Ενα από τα βασικότερα προβλήματα που έχουν να επιλύσουν οι επιστήμονες όσον αφορά τις μακρινές επανδρωμένες πτήσεις αλλά και την παραμονή σε έναν άλλον πλανήτη είναι το τι θα τρώνε οι αστροναύτες όσο ταξιδεύουν αλλά και όταν φθάσουν στον προορισμό τους. Διαστημικές υπηρεσίες και ιδιωτικές εταιρείες τα τελευταία χρόνια σχεδιάζουν μια επανδρωμένη αποστολή στον Αρη. Μια εταιρεία μάλιστα ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κατασκευάσει μια μικρή αποικία στον Κόκκινο Πλανήτη. Μια σειρά ιδέες, συστήματα και τεχνολογίες αναπτύσσονται ώστε οι διαστημικοί ταξιδιώτες και οι κάτοικοι του Αρη να τρέφονται όσο το δυνατόν πιο σωστά και υγιεινά.
Η αρχική ιδέα των ειδικών όταν τους απασχόλησε το πρόβλημα της διατροφής στα μακρινά ταξίδια ήταν ανάμεσα στα υλικά μαγειρέματος να περιλαμβάνονται φυτά, καρποί κ.ά., που θα καλλιεργούνται υδροπονικά σε ειδικά διαμορφωμένους θαλάμους του σκάφους. Η αρχική σκέψη των ειδικών ήταν ότι σημαντικό μέρος της διατροφής των αστροναυτών θα απετελείτο από κατεψυγμένες τροφές, οι οποίες θα αποψύχονταν σε φούρνους μικροκυμάτων και θα ήταν ειδικά επεξεργασμένες ώστε να διατηρούνται για τρία έως πέντε χρόνια χωρίς να αλλοιώνονται.
Η αρχική ιδέα των ειδικών έγινε αντικείμενο επεξεργασίας και πριν από δύο χρόνια στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ενωσης Χημείας η Μάγια Κούπερ, επιστήμονας στο Εργαστήριο Συστημάτων Διαστημικών Τροφών της NASA, ανέφερε ότι εκείνη και οι συνάδελφοι της εξετάζουν την πιθανότητα ανάπτυξης ενός βιοαναγεννητικού συστήματος που ανάμεσα στις διάφορες εφαρμογές και λειτουργίες του θα επιτρέπει την καλλιέργεια λαχανικών και φρούτων εντός του διαστημόπλοιου.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η καλλιέργεια λαχανικών και φρούτων θα έχει πολλαπλά οφέλη για τους αστροναύτες, αφού θα τους παρέχει φρέσκες και υγιεινές τροφές. Το σύστημα θα είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να βελτιώνει την ποιότητα του αέρα εντός του σκάφους, καθώς θα παράγεται οξυγόνο και θα απορροφάται το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Επιπλέον ένα προηγμένο σύστημα καλλιέργειας κρίνεται ιδανικό, αφού θα καταλαμβάνει μικρό χώρο, ενώ δεν θα χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα ώστε να αποσπάται η προσοχή των αστροναυτών από τις άλλες εργασίες τους.
Οι επιστήμονες της NASA έχουν μάλιστα δημιουργήσει μια λίστα με διάφορα λαχανικά και φρούτα τα χαρακτηριστικά των οποίων είναι συμβατά με την καλλιέργειά τους εντός ενός διαστημικού σκάφους. Ανάμεσά τους είναι τα μαρούλια, το σπανάκι, οι τομάτες, τα καρότα, τα φρέσκα κρεμμύδια, τα ραπανάκια, οι πιπεριές, τα λάχανα και οι φράουλες.
Η Κίνα, που τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει ένα πολύ φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα, προχώρησε ένα βήμα περισσότερο. Ερευνητές προσπαθούν να φτιάξουν ένα σύστημα που θα παρέχει τροφή όχι μόνο στα μέλη των πληρωμάτων μιας επανδρωμένης αποστολής αλλά και σε όσους παραμείνουν στις βάσεις που θα δημιουργηθούν στο μέλλον στη Σελήνη και στον Αρη.
Επιστήμονες στη χώρα ανακοίνωσαν ότι καλλιέργησαν με επιτυχία τέσσερα είδη λαχανικών με ένα «οικολογικό σύστημα υποστήριξης της ζωής», σε μια καμπίνα-θερμοκήπιο μεγέθους 300 κυβικών μέτρων που θα επιτρέψει στους αστροναύτες να δημιουργούν φρέσκο αέρα, νερό και φαγητό τόσο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού όσο και κατά την παραμονή τους σε βάσεις.
Εννέα έλληνες επιστήμονες αποφάσισαν να ασχοληθούν με αυτό το ζήτημα και τελικά κατάφεραν πριν από λίγες εβδομάδες να κερδίσουν την πρώτη θέση σε διαγωνισμό της NASA. Πρόκειται για την αποστολή «Popeye on Mars», η οποία βασίζεται στην πρόταση που παρουσίασαν οι έλληνες επιστήμονες και αφορά την ανάπτυξη ενός αεροπονικού και γεωπονικά αυτόνομου θερμοκηπίου στον Κόκκινο Πλανήτη. Στόχος του διαγωνισμού «International Space Apps Challenge 2013» της NASA ήταν οι διαγωνιζόμενοι να αναπτύξουν δομές που θα έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώσουν τις προμήθειες τροφίμων, υποστηρίζοντας με αυτόν τον τρόπο παρατεταμένες επανδρωμένες αποστολές στον Αρη.
Η συγκεκριμένη ιδέα της ελληνικής ομάδας για το αεροπονικό θερμοκήπιο κέρδισε την πρώτη θέση στην κατηγορία «Best Mission Project» του διεθνούς διαγωνισμού «International Space Apps Challenge 2013» της NASA.
Η τελευταία κίνηση της NASA για την επίλυση του ζητήματος της διατροφής των αστροναυτών είναι να επενδύσει στην κατασκευή ενός συστήματος… εκτύπωσης τροφίμων. Η εταιρεία Systems & Materials Research Corporation έλαβε χρηματοδότηση για την ανάπτυξη ενός τρισδιάστατου εκτυπωτή που θα τυπώνει «γευστικό και θρεπτικό» φαγητό.
Στόχος της εταιρείας είναι να κατασκευάσει μια μηχανή στην οποία θα τοποθετούνται διάφορα συστατικά σε μορφή σκόνης που θα μετατρέπονται σε φαγητό. Ως πρώτο εγχείρημα οι ερευνητές αποφάσισαν να προσπαθήσουν να εκτυπώσουν μια… πίτσα.
Και επειδή τόσο οι αστροναύτες όσο και οι κάτοικοι των βάσεων και των αποικιών στο Διάστημα πρέπει να έχουν και στιγμές χαλάρωσης, επιστήμονες της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας δημιούργησαν μια μπίρα που αντί για αλκοόλη περιέχει διάφορες βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία τα οποία θεωρείται ότι βοηθούν στην καταπολέμηση του άγχους. H μπίρα προορίζεται για μέλη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, αλλά και γενικότερα για τα μέλη των διαστημικών αποστολών.
HeliosPlus
