Αυξημένη κατανάλωση ενεργειακών ποτών από εφήβους στην Ευρώπη καταδεικνύουν τα αποτελέσματα μελέτης της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
Η εν λόγω επιστημονική μελέτη σχετίζεται με την κατανάλωση ενεργειακών ποτών από συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των εφήβων. Η συλλογή δεδομένων ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2012 σε 16 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συνολικό αριθμό συμμετεχόντων 52.000. Μεταξύ των χωρών που έλαβαν μέρος ήταν και η Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι έφηβοι ηλικίας 10 –18 ετών παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά κατανάλωσης ενεργειακών ποτών. Συγκεκριμένα, το 68% των εφήβων που συμμετείχαν στη μελέτη δήλωσαν ότι καταναλώνουν ενεργειακά ποτά. Για την Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, ανέρχεται στο 48%. Από το σύνολο των εφήβων, το 12% παρουσιάζει υψηλή, χρόνια κατανάλωση (4 –5 φορές το μήνα), με μέση κατανάλωση 7 λίτρα το μήνα.
Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα ποσοστά για τα παιδιά ηλικίας 3 –10 ετών. Το 18% δήλωσαν ότι καταναλώνουν ενεργειακά ποτά. Μεταξύ αυτών, το 16% παρουσίασε υψηλή-χρόνια κατανάλωση, με μέση κατανάλωση σχεδόν 4 λίτρα το μήνα.
Στους ενήλικες, τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι το 30% καταναλώνουν ενεργειακά ποτά, εκ των οποίων το 12% είχε υψηλή-χρόνια κατανάλωση, με μέση κατανάλωση 4,5 λίτρα μηνιαίως.
Επιπλέον, η μελέτη εξέτασε την ταυτόχρονη κατανάλωση ενεργειακών ποτών με αλκοόλ. Η πρακτική αυτή ακολουθείται από το 56% των ενηλίκων και το 53% των εφήβων. Παρόμοια ποσοστά παρατηρούνται στην κατανάλωση των ποτών αυτών στα πλαίσια έντονης σωματικής άσκησης: 52% για τους ενήλικες και 41% για τους εφήβους.
Σε σχετική, εγχώρια μελέτη που πραγματοποίησε ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων το 2012, σε μαθητές λυκείου (15 –18 ετών), τα ποσοστά που παρατηρούνται δεν αποκλίνουν σημαντικά από αυτά της μελέτης της EFSA, για την ηλικιακή ομάδα των εφήβων. Μάλιστα, και στις δύο μελέτες, οι περισσότεροι έφηβοι δήλωσαν ότι ο βασικότερος λόγος κατανάλωσης ενεργειακών ποτών είναι η γεύση.
Το κύριο χαρακτηριστικό των ενεργειακών ποτών, όπως παρουσιάζονται από τις διαφημιστικές εταιρείες, είναι ότι είναι τονωτικά, βελτιώνουν τη φυσική κατάσταση, την ψυχική δύναμη κ.λ.π. Πρόκειται για αναψυκτικά με υψηλή περιεκτικότητα καφεΐνης αλλά και άλλων τονωτικών/διεγερτικών συστατικών όπως η γλουκορονολακτόνη, η ταυρίνη, βιταμίνες και ανόργανα ή φυτικά συστατικά.
Οπως μας εξηγεί ο παθολόγος κ. Κώστας Γιαννόπουλος, για τις επιπτώσεις από την υπερβολική κατανάλωση ενεργειακών ποτών «Μέχρι στιγμής, τα συμπτώματα υπερβολικής κατανάλωσης που έχουν παρατηρηθεί είναι αϋπνία και ταχυκαρδία, τα οποία προκαλούνται από την καφεΐνη. Ωστόσο, εάν το άτομο πάσχει από καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως στεφανιαία νόσο, οφείλει να προσέχει ιδιαίτερα. Στους αγγειακούς ασθενείς, η υπερβολική κατανάλωση συγκεκριμένων ενεργειακών ποτών, όπως και καφέ, ενδέχεται να προκαλέσει εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο. Με προσοχή πρέπει να καταναλώνονται και από ορισμένες ομάδες πληθυσμού, όπως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης από παιδιά προεφηβικής ηλικίας ή υπερτασικά άτομα».
Κατερίνα Γιαννακοπούλου
Κατερίνα Γιαννακοπούλου
