Βρίσκοντας ξανά τον «γείτονά μας»

Η χρονιά που εκπνέει αφήνει στην ελληνική κοινωνία μια γεύση πικρή, καθώς στο πέρασμά της την έφερε αντιμέτωπη με σκληρό αγώνα επιβίωσης που συχνά απείλησε να τη λυγίσει και να της στερήσει την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Και αν οι Ελληνες δεν έχουν πάψει να ελπίζουν και να αγωνίζονται, ο καθένας με όσες δυνάμεις διαθέτει, για τον ίδιο και τους διπλανούς του, είναι γιατί υπάρχουν σύμμαχοι που είναι εκεί για να τους αγκαλιάσουν, να τους στηρίξουν, να τους εμπνεύσουν κίνητρα ώστε να προχωρήσουν μπροστά. Γιατί υπάρχουν ιδέες, «νέο αίμα» που δεν θέλει να το βάλει κάτω αλλά και πρωτοβουλίες που πήραν σάρκα και οστά και έδειξαν ότι οι «καλύτερες μέρες» μπορεί να μην είναι ουτοπία και άπιαστο όνειρο. Μπορεί να γίνουν και πραγματικότητα.

Κρατώντας τσάντες, κουτιά, ακόμη και βαλίτσες στα χέρια, την Κυριακή 23 Δεκεμβρίου οι Αθηναίοι μετέτρεψαν την πλατεία Συντάγματος σε μια πρωτοφανή αγκαλιά ανθρωπιάς και αλληλεγγύης, αποδεικνύοντας –πιο ηχηρά από ποτέ –ότι ξέρουν όχι μόνο να νοιάζονται, αλλά κυρίως να μοιράζονται. Γιατί η πλειονότητα των χιλιάδων πολιτών που κατέκλυσαν το Σύνταγμα όχι απλώς προσέφερε, αλλά μοιράστηκε το υστέρημά της με εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, κάνοντας στην άκρη κάθε εγωισμό, «βόλεμα» και μεμψιμοιρία.

«Τσουνάμι» στο Σύνταγμα

«Αυτό που συνέβη αποτελεί μία από τις σημαντικότερες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία της Αθήνας» δηλώνει στο «Βήμα» ο δήμαρχος κ. Γιώργος Καμίνης, εκστατικός ακόμη από τη μεγαλειώδη ανταπόκριση στο κάλεσμα του Δήμου Αθηναίων και του τηλεοπτικού σταθμού Mega. Για πολλές ώρες, κάθε κουτί που έφευγε για τις αποθήκες του Κόμβου Αλληλοβοήθειας Πολιτών το αντικαθιστούσαν τρία νέα πακέτα, με αποτέλεσμα να χρειαστούν 97 δρομολόγια, τέσσερις μεγάλες αποθήκες και δεκάδες εθελοντές ώστε αυτά να φτάσουν πια το επόμενο μεσημέρι στον προορισμό τους.

Η ανταπόκριση ήταν τόσο έντονη ώστε κάθε πρόβλεψη των διοργανωτών ξεπεράστηκε και το όποιο επιχειρησιακό σχέδιο έμοιαζε μικρό μπροστά στο «τσουνάμι» των προσφορών. «Αυτό μας φορτώνει με μια μεγάλη ευθύνη. Σεβόμαστε το κάθε τι που έφεραν οι συμπολίτες μας, κάθε κουτί γάλα, κάθε παιδικό ποδήλατο ή καλοδιατηρημένο παλτό του πρέπει να πάει σε εκείνον που το έχει πραγματικά ανάγκη» επισημαίνει ο κ. Καμίνης, υπερήφανος καθώς σε καιρούς γενικευμένης καχυποψίας οι πολίτες της Αθήνας δείχνουν τόση εμπιστοσύνη στον δήμο τους.

Πυρήνες ανθρωπιάς σε όλη τη χώρα

Αυτή η μικρή «επανάσταση» που έλαβε χώρα στην καρδιά της Αθήνας αποτελεί μόλις την κορυφή ενός οικοδομήματος αλληλεγγύης, που εδώ και δύο χρόνια «ριζώνει» σε κάθε γωνιά της χώρας, χάρη σε καθημερινές πρωτοβουλίες συνανθρώπων μας. Η χριστουγεννιάτικη γιορτή της εθελοντικής ομάδας «WHYNOT», που εδώ κι ενάμιση χρόνο οργανώνει πολιτιστικές δράσεις σε ανοιχτούς χώρους της Θεσσαλονίκης, δεν χάρισε στους επισκέπτες μόνο κέφι, χαρά, δημιουργία, αλλά τους έδωσε και μια ευκαιρία να προσφέρουν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης στους συμπολίτες τους που δοκιμάζονται.

«Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν κάθε αισιόδοξη πρόβλεψη κι έτσι αναζητούμε, πέρα από τους φορείς που είχαμε ήδη ανακοινώσει, κι άλλους που θα μπορέσουμε να στηρίξουμε, χάρη στην προσφορά των 2.000 ανθρώπων που γιόρτασαν μαζί μας» λέει η δημοσιογράφος Δέσποινα Πολυχρονίδη, εκ των εμπνευστών της ομάδας. Η αισιοδοξία και η χαρά που εκπέμπουν οι παρέες των εθελοντών συσπειρώνουν γύρω τους όλο και περισσότερους ανθρώπους, με αποτέλεσμα το δίχτυ της προσφοράς συνεχώς να μεγαλώνει, όπως εξηγεί.

Σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει παίξει φυσικά και η προβολή του εθελοντισμού ως τρόπου ζωής από τα μέσα ενημέρωσης, ενός «εθελοντισμού περισσότερο φαντεζί», όπως διαπιστώνει η κυρία Πολυχρονίδη, διερωτώμενη εάν εκείνοι που προσφέρουν εδώ και πολλά χρόνια σε πεδία λιγότερο δημοφιλή σήμερα απολαμβάνουν την αντίστοιχη αναγνώριση.

Εθελοντισμός σημαίνει αλληλεγγύη

Οταν η κυρία Χαρίκλεια Καλτεζιώτη ξεκίνησε το 1998 να παίρνει μέρος σε αποστολές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε κάθε γωνιά του κόσμου, πολλοί ήταν εκείνοι που χαρακτήριζαν τους εθελοντές τυχοδιώκτες και γραφικούς. Σήμερα, από τη θέση της υπεύθυνης εθελοντισμού της οργάνωσης διαπιστώνει ότι στις περιπτώσεις που γίνεται οργανωμένη και σοβαρή δουλειά η προσπάθεια πια αναγνωρίζεται.

Μέσα στην κρίση που βιώνουμε, όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι η αλληλεγγύη είναι ο μόνος τρόπος να μείνουμε όρθιοι και ότι «ο πόνος δεν έχει σύνορα, δεν έχει φυλή, ούτε χρώμα», όπως επισημαίνει. Για να αποδώσει όμως αυτή η τεράστια δυναμική που έχει δημιουργηθεί «θα πρέπει το ίδιο το κράτος να πλαισιώσει τις σοβαρές προσπάθειες, και με την ελληνική κοινωνία συμμέτοχη, ο εθελοντισμός μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά» τονίζει η κυρία Καλτεζιώτη.

Την ίδια στιγμή, αυτή ακριβώς η μεγάλη στροφή είναι που φέρνει στο φως μια νέα πρόκληση, όπως επισημαίνει ο κ. Δημήτρης Λεούδης, ιδρυτικό μέλος της Κοινωνικής Οργάνωσης «ΑΡΣΙΣ Κοζάνης», που δραστηριοποιείται στην πόλη ήδη από το 2007. «Θα πρέπει εμείς οι ίδιοι να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Να αναρωτηθούμε γιατί υπάρχουμε. Να μη γίνεται η αλληλεγγύη αυτοσκοπός, γεγονός που οδηγεί το κράτος, αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους να επαναπαύονται» τονίζει.

Αυτή η έκρηξη αλληλεγγύης τον ίδιο τον τρομάζει, γιατί θεωρεί ότι «καμιά κρίση δεν φέρνει ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας», όμως προτιμά να μην κρίνει τα κίνητρα κανενός, αλλά να δέχεται ό,τι μπορεί αυτός να προσφέρει. Οπως επισημαίνει, «το μεγαλύτερο κεκτημένο της εποχής είναι ότι αυτοί που βοηθούν βιώνουν στο πετσί τους την ίδια κρίση με εκείνους που έχουν την ανάγκη τους» και αυτό μπορεί να γίνει ένα μάθημα ζωής για όλους.