Μπροστά σ ένα νέο σκηνικό κρίσης – σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο – βρίσκεται η χώρα, καθώς από τον τακτικό έλεγχο της πορείας της οικονομίας από την τρόικα αποκαλύφθηκαν όχι μόνο «μαύρες τρύπες» στα έσοδα του προϋπολογισμού και των Ταμείων αλλά κυρίως οι πολιτικές αδυναμίες εφαρμογής των προ τριμήνου συμφωνηθέντων με τους δανειστές.
Κεντρικό πρόσωπο στην αποτυχία συμβιβασμού με την τρόικα αναδείχθηκε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης, καθώς όπως θεωρούν κύκλοι του Μαξίμου πρόβαλε κατ ουσίαν «βέτο» στο μέτρο της διαθεσιμότητας χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων που θα περίσσευαν από την αναδιάρθρωση των υπουργείων. Οι ίδιοι κύκλοι των κατηγορούν μάλιστα ότι δεν προχώρησε στην αναδιάρθρωση.
Αντίθετα κύκλοι προσκείμενοι στον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης υποστηρίζουν ότι «δεν είμαστε εμείς το πρόβλημα».
Πλέον, κατά τις πληροφορίες, το θέμα του υπουργού χειρίζεται προσωπικά ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς, ο οποίος βρίσκεται σε επικοινωνία με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ κ. Φ. Κουβέλη, αφού η τρόικα κατέστησε σαφές ότι αν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα (δηλαδή η αξιολόγηση 25.000 δημοσίων υπαλλήλων και η σταδιακή μείωση του πλεονάζοντος αριθμού), θα υπάρξει εμπλοκή στην αξιολόγηση και στις επόμενες δόσεις.
Μένει το «χαράτσι»
Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα της κατάργησης του Εκτακτου Ειδικού Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Ακινήτων (ΕΕΤΗΔΕ) και της αντικατάστασής του από τον ενιαίο φόρο ακινήτων φαίνεται ότι κλείνει με επικράτηση των απόψεων της τρόικας για αναβολή των αλλαγών στη φορολογία κεφαλαίου για το 2014.
Οπως δήλωσε μιλώντας προς «Το Βήμα» από τις Βρυξέλλες ο υπουργός επί των Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρας: «Για τις αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων εισηγήθηκα στον Πρωθυπουργό το ειδικό τέλος να παραμείνει ως έχει μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ως το τέλος του 2013 και ο ενιαίος φόρος και οι ελαφρύνσεις που θα υπάρξουν με τις αλλαγές να ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2014.
Ετσι θα έχουμε και τον χρόνο προετοιμασίας του μηχανισμού είσπραξης των φόρων (περιουσιολόγιο κ.λπ.), αλλά και τα έσοδα από το τέλος που είναι σημαντικά θα εισπράξει κανονικά το κράτος εφέτος που είναι η πιο κρίσιμη χρονιά του προγράμματος».
Κατά τις πληροφορίες, με την πρόταση είναι σύμφωνος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
Ο κ. Στουρνάρας ακόμη επισημαίνει ότι τα χρονικά περιθώρια είναι περιορισμένα. Ως τις αρχές Απριλίου (πριν από το Eurogroup της 11ης Απριλίου) θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος και να υπάρξει συμφωνία για τις δράσεις που προβλέπονται από το Μεσοπρόθεσμο (το ορόσημο του Μαρτίου) ώστε να μην πυροδοτηθεί εκ νέου ο φαύλος κύκλος της αβεβαιότητας για την οικονομία.
Σε ό,τι αφορά τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ μπορεί να εγκριθεί με απόφαση του Eurogroup και να εκταμιευθεί χωρίς να έχει προηγηθεί η έκθεση της τρόικας. Ωστόσο οι επόμενες δόσεις προϋποθέτουν την έγκριση των δανειστών.
Αυτά είναι και τα χρονικά περιθώρια που έδωσε η τρόικα ξεκαθαρίζοντας στην τελευταία συνάντηση που έγινε την Τετάρτη το βράδυ στο Μέγαρο Μαξίμου τα εξής:
1. Το ορόσημο του Μαρτίου και η τήρηση των συμφωνηθέντων είναι προαπαιτούμενα για τα επόμενα βήματα.
2. Βρείτε όλα τα στοιχεία να δούμε πού βρισκόμαστε. Αν δεν βγαίνουν οι αριθμοί θα αναγκαστείτε να πάρετε μέτρα. Κι αυτό δεν το θέλετε.
Με αυτές τις κοφτές κουβέντες οι ελεγκτές της τρόικας έφυγαν την Πέμπτη από την Αθήνα, όπου πλέον βράζει το «πολιτικό καζάνι».
Οι Πόουλ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ, πρωταγωνιστές στο έργο, κράτησαν «σιγή ιχθύος» για τις αλλεπάλληλες συναντήσεις που είχαν με τους υπουργούς Αντώνη Μανιτάκη, Γιάννη Βρούτση, Ανδρέα Λυκουρέντζο και Ευριπίδη Στυλιανίδη, στις οποίες υπήρξαν αμφισβητήσεις όχι μόνο για τα στοιχεία, αλλά κυρίως για τις προθέσεις υλοποίησης του προγράμματος.
Μαζί τους έφυγαν και οι 30 και πλέον ελεγκτές της ΕΕ και του ΔΝΤ που είχαν «οργώσει» τα υπουργεία τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, συνοδεία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων.
