Ο κ. Γιάννης Στουρνάρας παραχώρησε στην έγκυρη γαλλική εφημερίδα «Les Echos» εκτενή συνέντευξη, όπου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στα λάθη που έγιναν τόσο από ευρωπαϊκής όσο και ελληνικής πλευράς στον χειρισμό της ελληνικής κρίσης, την απουσία των κατάλληλων μηχανισμών, τη «μυωπική πολιτική» που ακολουθήθηκε, την υπερδιόγκωση των ελλειμμάτων, του δημοσίου και των μισθών, αλλά και στη βελτιωμένη, αλλά όχι χωρίς κόστος, σήμερα, εικόνα της οικονομίας. Ο υπουργός Οικονομικών εμφανίζεται αισιόδοξος ότι «βρισκόμαστε σε καλό δρόμο», και αποκαλύπτει ότι, αν η χώρα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα, θα ζητήσει έως το επόμενο καλοκαίρι από τους συναδέλφους του στο Eurogroup μείωση του χρέους, κάτι που, όπως λέει, «η Ελλάδα θα το άξιζε», ενώ εκτιμά ότι «οι Ελληνες στηρίζουν την κυβέρνηση γιατί αρχίζουν να διαβλέπουν φως στο τούνελ».
Ποια είναι η αντίδρασή σας ως προς τη νέα ελαστικότητα που επέδειξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους και τη Γαλλία, όσον αφορά το δημόσιο έλλειμμά τους;
Εγκρίνω απολύτως αυτήν την εξέλιξη. Και η Ελλάδα έλαβε, τον περασμένο Νοέμβριο παράταση δύο ετών, έως το 2016. Σήμερα, όλοι έχουν πλέον κατανοήσει ότι μόνη η δημοσιονομική προσαρμογή, χωρίς αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, προκαλεί λιτότητα και υποβαθμίζει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Γνωρίζετε ότι όταν η κρίση χρέους ήταν στο απόγειό της, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δεν έδωσε επί έντεκα μήνες το 2012 ούτε ένα ευρώ στην Ελλάδα γιατί φοβόταν ότι η χώρα μπορεί να βγει από το ευρώ; Το συγκεκριμένο είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα μυωπικής πολιτικής.
Κάποιοι λένε ότι έγιναν κακοί χειρισμοί της ελληνικής κρίσης από την αρχή
Το 2010 κανένας δεν ήταν έτοιμος. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός διάσωσης. Τα πράγματα πάνε καλύτερα σήμερα, αλλά η Ελλάδα έχει υποφέρει πολύ: από το 2008 έχει απωλέσει το 25% του πλούτου της, πολλοί είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται πάνω από 25%. Ηταν μια διαδικασία πραγματικά επώδυνη που κανείς δεν επιθυμεί να την ξαναζήσει. Για να την είχαμε αποφύγει, θα έπρεπε να υπήρχε ένας μηχανισμός οικονομικής διάσωσης, μία τραπεζική ένωση, όλα τα στοιχεία τα οποία βρίσκονται σήμερα στο τραπέζι των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Ολες οι αρχές της τραπεζικής ένωσης αναμένεται να συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου. Δεν πρέπει να χρονοτριβήσουμε άλλο, γιατί αλλιώς θέτουμε εκ νέου σε κίνδυνο τη ζώνη του ευρώ. Βαριές ευθύνες είχε εξίσου και η Ελλάδα. Τη δεκαετία του 2000 οι κυβερνήσεις άφησαν τα ελλείμματα, εξωτερικά και εσωτερικά, να «τρέξουν» πολύ γρήγορα, ο δημόσιος τομέας διογκώθηκε δυσανάλογα, το ίδιο και οι μισθοί.
Θα λέγατε ότι η Ελλάδα αρχίζει να βγαίνει από την κρίση;
Αρχίζουμε να καταγράφουμε καλά αποτελέσματα: το περασμένο έτος η Ελλάδα εμφάνισε πρωτογενές έλλειμμα 1,2% ως προς το ΑΕΠ, αποτέλεσμα δηλαδή καλύτερο από το στόχο του 1,5% που είχε τεθεί, ενώ για τους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους το έλλειμμα δεν είναι παρά 300 εκ. ευρώ αντί για 3 δισ. που υπολογιζόταν αρχικώς. Παραμένουμε συγκρατημένοι καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από τους τουρίστες: αν επισκεφθούν την Ελλάδα πάνω από 16 εκατομμύρια, οι στόχοι θα επιτευχθούν.
