Είναι κοινώς παραδεκτό ότι σε περιόδους οικονομικών κρίσεων οι κοινωνίες κλείνονται, περιχαρακώνονται, γίνονται εσωστρεφείς, συντηρητικοποιούνται και τελικώς υποκύπτουν στους λαϊκιστές, στους εθνικιστές και φορές στους φασίστες.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα ποπουλίστικα κινήματα δοξάσθηκαν σε καιρούς οικονομικής βύθισης και υψηλής ανεργίας.
Στη Γερμανία του μεσοπολέμου και της μεγάλης κρίσης ανήλθε στην εξουσία ο Χίτλερ, στην Ιταλία επικράτησε ο Μουσολίνι,αλλά και αργότερα η μεταπολεμική Γαλλία βίωσε το λαϊκιστικό κίνημα του Πουζαντισμού και η Λατινική Αμερική κατακυριεύτηκε από τη γοητεία του Περονισμού, ενός κράματος λαϊκισμού, εθνικισμού και προσωπολατρίας, τα βάρη του οποίου ακόμη την καταδιώκουν. Και τούτη η μεγάλη οικονομική κρίση τα αντίστοιχα φέρνει.
Στην Ελλάδα της κρίσης γιγαντώθηκαν από το πουθενά σχήματα κατά βάση λαϊκιστικά, που λένε αυτά που θέλει να ακούσει ο κόσμος, χωρίς επεξεργασίες, χωρίς δέσμευση πραγματική, παίζοντας μόνο με τα συναισθήματα των πολλών ανθρώπων, που θέλουν από κάπου να πιαστούν.
Έτσι κέρδισαν περίζηλη θέση στο Κοινοβούλιο οι έχοντες νεοναζιστικές ρίζες και χουντική προέλευση χρυσαυγίτες. Του σχοινιού και του παλουκιού οι περισσότεροι, ξεπλύθηκαν υψώνοντας σημαίες ξενοφοβίας και λάβαρα εθνικοφροσύνης.
Με εύκολα λόγια έπιασαν στασίδι επίσης οι «Ανεξάρτητοι Έλληνες» και μια σύμπραξη μικρών ομάδων της Αριστεράς, που μέχρι πρότινος ίσα που κέρδιζε λίγες θέσεις στο Κοινοβούλιο, έφτασε να διεκδικεί με αξιώσεις την εξουσία.
Στην Ιταλία ένας ξοφλημένος τύπος σαν τον Μπερλουσκόνι αναστήθηκε χάρις στον ατέλειωτο λαϊκισμό που τον διακρίνει και ένας κωμικός με επιθετικό λόγο ξεπήδησε από το πουθενά, κερδίζοντας το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων.
Τα ίδια θα ακολουθήσουν κι αλλού. Παντού στην Ευρώπη της κρίσης θα αναδεικνύονται εκδοχές της ευκολίας και του λαϊκισμού.
Όσο η κεντρική ευρωπαϊκή πολιτική δεν αλλάζει, όσο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους πολίτες, τόσο οι κοινωνίες θα αντιδρούν και θα αναδεικνύουν ότι να ‘ναι.
Μέχρι να συνειδητοποιηθεί η ανάγκη αλλαγής και εντέλει να επικρατήσει. Όσο γρηγορότερα τόσο καλύτερα.