Πέθανε ο… Αυτοκράτορας των αισθήσεων, Ναγκίσα Οσιμα


Είναι σχεδόν τραγική ειρωνεία που ο Ναγκίσα Οσιμα πέθανε στις 15 Ιανουαρίου, λίγες μέρες πριν από την πρώτη επέτειο θανάτου του Θόδωρου Αγγελόπουλου στις 24 Ιανουαρίου (ο θάνατός του οφείλεται σε πνευμονία όπως αναφέρει ο ιαπωνικό Τύπος). Ενώ οι δυο σκηνοθέτες δεν υπήρξαν στενοί φίλοι, είχαν μια πολύ καλή επαφή μεταξύ τους επειδή συν τοις άλλοις ο Αγγελόπουλος είχε τον ίδιο κινηματογραφικό διανομέα με τον Οσιμα στην Ιαπωνία. Οποτε πάντως μιλούσε για σινεμά, ο Έλληνας σκηνοθέτης, πάντα αναφερόταν στον σημαντικότερο ίσως εκπρόσωπο του ιαπωνικού κινηματογράφου μετά τον Ακίρα Κουροσάβα.

Η αλληλοεκτίμησή τους ενδεχομένως να οφειλόταν στο γεγονός ότι και οι δυο αμφισβήτησαν το κινηματογραφικό κατεστημένο των χωρών τους, την ίδια πάνω- κάτω εποχή, στην δεκαετία του 1960. Όπως ο Αγγελόπουλος έδωσε νέα πνοή στο ελληνικά σινεμά με πρώτη ταινία του την «Αναπαράσταση», έτσι και ο Οσιμα μαζί με τους Μασαχίρο Σινόντα, Σοέι Ιμαμούρα, Γιοσισίγκε Γιοσίντα υπήρξε σημαντικός εκπρόσωπος του ιαπωνικού Νέου Κύματος (Nuberu bagu) που άρχισε να αναπτύσσεται την δεκαετία του 1950.

Γεννημένος στο Κιότο στις 31 Μαρτίου του 1932, ο Οσιμα σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο της γενέτειράς του αλλά σύντομα γοητεύθηκε από τον κόσμο του κινηματογράφου και στράφηκε αποκλειστικά προς αυτόν. Σκηνοθέτησε την πρώτη ταινία του, «Η πόλη της ελπίδας» στην εκπνοή της δεκαετίας του 1950 αλλά καταξιώθηκε στις αρχές της αμέσως επόμενης με τα «Διεστραμμένα νιάτα» ,που τον έκαναν για πρώτη φορά γνωστό στην Δύση.

Αντισυμβατικός ως κινηματογραφιστής αλλά και ως άνθρωπος, ο Οσιμα όρθωσε το ανάστημά του στην παραδοσιακή ιαπωνική βιομηχανία κινηματογράφου της εταιρίας Shochiku και το 1965 ίδρυσε την δική του εταιρία Sozosha. Ηταν μάλιστα πολέμιος του «ουμανιστικού» στιλ των ταινιών του Ακίρα Κουροσάβα αλλά και του Γιασουχίρο Οζου.

Η μεγάλη δεκαετία του Οσιμα στο σινεμά ήταν η δεκαετία του 1970. Ο ακραίος ερωτισμός των ταινιών του «Η αυτοκρατορία των αισθήσεων» (1976) και «Η αυτοκρατορία του πάθους» (1978) προκάλεσε σοκ αλλά και οργή παρότι η «Αυτοκρατορία των αισθήσεων» απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ των Κανών του 1978 (η μεγαλύτερη διάκριση του Οσιμα από πλευράς βραβείων).

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1983, ο Οσιμα γύρισε το «Καλά Χριστούγεννα κύριε Λόρενς» όπου πρωταγωνιστεί ο Ντέιβιντ Μπάουι (σε έναν ρόλο που αρνήθηκε να αναλάβει ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ) και μια μορφή της ιαπωνικής μουσικής ο Ρουίκι Σακαμότο.

Ο Οσιμα εδώ δημιουργεί αντίθετους κόσμους με φόντο ένα ιαπωνικό στρατόπεδο αιχμαλώτων κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και οδηγό το μυθιστόρημα «The seed and the sower» του Λόρενς βαν ντερ Ποστ. Εικόνες σκληρές και ταυτόχρονα ποιητικές, τα πρόσωπα των Μπάουι και Σακαμότο ερωτικά από μόνα τους και η μουσική του τελευταίου, από τα καλύτερα πράγματα που έχουν γραφτεί για τον κινηματογράφο. Δεν είναι τυχαίο που ο Μπάουι σε μια από τις ελάχιστες κινηματογραφικές εμφανίσεις του, εκστασιάστηκε από το «καταπληκτικό μάτι» του Οσιμα διατηρώντας θαυμάσιες αναμνήσεις από την συνεργασία τους.

Μετά το «Καλά Χριστούγεννα κύριε Λόρενς», ο Οσιμα δεν γύρισε ξανά τόσο μεγάλη ταινία. Η καριέρα του σταματά το 1999 με το «Ταμπού» μια αξιοπερίεργη γκέι ματιά στον κόσμο των σαμουράι με πρωταγωνιστή τον Τακέσι Κιτάνο. Πολλαπλά εγκεφαλικά επεισόδια είχαν ως αποτέλεσμα η υγεία του να ταλαιπωρηθεί τρομερά τα τελευταία χρόνια.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.