Με τις εξελίξεις για την υλοποίηση του Νοτίου Διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη να έχουν εισέλθει στην τελική ευθεία, τα σχέδια της χώρας να αποκτήσει ενισχυμένο ρόλο στον υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη δείχνουν να βαίνουν προς επαλήθευση. Ωστόσο, ερωτήματα ως προς την τελική έκβαση της προσπάθειας της Ελλάδας αλλά και τη σύμπνοια ανάμεσα στα κυβερνητικά στελέχη προκαλεί η στάση του υφυπουργού Περιβάλλοντος κ. Μ. Παπαγεωργίου, μετά το πρόσφατο εγχείρημα αναβίωσης του αγωγού ITGI.

Υπενθυμίζεται ότι κεντρικό ρόλο στα σχέδια της Ελλάδας να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην περιοχή διαδραματίζει ο αγωγός φυσικού αερίου TAP, το σχέδιο αγωγού που αποτελεί το όχημα της ελληνικής προσπάθειας για τη διεκδίκηση της μεταφοράς φυσικού αερίου από το κοίτασμα Shah Deniz στο Αζερμπαϊτζάν. Ο TAP αποτελεί τον μοναδικό ελληνικού ενδιαφέροντος αγωγό που παραμένει στην κούρσα για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα Shah Deniz μετά την πρόκρισή του στην τελική φάση του διαγωνισμού και τον αποκλεισμό του επίσης ελληνικού ενδιαφέροντος ITGI με απόφαση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται το κοίτασμα Shah Deniz (BP, Statoil, Socar, κ.α.). Τον αγωγό ITGI, ωστόσο, που κρίθηκε ανεπαρκής από την κοινοπραξία Shah Deniz για τις ανάγκες μεταφοράς του αερίου και έχει οριστικά τεθεί εκτός παιχνιδιού, επιχειρεί να «νεκραναστήσει» ο πρώην Διευθυντής της ΔΕΠΑ και νυν Υφυπουργός ΠΕΚΑ Μάκης Παπαγεωργίου, επί θητείας του οποίου στη ΔΕΠΑ το συγκεκριμένο έργο σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε.

Αυτό προκύπτει από την πρόταση που κατέθεσε προ μηνός ο κ. Παπαγεωργίου στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής για την κύρωση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τον ITGI, το οποίο είχε υπογραφεί το 2010, όταν ακόμη ο ITGI αποτελούσε υπολογίσιμη δύναμη στην κούρσα διεκδίκησης. Σημειώνεται ότι στις 07 Μαρτίου ψηφίστηκε από το Βουλή το αντίστοιχο νομοσχέδιο κύρωσης του Μνημονίου, το οποίο, ωστόσο, λόγω αποκλεισμού του ITGI, αναμένεται να παραμείνει στο συρτάρι.

Από τον Φεβρουάριο του 2012, οπότε και ο ITGI τέθηκε οριστικά εκτός παιχνιδιού, η ελληνική πλευρά έχει εστιάσει τη συνολική προσοχή και προσπάθειά της στην κατοχύρωση της μεταφοράς του αζέρικου αερίου μέσω του TAP προβάλλοντας τα εμπορικής και τεχνικής φύσης πλεονεκτήματά του και επισπεύδοντας σημαντικά τις απαραίτητες διαδικασίες αδειοδότησης. Στην προσπάθεια αυτή έχουν ταχθεί αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, καθότι σε περίπτωση αποτυχίας του TAP τα ελληνικά σχέδια ανάληψης σημαντικότερου ρόλου στην ενεργειακή σκακιέρα της περιοχής θα ναυαγήσουν, ενώ θα χαθεί και η ευκαιρία πραγματοποίησης της σημαντικότερης μέχρι στιγμής σε ύψος επένδυσης στην ελληνική επικράτεια, ύψους 1,5 δισ. ευρώ.

Προ μηνός μάλιστα υπογράφηκε η διακρατική συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας-Αλβανίας για την υλοποίηση του TAP μετά από έντονο διπλωματικό παρασκήνιο και σημαντικές διεργασίες που προωθήθηκαν από τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Δ. Αβραμόπουλο. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Α. Σαμαράς χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας ένα πολύ σημαντικό βήμα και το έργο του TAP στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Στο ίδιο μήκος κύματος έχουν κινηθεί και οι δηλώσεις του Υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Ν. Μηταράκη.

Κοινωνός της κυβερνητικής προσπάθειας δεν φαίνεται πάντως να είναι ο κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος με αφορμή την κύρωση τoυ Μνημονίου Συνεργασίας για τον ITGI δήλωσε ότι θα πρέπει να υπάρχει εναλλακτικός του TAP αγωγός για τον Νότιο Διάδρομο. Σημειώνεται ότι ο ITGI συνδέθηκε εμβληματικά με την κρατική επιχείρηση αερίου τα τελευταία χρόνια της οποίας ο κ. Παπαγεωργίου διετέλεσε Διευθυντής έως το 2010. Ωστόσο, η στάση και οι δηλώσεις του κ. Παπαγεωργίου με στόχο τη διάσωση του ITGI προσκρούουν στο γεγονός ότι ο σχεδιασμός του συγκεκριμένου αγωγού εντασσόταν αποκλειστικά στο πλαίσιο του Νότιου Διαδρόμου όπως επίσης και ότι το Shah Deniz, που θα τροφοδοτήσει τον Νότιο Διάδρομο, έχει ρητά αποκλείσει το ενδεχόμενο επιλογής του ITGI.

Υπενθυμίζεται ότι ο αγωγός TAP στην κούρσα για το αέριο του Shah Deniz, έχει απέναντί του τον Nabucco West, την αναθεωρημένη σε μικρότερη κλίμακα εκδοχή του αγωγού Nabucco.