του απεσταλμένου του Βήματος στη Λευκωσία
Σοκ προκάλεσε στην Κύπρο η απόφαση του Eurogroup σε εφάπαξ εισφορά 9,9 % για τις καταθέσεις σε κυπριακές Τράπεζες άνω των 100.000 ευρώ και 6,7 % για τις καταθέσεις που είναι κάτω των 100.000. Ηταν μία απόφαση που δεν έχει προηγούμενο τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κύπριοι έμαθαν τα ξημερώματα του Σαββάτου τα άσχημα νέα και κατέκλυσαν τα ATM (το Σάββατο οι Τράπεζες είναι κλειστές) όπου και έσπευσαν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους.
Πολύ γρήγορα διαπίστωσαν ότι τα ΑΤΜ δε λειτουργούσαν και δεν μπορούσαν να προχωρήσουν σε αναλήψεις με αποτέλεσμα να επικρατήσει ένταση. Τελικά, έγινε γνωστό ότι οι Τράπεζες επιτρέπουν την ανάληψη ποσού μέχρι 600 ευρώ από τις αυτόματες ταμειακές μηχανές.
Ο γενικός διευθυντής της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας κ. Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης δήλωσε ότι το πρωί του Σαββάτου είχε παγώσει το ηλεκτρονικό σύστημα εξυπηρέτησης πελατών και συνέστησε ψυχραιμία λέγοντας ότι «φορείς του Συνεργατικού Κινήματος θα προσπαθήσουν να χειριστούν τις εξελίξεις μετά τη συμφωνία για το μνημόνιο στο Eurogroup».
Στη συμφωνία του Eurogroup υπάρχουν ακόμη δυσμενέστεροι όροι εφόσων προβλέπει και την φορολόγηση των καταθέσεων 20-25% ενώ οι εταιρικοί φόροι (που ήταν το ισχυρότερο οικονομικό χαρτί της Κύπρου) αυξάνονται από 10-12%.
Η πολιτική συμφωνία Κύπρου-Eurogroup θεωρείται από τους κύπριους οδυνηρή και οι εταίροι ζήτησαν και πήραν κούρεμα των κυπριακών καταθέσεων για τις οποίες, έως την Παρασκευή, τόσο το ΟΙκονομικό Επιτελείο της κυβέρνησης όσο και ο νεοεκλεγής πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης απέκλειαν. Σημειώνεται ότι για να ισχύσει η συμφωνία πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή λαμβάνοντας τουλάχιστον 29 ψήφους.
Στη Λευκωσία έχουν αυξηθεί οι φωνές ότι υπήρξε ενα είδος εκβιασμού προς την Κύπρο υπό την απειλή του κλεισίματος τραπεζών από την ΕΚΤ. Πηγές από τις Βρυξέλλες έκαναν λόγο για βραδιά θρίλερ με ρίξεις και εμπλοκές ενώ η κυπριακή αντιπροσωπεία απείλησε ακόμη και με αποχώρηση από τη διαπραγμάτευση. Ο κ. Σαρρής αποκάλυψε ότι αντί του κουρέματος από το ΔΝΤ 40% επιτεύχθη ένα εφάπαξ τέλος αλληλεγγύης εκ των καταθέσεων το οποίο θα συνοδεύεται από ισόποση ανταπόδοση του συγκεκριμένου ποσού με μετοχές συγκεκριμένων τραπεζικών οργανισμών. Είπε ακόμη ότι απεφεύχθησαν νέες περικοπές μισθών και συντάξεων, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, ημικρατικά και τραπεζικών λογαριασμών διατήρησαν την αυτονομία τους και πρόσθεσε ότι το τελικό ποσό που θα δοθεί ως βοήθεια στην Κύπρο θεωρείται βιώσιμό και διαχειρίσμο και δεν θα αποτελέσει δυσβασταχτο βάρος για τις επόμενες γενιές.
Πάντως στη Λευκωσία θεωρούν περίεργο το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπήρξε απόσυρση ρωσικών καταθέσεων από κυπριακές Τράπεζες.
Από το Λονδίνο επιστρέφει εσπευμένα και ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής κ. Γιαννάκης Ομήρου.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Αναστασιάδης, ο οποίος επιστρέφει στις 7 το απόγευμα στη μεγαλόνησο επικοινωνεί ήδη με τους αρχηγούς των κομμάτων ενώ η σύσκεψη των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων θα γίνει στις 11 το βράδυ του Σαββάτου.
Ο Χρίστος Στυλιανίδης, εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης μιλώντας προς «Το Βήμα» έκανε την εξής δήλωση: «Δεν είναι ένα «κούρεμα» με την κλασσική έννοια του όρου αλλά ένα ανταποδωτικό τέλος, το οποίο επιβάλλεται εφ΄άπαξ και θα έχει αντίκρυσμα στις προθέσεις της κυβέρνησης για έκδοση κρατικών ομολόγων, τα οποία θα έχουν όφελος από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών».
