FoodChain

Το γιαούρτι στην Ευρώπη λέγεται ότι το γνώρισαν για πρώτη φορά όταν ο γάλλος βασιλιάς Φραγκίσκος ο 1ος (1494-1547), υποφέροντας από έντονη διάρροια, που κανένας από τους γιατρούς του δεν κατάφερε να θεραπεύσει, έγινε καλά από έναν αρμένιο θεραπευτή, προσωπικό ολιστικό γιατρό του φίλου του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, που έφθασε στο Παρίσι από την Κωνσταντινούπολη μαζί με ένα κοπάδι κατσίκες(!), ύστερα από σύσταση του ίδιου του οθωμανού μονάρχη. Και πάλι όμως, παρ’ όλα τα καλά λόγια του θεραπευμένου πλέον γάλλου αυτοκράτορα, οι Ευρωπαίοι δεν ενδιαφέρθηκαν και πολύ γι’ αυτή την τροφή και φάρμακο ταυτόχρονα, που συνόδευε ως τότε παντού τους νομαδικούς λαούς της Ασίας αλλά και τους μόνιμα εγκατεστημένους στην Ελλάδα και στην Ανατολική Μεσόγειο κατοίκους. Δημοφιλές το έκανε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ένας ρώσος γιατρός, ο Ελίας Μετσνικόφ, τιμημένος το 1908 με το βραβείο Νομπέλ Ιατρικής για τις εργασίες του επάνω στα λευκά αιμοσφαίρια. Πέρα δηλαδή από την έρευνά του γύρω από τα φαγοκύτταρα, ο Μετσνικόφ από ένα χρονικό σημείο και μετά, λίγο προτού αρχίσει ο 20ός αιώνας, είχε κάτι σαν έμμονη ιδέα ότι ο ανθρώπινος οργανισμός θα μπορούσε να απαλλαγεί από τα μικρόβια του πεπτικού συστήματος χάρη στους μικροοργανισμούς που περιείχε το γιαούρτι. Οντας διευθυντής εκείνη την εποχή του Ινστιτούτου Παστέρ στο Παρίσι ξεκίνησε πειράματα με ποντικούς και γιαούρτι από τη Βουλγαρία, γιατί είχε εντυπωσιαστεί από τις δοξασίες για τη μακροβιότητα των ηλικιωμένων της γειτονικής χώρας που ισχυρίζονταν ότι χάρη στην καθημερινή κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων γιαουρτιού έφθαναν σε μεγάλη ηλικία και χωρίς πολλά προβλήματα υγείας. Απομόνωσαν λοιπόν έναν μικροοργανισμό, βασικό «παίκτη» στη διαδικασία δημιουργίας του γιαουρτιού, και τον ονόμασαν –τι άλλο; –Bacillus Bulgaricus. Χώρισαν έναν αριθμό ποντικών σε δύο ομάδες, τους έδωσαν γαλακτικό οξύ, εισήγαγαν μια ποικιλία μικροβίων στον οργανισμό τους και στη μία ομάδα εισήγαγαν επιπλέον τον βουλγαρικό βάκιλο. Ο Μετσνικόφ, εκτός από φανατικός και καθημερινός καταναλωτής της… βελούδινης αυτής τροφής, έγινε κήρυκας των θεραπευτικών ιδιοτήτων της, αρνούμενος πάντως, προς τιμήν του, να πλουτίσει από την ιδέα του. Η αλήθεια είναι ότι ο ίδιος απεβίωσε το 1916, μόλις στα 75 του χρόνια. Αλλά εκεί γύρω στο 1985 άρχισε να επιβεβαιώνεται κατά κάποιον τρόπο. Σε ένα διάσημο πλέον πείραμα του υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών, σε ποντικούς, που είχαν πρώτα τραφεί για κάποιο χρονικό διάστημα με γιαούρτι, εισήγαγαν σεβαστές ποσότητες μικροβίων σαλμονέλας. Και φυσικά υπήρχε δίπλα και η ομάδα των τρωκτικών που δεν είχαν τη χαρά να τρώνε κάθε ημέρα κι εκείνα ένα… γιαουρτάκι. Ελάχιστοι από τους γιαουρτοφάγους ποντικούς απεβίωσαν, σε αντίθεση με τους άτυχους της άλλης ομάδας. Αλλο πείραμα από ρουμάνους ερευνητές οδήγησε σε παρόμοιες διαπιστώσεις. Ηδη είκοσι χρόνια πριν, γαστρεντερολόγοι στο Michael Reese Hospital στο Σικάγο είχαν αντιμετωπίσει μια επιδημία διάρροιας χορηγώντας στον τοπικό πληθυσμό παρασκευάσματα με βάση τον Lactobacillus Acidophilus, ακόμη έναν μικροοργανισμό που ζει και βασιλεύει στο γιαούρτι, ενώ το 1963 στο Jewish Memorial Hospital της Νέας Υόρκης 45 παιδιά με βαριά μορφή διάρροιας θεραπεύθηκαν με τη χορήγηση τρεις φορές την ημέρα περίπου μισού φλιτζανιού με γιαούρτι όπου ζούσαν και πρόκοβαν ο Lactobacillus Bulgaricus και ο Streptococcus Thermophilus. Και έγιναν μάλιστα καλά μέσα σε 2,7 ημέρες κατά μέσον όρο, ενώ σε μιαν άλλη ομάδα στην οποία χορηγήθηκε συμβατική αντιβιοτική ουσία το χρονικό διάστημα της θεραπείας ήταν 4,8 ημέρες.

Και από άλλες χώρες όμως, όπως Πολωνία, Ιαπωνία και Σερβία, τα αποτελέσματα επιβεβαίωναν την καλή άποψη για το γιαούρτι, τόσο που άλλοι επιστήμονες βάλθηκαν να ψάχνουν το γιατί, διότι δεν είχαν πειστεί ότι οι ίδιοι οι βάκιλοι ήταν οι υπεύθυνοι για τις θαυμάσιες επιδόσεις που είχε το γιαούρτι στον άνθρωπο. Τελικά γύρω στο 1980 είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι ζωντανοί μικροοργανισμοί παρήγαν ουσίες με αντιβιοτική δράση και έφθασαν να έχουν απομονώσει τουλάχιστον επτά αντιβιοτικές ουσίες πέρα από τις άλλες μικροβιοκτόνες ενώσεις που διεπίστωσαν ότι περιέχει (γαλακτικό οξύ, οξικό οξύ και υπεροξείδιο του υδρογόνου). Εφθασαν μάλιστα να λένε ότι ήταν πιο δυνατό ως φάρμακο από την τεραμυκίνη, τη στρεπτομυκίνη και την πενικιλίνη! Αν δηλαδή γινόταν η θάλασσα γιαούρτι, μια βουτιά κάθε ημέρα θα μας γλίτωνε από πολλές λοιμώξεις.