Γέρος ποιητής αγαπάει, ζηλεύει και παραληρεί

Ο Μάρτιν Βάλζερ είναι μαζί με τον Γκρας ο γνωστότερος εν ζωή γερμανός συγγραφέας με σχεδόν 50 δημοσιευμένα έργα που έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Στην Ελλάδα προηγούμενα μυθιστορήματά του έχουν κυκλοφορήσει από την Εστία και τον Καστανιώτη.

Στο Ο άντρας που ήξερε ν’ αγαπάει ο Βάλζερ αφηγείται τον έρωτα του 73χρονου Γκαίτε για τη 19χρονη Ουλρίκε φον Λεβέτσβο. Ο Γκαίτε, στο απόγειο της δόξας και της διεθνούς αναγνώρισης (ανάμεσα σε άλλους, από τον σύγχρονό του Μπάιρον), γνωρίζει το 1823 στη βοημική λουτρόπολη Μαρίενμπαντ την Ουλρίκε και μαγεύεται όχι μόνο από την ομορφιά της αλλά και από την ευστροφία και ετοιμολογία της καλλιεργημένης και τολμηρής για την εποχή της κοπέλας. Εχει όμως να αντιπαλέψει με το αίσθημα της γεροντικής αδυναμίας του, με την κακεντρέχεια του κοινωνικού περιβάλλοντος αλλά και της οικογένειάς του.

Με εξαιρετική μαεστρία ο συγγραφέας περιγράφει τις αισθηματικές μεταπτώσεις του ποιητή, τον ενθουσιασμό, την έμπνευσή του που οδηγεί στην περίφημη ελεγεία του Μαρίενμπαντ, τη ζήλια του όταν νομίζει ότι η Ουλρίκε πολιορκείται και ίσως ενδώσει στον νέο ανατολίτη αλλά και ευρωπαίο και ίσως έλληνα (παρά το όνομά του) κοσμηματοπώλη Ντε Ρορ, ο οποίος την πείθει να φορέσει κοσμήματα ενώ δεν το είχε κάνει ποτέ πριν.

Από άποψη γραφής υπάρχουν εδώ διαφορετικά είδη: αφήγηση, έμμεσοι διάλογοι, ποιήματα, αλληλογραφία και εναλλαγές ακόμη και στη σύνταξη –όπως η μεγαλύτερη πρόταση που έχω διαβάσει ποτέ, η οποία απλώνεται σε τέσσερις σελίδες θέλοντας να εκφράσει ένα είδος παραληρήματος του Γκαίτε. Η μετάφραση του Ηλία Τσιριγκάκη αποδίδει πολύ καλά το πρωτότυπο.

Ο Μάρτιν Βάλζερ υποστήριξε με πλήθος άρθρων του στα γερμανικά ΜΜΕ την Ελλάδα στη διάρκεια της δύσκολης για τις ελληνογερμανικές σχέσεις περιόδου 2010-2012. Για την προσφορά του, το Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας θα του απονείμει στις 15 Μαΐου διδακτορικό honoris causa.