Στο μεταξύ, το απόγευμα του Σαββάτου κυβερνητικοί παράγοντες πέρασαν σε αντεπίθεση προς την αντιπολίτευση τονίζοντας ότι πήραν «από τους έχοντες και κατέχοντες». Η απόφαση αυτή, όπως επισημάνθηκε «απέτρεψε τη μείωση των μισθών και των συντάξεων» ενώ υπενθυμίσθηκε ότι τα επιτόκια στην Κύπρο ήταν υψηλά, της τάξεως του 3,5 ως 5%. Ακόμη, έχουν διαρρεύσει και κάποιες προτάσεις, από την πλευρά της κυβέρνησης , σύμφωνα με τις οποίες, θα χορηγηθούν ομόλογα, πιθανόν διασυνδεδεμένα με προπώληση φυσικού αερίου.
Σε ερώτηση «Του Βήματος» προς κυβερνητικό αξιωματούχο της Κύπρου, γιατί ως την Παρασκευή αρνούντο κατηγορηματικά το «κούρεμα» στις καταθέσεις, η απάντηση ήταν : «Και τι να κάναμε; Αν το ανακοινώναμε θα είχαν αναληφθεί όλες οι καταθέσεις».
Πάντως, σε ότι αφορά το θέμα αυτό, υπάρχουν πληροφορίες ότι την Παρασκευή, ως το βράδι, έγιναν μεγάλες αναλήψεις χρημάτων από διάφορους καταθέτες.
Συνωστισμός στα ΑΤΜ και στους δρόμους – Αντιδράσεις πολιτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – Προσπάθεια οργάνωσης μαζικής διαμαρτυρίας
Ενδεικτική της αγανάκτησης που επικρατεί μεταξύ των πολιτών στην Κύπρο ήταν η… επίσκεψη καταθέτη με εκσκαφέα σε υποκατάστημα της ΣΠΕ Κυπερούντας στη Λεμεσό το μεσημέρι του Σαββάτου: Ο καταθέτης δήλωσε εξοργισμένος θεωρώντας πως «ξεγελάστηκε με τις διαβεβαιώσεις των αρμοδίων ότι οι καταθέσεις είναι εξασφαλισμένες». Οπως ανέφερε ο ίδιος, ενώ είχε έτοιμο το βιβλιάριό του για να κάνει ανάληψη – καθώς τα υποκαστήματα στης Συνεργατικής τράπεζας λειτουργούν και το Σάββατο – διαπίστωσε ότι το υποκατάστημα είναι κλειστό και τα ATM δεν λειτουργούν. Τότε αποφάσισε να «σηκώσει» το ATM με τον εκσκαφέα.. Η είδηση της αντίδρασης αυτής έκανε τον «γύρο του κόσμου». Στο μεταξύ ως και μετά από τις 3.30 το απόγευμα του Σαββάτου εξακολουθούσαν να υπάρχουν πολύ μεγάλες ουρές στα ATM.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην Κύπρο, όπως είναι το facebook και το twitter, έχουν «πάρει φωτιά». Στα χιλιάδες μηνύματα που έχουν αναγραφεί οι πάντες στρέφονται εναντίον της Ε.Ε. με φράσεις όπως «μας ξεγέλασαν», «μας πούλησαν». Ακόμη στρέφονται κατά της προηγούμενης κυβέρνησης Χριστόφια και κατά της σημερινής κυβέρνησης.
Στο μεταξύ, ο μη εκλεγείς υποψήφιος των προεδρικών εκλογών Γιώργος Λιλίκας, ο οποίος στηρίχθηκε από τον ΕΔΕΚ και μερίδα του δημοκρατικού κόμματος ασκεί αυστηρή κριτική στην κυβέρνηση και καλεί τους πολίτες σε μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Ακόμη έκανε πρόταση και για δημοψήφισμα έως και νέες εκλογές. Ακόμη, ζητά να εξετασθεί και η επιστροφή στην κυπριακή λίρα, ενώ κάλεσε τους πολίτες σε αγώνα για να καταψηφισθεί η ρύθμιση για την απόφαση, προαναγγέλοντας συλλαλητήριο.
Η γραμματεία του ΑΚΕΛ ζητά καταψήφιση των μέτρων και μελετά το ενδεχόμενο να εισηγηθεί δημοψήφισμα για έξοδο της Κύπρου από την Ευρωζώνη. Ο γραμματέας του ΑΚΕΛ κ. Αντρος Κυπριανού επιβεβαίωσε τις εισηγήσεις του κόμματός του λέγοντας ότι η διενέργεια δημοψηφίσματος και η έξοδος από την Ευρωζώνη απασχόλησαν την πολιτική γραμματεία η οποία κατέληξε να αφήσει την Κεντρική Επιτροπή να λάβει την τελική απόφαση.
Σύμφωνα με το ΡΙΚ, καταθέτες αναφέρουν πως συναλλαγές από τα ΑΤΜ γίνονται αλλά τα όρια ανάληψης είναι χαμηλότερα (όπως τα 200 ευρώ, αντί 600 ευρώ προηγουμένως). Δεν λείπουν και κάποιες περιπτώσεις στις οποίες τα ΑΤΜ έχουν «στεγνώσει».
Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, αργά το απόγευμα με πρωτοβουλία συνδικαλιστικών φορέων γίνεται μια προσπάθεια να οργανωθεί μαζική διαμαρτυρία των πολιτών της Κύπρου προς την απόφαση του Eurogroup. Ακόμη, όμως δεν έχει ξεκινήσει κάποια κίνηση , καθώς ο κόσμος είναι ακόμη «μουδιασμένος» από την είδηση της απόφασης.
