Δύο είναι οι βασικοί λόγοι πίσω από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Συρία. Πρώτον, και σπουδαιότερο, το Ισραήλ θέλει να σταματήσει τη μεταφορά προηγμένων όπλων από τη Συρία προς τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, τον ορκισμένο εχθρό στα βόρεια σύνορά του. Δευτερευόντως, τα χτυπήματα στέλνουν σαφή προειδοποίηση προς το Ιράν να μείνει μακριά από τον πόλεμο στη Συρία.
Το Ισραήλ έχει πει επανειλημμένως ότι δεν θέλει να εμπλακεί στον εμφύλιο της Συρίας, αλλά έχει επίσης προειδοποιήσει ότι δεν θα επιτρέψει προηγμένα όπλα, όπως ιρανικούς πυραύλους εδάφους-αέρος μεγαλύτερου βεληνεκούς και ακριβείας, να περάσουν τα σύνορα προς τους ισλαμιστές της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, οι οποίοι είναι σύμμαχοι του καθεστώτος Ασαντ.
Οι επιτελείς του ισραηλινού στρατού πιστεύουν ότι το Ιράν έχει αυξήσει τις μεταφορές τέτοιων όπλων προς τη Χεζμπολάχ μέσω της Συρίας, καθώς αποδυναμώνεται η θέση του προέδρου Ασαντ.
Μάλλον έτσι εξηγούνται οι βομβαρδισμοί της Παρασκευής και της Κυριακής με στόχο όπλα που υποτίθεται ότι θα κατέληγαν στα χέρια της Χεζμπολάχ. Πριν από την περασμένη εβδομάδα, η ισραηλινή αεροπορία είχε χτυπήσει μόνο μία φορά στη Συρία, τον Ιανουάριο. Ο αναλυτής Πολ Σάλεμ του Κέντρου Κάρνεγκι για τη Μέση Ανατολή, στη Βηρυτό, λέει ότι το Ισραήλ στέλνει ισχυρή προειδοποίηση ότι δεν θα επιτρέψει τέτοιες μεταφορές όπλων. Εκτιμά επίσης ότι το Ισραήλ ανησυχεί όλο και περισσότερο ότι δυνάμεις από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ πολεμούν μαζί με τους αντάρτες τον στρατό του Ασαντ, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ.
Τα ισραηλινά χτυπήματα δείχνουν επίσης ότι ο Μπαράκ Ομπάμα και ο ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου έχουν χαράξει διαφορετικές «κόκκινες γραμμές» στη συριακή σύγκρουση.
Ο μεγάλος φόβος του Ισραήλ είναι ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να αποκτήσει προηγμένα όπλα, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει προειδοποιήσει ότι η χρήση χημικών όπλων από το καθεστώς της Δαμασκού θα έχει «τεράστιες επιπτώσεις».
Ενα άλλο κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον οι ισραηλινές επιθέσεις μπορούν να κλιμακωθούν σε ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Οι περισσότεροι αναλυτές δεν το πιστεύουν. Το Ισραήλ, που διαθέτει τον πιο ισχυρό στρατό στην περιοχή, μάλλον παίρνει ένα καλά υπολογισμένο ρίσκο πιστεύοντας ότι η Συρία, η Χεζμπολάχ ή το Ιράν δεν πρόκειται να του επιτεθούν σε αντίποινα.
Αλλά αν το τρίο απαντούσε με χρήση βίας, θα άνοιγε ένα νέο μέτωπο σε μια χρονική συγκυρία όπου το καθεστώς Ασαντ μάχεται για την επιβίωσή του.
Αν το Ισραήλ συρόταν στη σύγκρουση, η Χεζμπολάχ θα κινδύνευε να χάσει τη θέση της κυρίαρχης στρατιωτικής και πολιτικής δύναμης στον Λίβανο. Η πρώτη αντίδραση της Συρίας ήταν πάντως χαμηλών τόνων. Η κυβέρνηση χαρακτήρισε τις επιθέσεις «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου», αλλά δεν απείλησε ανοιχτά το Ισραήλ.
Τι ρόλο παίζει σε όλα αυτά η Τεχεράνη;
Το Ιράν είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στον άξονα με τη Δαμασκό και τη Χεζμπολάχ. Στηρίζει πολιτικά το καθεστώς του Ασαντ και προμηθεύει με όπλα τους ισλαμιστές της Χεζμπολάχ. Θα είχε βαρύ λόγο σε ενδεχόμενη απόφαση για αντίποινα, αλλά πιστεύεται ότι δεν έχει διάθεση για στρατιωτική σύγκρουση με το Ισραήλ.
Ως σήμερα, οι φραστικές επιθέσεις των μουλάδων της Τεχεράνης δεν κλιμακώθηκαν ποτέ σε στρατιωτική επίθεση κατά του εβραϊκού κράτους.
Θα μπορούσαν τα ισραηλινά χτυπήματα να αλλάξουν την έκβαση του εμφυλίου στη Συρία;
Η εξέγερση εναντίον του Ασαντ ξέσπασε τον Μάρτιο του 2011 και μετατράπηκε γρήγορα σε εμφύλιο πόλεμο με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους.
Αλλά ούτε ο στρατός ούτε οι αντάρτες έχουν μπορέσει, ως τώρα, να καταφέρουν το αποφασιστικό χτύπημα που θα τους χαρίσει τη νίκη.
Ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στο μέλλον θα μπορούσαν βέβαια να καταστρέψουν σημαντικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Συρία. Οι σουνίτες αντάρτες έχουν καταφέρει να καταλάβουν μερικές στρατιωτικές βάσεις και να αποκτήσουν βαρύτερα όπλα, αλλά προελαύνουν αργά εξαιτίας της υπεροχής που έχει το καθεστώς στον αέρα.
HeliosPlus
