Απίθανη θεωρείται πια η έξοδος της Ελλάδας απ’ το ευρώ, παρά την κακή οικονομική της κατάσταση, σύμφωνα με εξαμηνιαία έρευνα του Παρατηρητηρίου Τιμών και Ανταγωνιστικότητας για το δεύτερο μισό του 2012, που διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη.
Η κακή οικονομική κατάσταση, τόσο σε εθνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, και οι αρνητικές προσδοκίες για το μέλλον αναγκάζουν τους καταναλωτές να μεταβάλλουν και να προσαρμόσουν αναλόγως την καταναλωτική τους συμπεριφορά με περικοπή δαπανών και συμπίεση της ευημερίας τους, ούτως ώστε να ανταποκριθούν στη φθίνουσα αγοραστική τους δύναμη.
Σε ποσοστό 89,49% του συνόλου των ερωτηθέντων η κατάσταση της χώρας κρίνεται κακή, με την πλειοψηφία (68,73%) να υποστηρίζει ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, ενώ μόνο το 0,69% την θεωρεί καλή και το 7,98% πιστεύει ότι σε τρεις μήνες θα καλυτερεύσει.
Παρά τις συνεχόμενες συζητήσεις για έξοδο της Ελλάδας απ’ το ευρώ αν δεν ληφθούν νέα μέτρα, οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης, σε αναλογία 7 στους 10, παραμένουν ακόμα αισιόδοξοι.
Πάντως, τα μέτρα που ψηφίστηκαν στις αρχές Νοεμβρίου θεωρείται ότι δεν θα είναι τα τελευταία (69,39%), με τις γυναίκες και τους ανέργους να είναι οι πιο απαισιόδοξοι της έρευνας.
Ταυτοχρόνως χαρακτηρίζονται ως σκληρότερα και πιο άδικα σε σχέση με το προηγούμενο μνημόνιο σε ποσοστό 77,03% και 74,77% αντίστοιχα από αυτές τις δύο κατηγορίες ερωτηθέντων.
Καμία εμπιστοσύνη
Η λήψη δυσβάσταχτων μέτρων, έχει κλονίσει και την εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι των πολιτικών προσώπων. Το 73,63% δεν τους έχει καθόλου εμπιστοσύνη και πιστεύει ότι οι συγκεκριμένοι πολιτικοί δεν θα μπορέσουν να οδηγήσουν την χώρα εκτός κρίσης.
Οι πολίτες εκτιμούν ότι δεν υπάρχει ούτε και η πολιτική βούληση από μέρους τους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής (64,70%) και της παραοικονομίας (64,22%).
Η δύσκολη οικονομική συγκυρία έχει επιπτώσεις στην οικονομική κατάσταση των ίδιων των πολιτών, η οποία διαφαίνεται και στην καταναλωτική τους συμπεριφορά.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (89,21%) θεωρεί ότι η οικονομική τους κατάσταση έχει χειροτερέψει την τελευταία διετία και πως η τρέχουσα χαρακτηρίζεται ως κακή ή μάλλον κακή (45,18% – 24,82% αντίστοιχα).
Τα ποσοστά αυτά αυξάνονται συνεχώς μεταξύ των ανέργων (81%) και των ατόμων με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο (απολυτήριο δημοτικού). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά αυτά έχουν αυξηθεί, σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα για το πρώτο μισό του 2012.
Ανεξάρτητα απ’ τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, η πλειοψηφία (64,04%) των Θεσσαλονικιών απάντησε πως είναι ακόμα συνεπής απέναντι στις οικονομικές υποχρεώσεις τους και πληρώνουν τους λογαριασμούς, τις κάρτες και τα δάνεια τους.
Δεν λείπουν όμως και εκείνοι, οι οποίοι αρνούνται να πληρώσουν (7,84%) είτε γιατί δεν μπορούν είτε για να διαμαρτυρηθούν απέναντι στην κυβέρνηση.
Αγορές τέλος
Όσον αφορά, τις καταναλωτικές τους δαπάνες, παρατηρείται σημαντική μείωση της τάξεως άνω του 80% σε υπηρεσίες εστίασης (81%) και καφέ (83%), ένδυση (85%), ψυχαγωγία (80%), ταξίδια και διακοπές (81%).
Αντίθετα λιγότεροι πολίτες φαίνεται να έχουν μειώσει την κινητή επικοινωνία τους (58%) και τις αγορές σε super market (58%).
Σχετικά με το θέμα της συλλογής αποδείξεων απ’ τις παραπάνω καταναλωτικές δαπάνες, μόνο το 6,2% δεν ζητά την απόδειξη με το 71,75% να παραμένει συνεπές και να ζητά την απόδειξη πληρωμής.
Συνεπής όμως εμφανίζεται και η πλειοψηφία των καταστηματαρχών (67,17%) η οποία κόβει κανονικά αποδείξεις, αλλά ένα 28,95% δημιουργεί προβλήματα στους καταναλωτές.
Η αύξηση της φορολογίας στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης για την πλειοψηφία των ερωτηθέντων έγινε κυρίως για εισπρακτικούς λόγους (60,44%) και όχι για την πάταξη της λαθρεμπορίας (4,90%).
Παρόλα αυτά οι Θεσσαλονικείς κατά 61,54% χρησιμοποίησαν πετρέλαιο, ενώ μόνο το 38,46% χρησιμοποίησε εναλλακτικές μορφές θέρμανσης, με κυριότερη τα ξύλα (34,4%) και το ηλεκτρικό ρεύμα (29,29%).
Αβέβαιο μέλλον
Το 37% των ερωτηθέντων πιστεύει πως το επόμενο εξάμηνο το εισόδημα τους δεν θα μπορέσει να καλύψει της ανάγκες τους, μιας κα τα οικονομικά δεδομένα του 68,09% θα χειροτερεύσουν, ενώ το 43,81% δεν θα δύναται και το 13,6% μάλλον δεν θα δύναται να αντιμετωπίσει καμία έκτακτη ανάγκη.
Η κατάσταση αυτή εκτιμούν ότι θα επηρρεάσει άμεσα και την αγορά αγαθών. Το 97% αυτών θεωρεί απίθανο να προβεί σε αγορά κατοικίας κατά τα επόμενα δυο χρόνια, ενώ το σχετικό ποσοστό για την αγορά αυτοκινήτου είναι στο 94%. Για την αγορά οικιακού εξοπλισμού, το 68% των ερωτηθέντων θεωρεί απίθανο να προβεί σε οποιαδήποτε αγορά τα δυο επόμενα χρόνια.
Η Ταυτότητα της έρευνας
Ερευνητής: Μονάδα ερευνών Κοινής γνώμης και Αγοράς, Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτο (ΕΠΙ), Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Εντολέας: Παρατηρητήριο Τιμών και Ανταγωνιστικότητας Θεσσαλονίκης
Αντικείμενο: Έρευνα καταναλωτικής εμπιστοσύνης για την οικονομική συγκυρία και την καταναλωτική συμπεριφορά.
Χαρακτηριστικά δείγματος:
μέγεθος / γεωγραφική κάλυψη: 1004 άτομα, στο Νομό Θεσσαλονίκης
Χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων: 09-15 Νοεμβρίου 2012
Μέθοδος: Το δείγμα επιλέχθηκε με απλή τυχαία δειγματοληψία και σταθμίστηκε εκ των υστέρων ως προς το φύλο του πληθυσμού. Η συλλογή των στοιχείων έγινε με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και τηλεφωνικών συνεντεύξεων.