Μη ρεαλιστικό εξ’ αρχής θεωρεί ο Πολ Κρούγκμαν το σχέδιο της Τρόικας για την Ελλάδα, τασσόμενος υπέρ της διαγραφής του ελληνικού χρέους ήδη από την έναρξη της κρίσης, αλλά και κατά των αυστηρών μέτρων λιτότητας που επιβλήθηκαν στη χώρα και οδήγησαν σε «καταστροφικές», όπως τις χαρακτηρίζει «κοινωνικές συνέπειες», μεγαλύτερες από αυτές που θα είχε, όπως εκτιμά, μία πιθανή έξοδος από το ευρώ( Grexit).
Σε σχόλιό του στην ιστοσελίδα του με τον προφανή τίτλο «Ελληνικές Τύψεις» (Greek Regrets), ο νομπελίστας οικονομολόγος υποστηρίζει ότι «σε μία πρώτη ανάγνωση στην έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνονται δύο βασικά λάθη: ότι το Ταμείο απέτυχε να παραδεχθεί εγκαίρως ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε να αποπληρώσει πλήρως το χρέος της, και ότι υποεκτίμησε σημαντικά τις καταστροφικές επιπτώσεις της λιτότητας στην οικονομία».
«Και τα δύο λάθη ήταν, αν μπορώ να τα πω έτσι, προφανή τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο», υποστηρίζει ο Κρούγκμαν. Και συνεχίζει: «Ηταν ξεκάθαρο ότι το σχέδιο της Τρόικας δεν ήταν ρεαλιστικό. Ολοι εμείς οι κεϋνσιανοί οικονομολόγοι προειδοποιούσαμε φωναχτά ότι οι πολλαπλασιαστές, οι οποίοι έχουν υπολογιστεί σε κανονικές περιόδους, ήταν σε μεγάλο βαθμό απροσανατολιστικοί υπό τις παρούσες συνθήκες (κρίσης)».
«Το μόνο που μπορεί να πει κανείς», συνεχίζει ο Κρούγκμαν, «είναι ότι το ΔΝΤ είναι το καλύτερο από τα υπόλοιπα μέλη της Τρόικας και ειδικά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία «μάσησε» το παραμύθι του επεκτατισμού της λιτότητας».
«Τί θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικα»
«Τί θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά;» διερωτάται ο Κρούγκμαν. «Στην έκθεση του ΔΝΤ», όπως επισημαίνει, «αναγνωρίζεται μεν λίγο πολύ ότι τα δεινά (της Ελλάδας) θα ήταν λιγότερα σε περίπτωση μερικής διαγραφής του χρέους από την αρχή, αλλά απορρίπτεται η ιδέα μιας πιο σταδιακής προσαρμογής, με το επιχείρημα ότι δεν υπήρχε τότε διαθέσιμη χρηματοδότηση».
«Αν όμως μπορούμε να φανταστούμε έναν κόσμο που η Τρόικα θα ήταν πρόθυμη να παραδεχθεί το 2010 ότι πρέπει να γίνει μερική διαγραφή του χρέους, γιατί να μην φανταστούμε επίσης και μία ΕΚΤ η οποία θα ήταν πρόθυμη να διασφαλίσει το δημόσιο χρέος, όπως άρχισε να κάνει χρόνια αργότερα;», ρωτά ο Κρούγκμαν. «Θεωρώ ότι μπορούμε να οραματιστούμε ένα ελληνικό πρόγραμμα που θα ξεκινούσε με διαγραφή χρέους, προβλέποντας την επιβολή δυσάρεστων μεν, αλλά όχι εξοντωτικών μέτρων λιτότητας, με αντάλλαγμα την παροχή δανείων από την ΕΚΤ , μέσω του οποίου η Ελλάδα θα επέστρεφε στις αγορές το 2012».
«Εντάξει, από πολιτικής σκοπιάς, ήταν αδύνατο να συμβεί κάτι τέτοιο», παραδέχεται ο αμερικανός οικονομολόγος, προσθέτοντας ότι «ακόμα και αν συνέβαινε, το τίμημα θα ήταν ενδεχομένως καταστροφικό από κοινωνικής απόψεως». «Στη συγκεκριμένη περίπτωση ωστόσο θα πρέπει να αναρωτηθεί κανείς αν άξιζε να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Η Grexit θα ήταν αποκρουστική- και εξακολουθεί να είναι, αν τελικώς συμβεί. (Είναι όμως έτσι) Σε σχέση με ό,τι έχει ήδη λάβει χώρα (στην Ελλάδα);», αναρωτιέται ο Κρούγκμαν υπογραμμίζοντας για άλλη μία φορά, το τεράστιο κοινωνικό κόστος της διάσωσης για τη χώρα και τους πολίτες της, το οποίο θεωρεί ουσιαστικά μεγαλύτερο από το αντίστοιχο μιας πιθανής εξόδου της χώρας από το ευρώ.