Η πραγματική οικονομία ωστόσο βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης;
Ο ΟΟΣΑ προβλέπει άλλη μία χρονιά ύφεσης το 2014. Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος ότι η ανάπτυξη θα επιστρέψει από το προσεχές έτος. Υστερα από τόσα τρίμηνα πτώσης της βιομηχανικής παραγωγής, είμαστε πλέον κοντά στο μηδέν. Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Μην υποτιμάτε τη βελτίωση του ισοζυγίου των τρεχουσών πληρωμών. Μπορεί ένα μέρος της διόρθρωσης να προέρχεται από τη μείωση των εισαγωγών, αλλά ένα άλλο μέρος της εξηγείται από στις εξαγωγές που έφερε η επανάκτηση της ανταγωνιστικότητας των αποδοχών των Ελλήνων. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,1% τους τρεις πρώτους μήνες του 2013. Η πτώση των τιμών, που περιμέναμε τόσο καιρό, ξεκίνησε από τον περασμένο Μάρτιο. Είναι μία εξέλιξη καλή για την ανταγωνιστικότητα, καθώς επίσης και για την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων.
Το ζήτημα μιας νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ανακινείται εκ νέου. Πότε θα μπορούσε κατά τη γνώμη σας να λάβει χώρα;
Στη σύνοδο του Eurogroup τον Νοέμβριο του 2012 αναφέρθηκε ό,τι αν η Ελλάδα κατέγραφε πρωτογενές πλεόνασμα, θα λαμβάνονταν μέτρα για την απομείωση του χρέους. Θεωρώ ότι έως το επόμενο καλοκαίρι θα μπορούσα να επιστρέψω ενώπιον των συναδέλφων μου και να ζητήσω την ενεργοποίηση αυτής της ρήτρας. Θα ήταν ένα στάδιο πράγματι αποφασιστικό για την πορεία αποκατάστασής μας. Η Ελλάδα θα το άξιζε αυτό.
Η Ελλάδα διαθέτει τελικώς τα υπεσχημένα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά κονδύλια;
Ναι, αν υπολογίσουμε ότι απομένει από το πλαίσιο του προϋπολογισμού των ετών 2007-2013, και ότι προβλέπεται για τον επόμενο, έχουμε στη διάθεσή μας το 22% περίπου του ΑΕΠ. Πρόκειται να χαράξουμε μία στρατηγική ανάπτυξης για τη χώρα σε συνεργασία με think tanks και να επισημάνουμε τους τομείς και τα σχέδια όπου τα συγκεκριμένα χρήματα θα ήταν πιο χρήσιμα τα επόμενα δέκα χρόνια.
Μένουν να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Που βρίσκεστε όσον αφορά την οικονομική μεταρρύθμιση;
Δημιούργησα μία νέα Γενική Διεύθυνση για τα οικονομικά ζητήματα. Η οικονομική πολιτική παραμένει στην αρμοδιότητά μου, αλλά η οικονομική διοίκηση ανατέθηκε σε έναν ανεξάρτητο οργανισμό. Συγχωνεύσαμε και μειώσαμε κατά το ήμισυ τις εφορίες σε όλη τη χώρα, κάτι που μας επιτρέπει να αυξήσουμε τον αριθμό των οικονομικών ελεγκτών και των λογιστών που έχουμε τόσο ανάγκη. Μέχρι σήμερα, η πιθανότητα να εντοπιστείτε και να τιμωρηθείτε εάν φοροδιαφεύγατε ήταν σχεδόν μηδαμινή. Πρόκειται να αυξήσουμε αυτήν πιθανότητα. Αυξάνουμε τους έμμεσους ελέγχους στις ιδιοκτησίες, τα γιωτ. Από τότε που γίναμε κυβέρνηση, έχουν μπει στη φυλακή για οικονομικά εγκλήματα 650 άνθρωποι. Αρχίζουμε λοιπόν να γινόμαστε αξιόπιστοι.
Η μεταρρύθμιση του δημοσίου τομέα δεν θα ολοκληρωθεί πλέον;
Πάνω από 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν από σήμερα έως το 2015 και δεν θα αντικασταθούν. Εξάλλου, 15.000 θα αποχωρήσουν έως το επόμενο έτος, αλλά αυτοί οι τελευταίοι θα αντικατασταθούν από νέούς, με αξιοκρατικά κριτήρια. Οσο για τα πολύ καλά στελέχη που εργάζονται ήδη στον δημόσιο τομέα μας, θα τους επιτρέψουμε να ανέλθουν πολύ γρήγορα στην ιεραρχία.
Εως τώρα η κοινή γνώμη και η κυβέρνηση συνασπισμού αντέχουν. Θα διαρκέσει αυτό;
Εως σήμερα έχουν αντέξει. Είμαι αισιόδοξος, καθώς οι συσκέψεις στις οποίες συμμετέχω χαρακτηρίζονται από μία αυξημένη αίσθηση συναίνεσης. Υπάρχουν διαφωνίες, κάποιες φορές σκληρές, αλλά καμία επιθυμία να πέσει η κυβέρνηση. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, παρά τις δυσκολίες, οι Ελληνες στηρίζουν την κυβέρνηση γιατί αρχίζουν να διαβλέπουν φως στο τούνελ.