Σχεδόν τρεις μήνες μετά το ναυάγιο της προηγούμενης Συνόδου Κορυφής και αφού ακολούθησαν στο παρασκήνιο νέες διαπραγματεύσεις και προσπάθειες για συμβιβασμό, οι 27 ηγέτες της ΕΕ επιστρέφουν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή για να αποφασίσουν σχετικά με τον προϋπολογισμό της Ένωσης.
Προσερχόμενος στη Σύνοδο ο Αντώνης Σαμαράς δήλωσε ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές στην Ελλάδα έχουν πάρει το δρόμο τους και ότι το στοίχημα πλέον είναι η ανάκαμψη και η ανάπτυξη.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα μπει το περίπου ένα τρισεκατομμύριο ευρώ για τα έτη 2014-2020, ποσό που προέκυψε μετά από αλλεπάλληλα μπρα-ντε-φερ περικοπών και συμβιβασμών–όχι πάντα εύκολα αποδεκτών.
Έτσι ο προϋπολογισμός θα είναι δραστικά μειωμένος παρά τις εκκλήσεις του Ευρωκοινοβουλίου και φορέων να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη και την απασχόληση.
Για πρώτη φορά στην ιστορία θα υπάρξουν σημαντικές περικοπές σε σχέση με τον τρέχοντα προϋπολογισμό, είπε την Τετάρτη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ.
Αξιωματούχος της ΕΕ, ανέφερε πάντως, ότι ο Βαν Ρόμπεϊ θα ήθελε να δει –και θα το προτείνει– να πηγαίνουν περισσότεροι πόροι σε προγράμματα κατά της ανεργίας των νέων, όπως και προς την έρευνα, την εκπαίδευση και την καινοτομία.
Η Βρετανία, που από τον περασμένο Νοέμβριο είχε θέσει τις αντιρρήσεις της για τον προϋπολογισμό και ενδιαμέσως έπαιξε και το χαρτί της επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης της με την Ένωση, είχε ζητήσει να υπάρξουν περικοπές. Το ίδιο έχουν ζητήσει και άλλες πλούσιες χώρες του βορρά, όπως η Δανία και η Σουηδία.
Οι χώρες του νότου και της ανατολικής Ευρώπης θα ήθελαν τουλάχιστον να μην γίνουν περικοπές—σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό εξαρτούν τις οικονομίες τους από τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Λίγο πριν την έναρξη των εργασιών ο Ολάντ, αν και δεν απέρριψε τη πιθανότητα περικοπών, προειδοποιούσε εμμέσως τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ντέιβιντ Κάμερον, να μην «καπελώσει» τη Σύνοδο προβάλλοντας αιτήματα περικοπών χωρίς να δεχτεί να γίνουν κάποιες υποχωρήσεις και από το μέρος του.
Στην Κομισιόν, από την πλευρά τους, παραμένουν επιφυλακτικοί. «Πως μπορούμε να φανταστούμε ότι ένας θεσμός μπορεί να διασφαλίσει μια σωστή τραπεζική ένωση με ένα προϋπολογισμό που κόβεται κατά δισεκατομμύρια όπως ακούμε από εδώ και από εκεί;», αναρωτήθηκε ο εκπρόσωπός της Ολιβιέ Μπαγί περιγράφοντας μια δύσκολη ισορροπία ανάμεσα σε αιτήματα, πόρους και ανάγκες.
Στην Επιτροπή εκφράζουν την ανησυχία τους για το πώς θα συνεχίσει να λειτουργεί με επάρκεια το όργανο την ώρα που η Ευρώπη κινείται προς ακόμα στενότερη ενοποίηση με την τραπεζική ένωση και την (σχεδιαζόμενη) αναθεώρηση των συνθηκών της.
Η ελληνική μάχη στις Βρυξέλλες
Στη συμμαχία μεταξύ των χωρών του νότου, αλλά και σε αυτή των χωρών της πρώην ανατολικής Ευρώπης ποντάρει η Ελλάδα, για να διεκδικήσει αυξημένα κονδύλια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό της περιόδου 2014-2020. Στις Βρυξέλλες οι «27» συζητούν την Πέμπτη και την Παρασκευή για τον νέο προϋπολογισμό χωρισμένοι σε δύο «στρατόπεδα, αυτό των «καθαρών πληρωτών» και αυτό των χωρών Συνοχής.
Η ελληνική πλευρά εκτιμά ότι ο προϋπολογισμός θα «κλείσει» στα 940 δισ. ευρώ, από τα οποία στην Αθήνα θα φτάσουν 12 έως 14 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν συνυπολογίζονται τα κονδύλια για την Κοινή Αγροτική Πολιτική, αλλά και τα χρήματα για διάφορα προγράμματα κατά της ανεργίας των νέων, κατάρτισης, εκπαίδευσης και έρευνας.
Σύμφωνα με τη στρατηγική που έχει διαμορφώσει το οικονομικό επιτελείο, ο κ. Σαμαράς θα υποστηρίξει ότι όσο περισσότερα επενδυτικά κονδύλια εισπράξει η Ελλάδα από το επόμενο ΕΣΠΑ τόσο μεγαλύτερη ανάπτυξη θα έχει, και άρα τόσο πιο βιώσιμο θα είναι το χρέος της.
Κι αυτό γιατί το χρέος υπολογίζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όσο μεγαλύτερος είναι ο παρονομαστής, δηλαδή το ΑΕΠ, τόσο πιο μικρό και βιώσιμο είναι το χρέος.
Όπως είναι γνωστό, το χρέος προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 124% του ΑΕΠ το 2020 και για να θεωρείται βιώσιμο, σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να μειωθεί στο 120%.
Υπενθυμίζεται ότι από τον προϋπολογισμό της περιόδου 2007 – 2013, η Ελλάδα είχε λάβει 20 δισ. ευρώ.
Η ελληνική πλευρά προσδοκά ότι το μπλοκ των χωρών Συνοχής θα καταφέρει να κάμψει τις αντιρρήσεις των πληρωτών, που ζητούν ορθολογικότερη κατάρτιση των κονδυλίων τόσο ως προς το ύψος όσο και ως προς τον καταμερισμό τους.
Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα προσπαθήσει να αποφύγει τον χαρακτηρισμό της «τσιγγούνας» της Ευρώπης, ενώ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, που έχει φέρει στη συζήτηση το δημοψήφισμα στην Βρετανία, δεν θα κλιμακώσει περαιτέρω τη στάση του.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αυτή η Σύνοδος -η δεύτερη που καταπιάνεται με το θέμα του κοινοτικού προϋπολογισμού- θα καταλήξει σε συμφωνία. Ο απερχόμενος πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ κάλεσε τους ηγέτες να κλείσουν το θέμα απόψε και αύριο, για να αποφευχθεί περαιτέρω αστάθεια στην Ευρωζώνη, αλλά και για να μην δημιουργηθεί η ανάγκη να λαμβάνονται αποφάσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό ετησίως.
Η απόφαση στη Σύνοδο θα πρέπει να επικυρωθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
