Πρόληψη και αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης

Οι χειμερινοί μήνες είναι συνυφασμένοι με την αύξηση των αναπνευστικών ιώσεων και ιδιαίτερα την ενδημική έξαρση της γρίπης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η γρίπη είναι μια ήπια νόσος, αλλά ενδέχεται, κυρίως σε άτομα υψηλού κινδύνου, να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές που απαιτούν νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας.

Η εξάπλωση της γρίπης τον εφετινό χειμώνα χαρακτηρίζεται από μεσαίας έντασης μεταδοτικότητα, μεγάλη γεωγραφική εξάπλωση και συνεχιζόμενη αυξητική τάση σε πολλές χώρες. Στο βόρειο ημισφαίριο και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ η γρίπη εμφανίστηκε με ιδιαίτερη δριμύτητα και χαρακτηρίζεται από μια σημαντική αύξηση της δραστηριότητάς της, όπως και της ανάγκης για νοσηλεία, που ξεπέρασε κατά πολύ τα δεδομένα των τελευταίων ετών. Στην Ευρώπη η γρίπη χαρακτηρίζεται από τη συνεχιζόμενη αύξηση της δραστηριότητας στις περισσότερες χώρες, αλλά και την ιδιαίτερα έντονη επανεμφάνιση του πανδημικού τύπου της γρίπης Α (Η1Ν1) 2009 σε πολλές περιοχές και κυρίως στη Β. Ευρώπη. Ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες ο πανδημικός τύπος Η1Ν1 είναι αυτός που επικρατεί τόσο ανάμεσα στα άτομα που νοσούν από γρίπη όσο και ανάμεσα στα άτομα που νοσηλεύονται με σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη.

Στη χώρα μας η γρίπη με διαφορά φάσης λίγων εβδομάδων ακολουθεί τη δραστηριότητα που παρατηρείται στις βορειότερες ευρωπαϊκές χώρες. Η αυξημένη δραστηριότητα της γρίπης για τρίτη συνεχή εβδομάδα συνοδεύθηκε με έναν σημαντικό αριθμό ασθενών που χρειάστηκαν νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας και κάποιοι από αυτούς κατέληξαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και εφέτος η καταγραφόμενη από τα επιδημιολογικά συστήματα δραστηριότητα της γριπώδους συνδρομής είναι ελαφρά χαμηλότερη σε σχέση με τα αμέσως προηγούμενα χρόνια, ο αριθμός των ασθενών που χρειάζονται επείγουσα νοσηλεία είναι προς το παρόν αυξημένος. Η πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων σχετίζεται με τον πανδημικό τύπο της γρίπης Α (Η1Ν1), ενώ λιγότερα σοβαρά περιστατικά αφορούν τους τύπους Α (Η3Ν2) και Β της γρίπης. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι επίσης το γεγονός ότι αρκετά σοβαρά περιστατικά αφορούν νέους ενηλίκους χωρίς ορισμένες φορές να συνυπάρχουν άλλα προβλήματα υγείας. Πέρα από τα στοιχεία που έχουν να κάνουν με την υπό διερεύνηση πιθανή αυξημένη παθογένεια των στελεχών τύπου Α (Η1Ν1) που κυκλοφορούν εφέτος, ιδιαίτερη σημασία φαίνεται να παίζει το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς και δεδομένης της οικονομικής κρίσης αποφεύγουν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια. Αυτό έχει αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να προσέρχονται για ιατρική εξέταση όταν πια οι επιπλοκές της λοίμωξης από τη γρίπη έχουν εγκατασταθεί και οι δυνατότητες ανταπόκρισης στα αντι-ιικά φάρμακα είναι περιορισμένες. Ετσι, πέρα από τα πολύ χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης, ακόμη και των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, η αδυναμία έγκαιρου εργαστηριακού και κλινικού ελέγχου για τη γρίπη φαίνεται να οδηγεί σε έναν σημαντικό αριθμό περιστατικών γρίπης με σοβαρές επιπλοκές. Αυτό τελικά οδηγεί σε επιβάρυνση του Συστήματος Υγείας μέσα από την αυξημένη ανάγκη νοσηλείας στις μονάδες αυξημένης φροντίδας ή εντατικής θεραπείας.

Ο εμβολιασμός, τα ατομικά μέτρα υγιεινής, η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους όπου συνυπάρχουν άτομα με συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης και η έγκαιρη χορήγηση αντι-ιικής αγωγής συνεχίζουν να αποτελούν τα βασικότερα μέτρα πρόληψης. Οι καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν τις επόμενες εβδομάδες θα παίξουν επίσης σημαντικό ρόλο στη μεταδοτικότητα και στην περαιτέρω εξάπλωση των στελεχών της γρίπης που κυκλοφορούν εφέτος στη χώρα μας.