Μέσα από πολλά ντοκυμαντέρ που έκαναν τον ίδιο διάσημο ο Πατρίσιο Γκουσμάν αφιέρωσε τη ζωή και την ψυχή του στον συμπατριώτη του, ηγέτη της δημοκρατίας Σαλβαδόρ Αλιέντε. Ο χιλιανός σκηνοθέτης είναι το τιμώμενο πρόσωπο του 15ου Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Πού θα εντοπίζετε τη βασική διαφορά ανάμεσα σε μια πολιτική εκστρατεία όπως εκείνη του Αλιέντε, την οποία καταγράψατε με την κάμερά σας, και σε μια αντίστοιχη σημερινή;
«Στη Χιλή στις τελευταίες δημοκρατικές εκλογές της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας, τον Μάρτιο του 1973, οι υποστηρικτές του Αλιέντε συγκέντρωσαν το 43,4% των ψήφων. Ο Αλιέντε κατέκτησε αυτό το εκπληκτικό αποτέλεσμα την ώρα που στη Χιλή δεν υπήρχαν ζάχαρη, αλεύρι, λάδι, ζυμαρικά, κρέας, ρύζι, δεν υπήρχε γκάζι για να μαγειρέψει ο κόσμος στην κουζίνα, δεν υπήρχε θέρμανση ούτε και μέσα μαζικής μεταφοράς, πρώτες ύλες κτλ. Επρεπε να αντιμετωπίσει άγριο μποϊκοτάζ τόσο από τους μεγαλοεπιχειρηματίες όσο και από ένα μεγάλο κομμάτι της μεσαίας τάξης. Το 80% του Τύπου ήταν ενάντια στην κυβέρνησή του. Οι αντίπαλοί του τον προσέβαλλαν σχεδόν σε καθημερινή βάση. Και εκείνος δεν απαγόρευε κανένα μέσο επικοινωνίας. Ωστόσο όλος ο κόσμος που στήριζε τον Αλιέντε ήξερε τι συνέβαινε. Ηξερε ποιοι έκρυβαν τα τρόφιμα. Ηξερε ότι οι οδηγοί φορτηγών έπαιρναν πέντε δολάρια την ημέρα για να μη δουλεύουν. Ηξερε ότι ο Νίξον και ο Κίσινγκερ ήταν οι πραγματικοί υπεύθυνοι. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά. Ενας λαός ενεργός γνωρίζει τι συμβαίνει, ενώ μια κοινωνία που μένει αμέτοχη ξεγελιέται πολύ εύκολα».
Υπάρχουν Αλιέντε σήμερα;
«Δε το γνωρίζω, αλλά αν υπάρχουν τέτοιες προσωπικότητες, θα πρέπει να είναι ελάχιστες. Οπως και να έχει, για να ξεφύγουμε από την κρίση δεν πρέπει να πιστεύουμε σε τίποτε άλλο παρά μόνο στους εαυτούς μας. Οι αυταπάτες δεν χάνονται ποτέ –ούτε οι ουτοπίες».
Πώς σχολιάζετε την απόφαση κυβερνητικού στελέχους της Χιλής να τιμήσει ένα πρόσωπο ταυτισμένο με τον Αουγκούστο Πινοτσέτ;
«Σημαίνει ότι ακόμη έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας. Αυτό δεν μου προκαλεί καμία απογοήτευση. Αντιθέτως, σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε ταινίες ενάντια σε ανθρώπους μισαλλόδοξους και υπέρ της ιστορικής μνήμης. Στη Χιλή υπάρχει ένα τεράστιο φοιτητικό κίνημα που μάχεται κατά της παρακμής της Ακροδεξιάς».
Πώς αντιμετωπίζετε το γεγονός ότι ακροδεξιές και φιλοναζιστικές ομάδες ή κόμματα όπως η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα παρασύρουν με τεράστια ευκολία πλήθος κόσμου;
«Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα και οπουδήποτε αλλού ανανεώνει την επιθυμία μου να συνεχίσω να αγωνίζομαι για τη δημοκρατία και την ανεκτικότητα. Δεν με αποθαρρύνει στο ελάχιστο. Τέτοια φαινόμενα έχουν ξανασυμβεί στο παρελθόν σε καιρούς κρίσης. Η Ακροδεξιά δεν έχει καμία πιθανότητα να πάρει την εξουσία διότι της λείπει η οικονομική συνοχή –ανάμεσα σε άλλα πράγματα. Το μεγάλο κεφάλαιο δεν της έχει εμπιστοσύνη».
πότε & πού:
Το Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 15 ως την Κυριακή 24/3. Κατά τη διάρκειά του θα προβληθεί ολόκληρο το έργο του Π. Γκουσμάν.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
