέτοχη στο παιχνίδι του τραπεζικού δανεισμού, αρνούμενη να κάνει άλλες ενέσεις ρευστότητας με βραχυπρόθεσμους όρους. Και την Τρίτη, 18 Ιουνίου, η Κεντρική Τράπεζα παρενέβη όχι για να προσθέσει ρευστότητα, αλλά για να αφαιρέσει 2 δισ. γουάν (325 εκατ. δολάρια) από την αγορά» γράφουν χαρακτηριστικά οι «FT».
Ο Να Λιου της CNC Asset Management θεωρεί ως μόνη εξήγηση το ότι «η Κεντρική Τράπεζα θέλησε να στείλει μια αποφασιστική προειδοποίηση στις εμπορικές τράπεζες και σε άλλους πιστωτές της χώρας ότι η μη ελεγχόμενη από το κράτος πιστωτική επέκταση, ιδιαίτερα μέσω του σκιώδους τραπεζικού συστήματος, δεν θα γίνεται πλέον ανεκτή». Τις περιγραφείσες ως «σκιώδεις» παρατραπεζικές πιστώσεις τις προωθούν ως επί το πλείστον οι ίδιες εμπορικές τράπεζες και άλλες εταιρείες πιστώσεων και αφορούν βραχυπρόθεσμα δάνεια που χορηγούνται μέσω χρηματοδοτικών «οχημάτων» που δεν εγγράφονται στους ισολογισμούς των πιστωτών.
Καλή και ηθική και εξυγιαντική η πρωτοβουλία της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας. Το πρόβλημα όμως, όπως σημειώνουν αναλυτές, είναι μήπως ξαφνικά η κρίση ρευστότητας μετατραπεί ξαφνικά σε πιστωτική κρίση και οδηγηθεί η κινεζική διατραπεζική αγορά σε μια κατάσταση «ανεξέλεγκτης απομόχλευσης», όπως σημειώνει ο οικονομολόγος της UBS Γουάνγκ Τάο. Αν συμβεί αυτό, φαντάζεται κανείς πού κινδυνεύει να πέσει ο ρυθμός ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας, που έχει επιβραδυνθεί στο 7,7% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2013 από το 7,9% που ήταν το τέταρτο τρίμηνο του 2012. Και είναι γνωστό ότι για την Κίνα ένας ρυθμός ανάπτυξης 4% ή και 5% ισοδυναμεί με ύφεση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