Από τις εξελίξεις είναι προφανές ότι αυτή τη φορά οι διαφωνίες δεν είναι τεχνικές, αλλά οι σχέσεις κυβέρνησης – ελεγκτών διαταράχθηκαν, καθώς βρέθηκαν μπροστά σε προβλήματα ουσίας και μεγάλες αποκλίσεις από τους στόχους που είχαν τεθεί από κοινού μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο.
Οπως σημειώνουν άνθρωποι που μετείχαν στις διαπραγματεύσεις: «Δημιουργείται ένα σκηνικό κρίσης πάνω σε πραγματικά στοιχεία, που είναι ο εκτροχιασμός των οικονομικών των ασφαλιστικών ταμείων, η μαύρη τρύπα στα φορολογικά έσοδα και η προσπάθεια που έγινε να κλείσουν τα ανοίγματα με νέες καθυστερήσεις στις πληρωμές του Δημοσίου».
Λείπουν 600 εκατ.
Στα ασφαλιστικά ταμεία οι αποκλίσεις – υστέρηση των εσόδων – εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 600 εκατ. ευρώ ως το τέλος του έτους, καθώς η πορεία των ασφαλιστικών εισφορών μειώνεται με ρυθμό 20%-25% από τρίμηνο σε τρίμηνο. Η μαύρη τρύπα στον κοινωνικό προϋπολογισμό (συμπεριλαμβάνει και τα Ταμεία Υγείας) προβλέπεται να προσεγγίσει τα 2 δισ. ευρώ.
Η τρόικα απέρριψε την πρόταση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Γιάννη Βρούτση, του διοικητή του ΙΚΑ κ. Ροβέρτου Σπυρόπουλου και της διοικήτριας του ΟΑΕΕ κυρίας Γεωργίας Κοτίδου για ρύθμιση των εισφορών στα Ταμεία με περισσότερες από 60 μηνιαίες δόσεις, υποδεικνύοντάς τους την ενιαία ρύθμιση για φόρους – εισφορές που αποκαλεί «καινούργια αρχή».
Στο υπουργείο Εργασίας μάλιστα υπάρχουν σοβαρές τριβές με τον γενικό γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Παναγιώτη Κοκκόρη, ο οποίος είχε έρθει σε συμφωνία με τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας υπό τον Πατρίκ ντε Μετς για τη δημιουργία του μηχανισμού είσπραξης των εισφορών και τη ρύθμιση της «ύστατης ευκαιρίας», αλλά στην τελική ευθεία αποκλείστηκε από τη διαπραγμάτευση.
Οι τριβές αυτές με τον προϊστάμενό του υπουργό απασχολούν το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς το «ναυάγιο» των ασφαλιστικών εισφορών θα οδηγήσει εκ των πραγμάτων σε νέες περικοπές συντάξεων και εφάπαξ ως το καλοκαίρι.
Τα σημεία τριβής
Ελεγχος της τρόικας στις δαπάνες σε δήμους και Υγεία
Τα τεχνικά κλιμάκια βρίσκονται στην Αθήνα εδώ και τρεις εβδομάδες.
Στις πρώτες συναντήσεις που ξεκίνησαν παράλληλα στο υπουργεία Οικονομικών, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και στο υπουργείο Εργασίας φάνηκαν οι πρώτες αποκλίσεις.
Ο επικεφαλής Μαρκ Φλάναγκαν ζητούσε στοιχεία και ο Μπομπ Τράα πέρασε από ιερά εξέταση τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης, καθηγητή κ. Αντ. Μανιτάκη.
Εκείνος φέρεται να είπε στους ελεγκτές ότι «δεν είμαστε σοβιετικό καθεστώς να στέλνω ανθρώπους στα γκουλάγκ» υποστηρίζοντας μάλιστα ότι:
Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων από τις αρχές του 2012 ως σήμερα έχει μειωθεί κατά 75.000 άτομα έναντι στόχου μείωσης κατά 150.000 άτομα ως το τέλος του 2016.
Βρίσκεται σε εξέλιξη κύμα αποχωρήσεων – συνταξιοδοτήσεων από τις Ενοπλες Δυνάμεις και την ΕΛ.ΑΣ. εν όψει των κρίσεων.
Βέβαια το αδύνατο σημείο του ήταν η αδυναμία απόλυσης των 2.200 επιόρκων που ελέγχονται όχι για πειθαρχικά αλλά κατηγορούνται για σοβαρά ποινικά αδικήματα, καθώς και η μη αξιολόγηση των δομών 12 υπουργείων.
Σε δημοσιονομικό επίπεδο η τρόικα θέλησε να κλείσει την «κερκόπορτα» του έμμεσου δανεισμού, όπως χαρακτήρισε την τακτική της κυβέρνησης να μην επιστρέφει φόρους, να μην εξοφλεί τους προμηθευτές του Δημοσίου εντός των 60 ημερών που προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία και να κρατά ως αποθεματικό χρήματα που είχε συμφωνηθεί να δοθούν για την εξόφληση οφειλών προηγούμενων ετών.
Μάλιστα, οι πληροφορίες θέλουν την τρόικα να επιτηρεί ακόμη πιο αυστηρά και τον «Λογαριασμό 200» που τηρεί το υπουργείο Οικονομικών στην Τράπεζα της Ελλάδος για να ελέγχει τη ροή των δαπανών προς τα υπουργεία και κυρίως προς το υπουργείο Υγείας και τους ΟΤΑ όπου υπάρχουν τα μεγάλα ανοίγματα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
