«Είναι απαράδεκτο εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι να χάνουν τόσα λεφτά από τον μισθό τους για να βρεθούν χρήματα που εμείς θα βγάζαμε από τους φοροφυγάδες μέσα σε λίγες ημέρες αν είχαμε 10-20 περισσότερους ελεγκτές».
Τα λόγια υψηλόβαθμου στελέχους του ΣΔΟΕ αποτυπώνουν την κρυφή πλευρά της ιδιότυπης λογιστικής του μνημονίου που επέβαλε αιματηρές περικοπές στους δημοσίους υπαλλήλους. Αφού δεν μπορεί να πιαστεί η φοροδιαφυγή ας πληρώσουν το μάρμαρο τα συνήθη υποζύγια.
Τα στελέχη του ΣΔΟΕ που χειρίζονται τους κρίσιμους φορολογικούς ελέγχους μιλούν για έναν «οικονομικό κι υπηρεσιακό παραλογισμό». Όπως αναφέρουν οι αστυνομικοί και οι δικαστικοί για παράδειγμα έχασαν τόσα χρήματα από τον μισθό τους, προκειμένου να εξοικονομηθούν μόνον από αυτές τις δύο κατηγορίες εργαζομένων αντιστοίχως 130 και 48 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο – ποσά που θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν εύκολα από τη φοροδιαφυγή.
«Εμείς τα λεφτά αυτά θα μπορούσαμε να τα βγάζαμε με 50-60 στοχευμένους ελέγχους, αν είχαμε στοιχειώδη επάρκεια προσωπικού. Κι εμείς χάνουμε τμήμα του μισθού μας, ενώ είναι μπροστά στα μάτια μας η λύση του προβλήματος. Όμως αντί να μας ενισχύουν, μας αφαιρούν υπαλλήλους. Αν δεν πρόκειται για σκοπιμότητα είναι ένα τεράστιο, οδυνηρό λάθος», σημειώνει το στέλεχος του ΣΔΟΕ.
Τα στοιχεία που παρουσιάζει το «Βήμα» με βάση αναφορές στελεχών του ΣΔΟΕ είναι αποκαλυπτικά. Ο κύριος ελεγκτικός μηχανισμός του υπουργείου Οικονομικών έχει σήμερα περίπου 1000 υπαλλήλους, από τους οποίους οι 680 είναι ελεγκτές. Αυτό το δυναμικό αποδίδει σήμερα ετησίως έσοδα – με βάση τα στοιχεία του 2011- 4,5 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο, κάθε ελεγκτής αποδίδει ετησίως στο δημόσιο περίπου 6,6 εκατομμύρια ευρώ.
Επανειλημμένως τα διοικητικά στελέχη του ΣΔΟΕ έχουν ζητήσει την ενίσχυση των ελεγκτών ώστε να προσεγγίσουν τα 1000 άτομα, όπως συνέβαινε και στην αρχή της λειτουργίας του, την δεκαετία του ’90.
Με αυτό το προσωπικό υπολογίζεται ότι θα εξασφαλίζονταν από τους φορολογικούς ελέγχους, τουλάχιστον άλλα δύο με τρία δισ. ευρώ. Παραταύτα η απάντηση στα αλλεπάλληλα αιτήματα είναι σταθερά αρνητική!
Και όλα αυτά όταν υπολογίζεται ότι μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου θα συνταξιοδοτηθούν από τις κεντρικές και περιφερειακές διευθύνσεις του ΣΔΟΕ άλλοι 40-60 ελεγκτές.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρώην Ειδικός Γραμματέας του ΣΔΟΕ Ιωάννης Διώτης είχε αναφερθεί στην υποστελέχωση της υπηρεσίας, ενώ κάποιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών σημειώνουν ότι «η ξαφνική αποχώρησή του από το ΣΔΟΕ συνέπεσε να γίνει τις ημέρες που είχε ζητήσει επιτακτικά 14 επιπλέον ελεγκτές».
Απώλεια εσόδων
Αυτή την περίοδο η αρμόδια υπηρεσία του ΣΔΟΕ έχει ολοκληρώσει τους ελέγχους σε 150 φορολογούμενους -οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των 5500 ατόμων για τα οποία έχει διαταχθεί άνοιγμα λογαριασμών- και έχει προσδιορίσει «εισπράξιμους φόρους» ύψους περίπου 150 εκατομμυρίων ευρώ (όσα δηλαδή περικόπτονται από τα Σώματα Ασφαλείας). Ωστόσο δεν γίνεται καμιά περαιτέρω ενέργεια γιατί δεν υπάρχουν υπάλληλοι να συντάξουν και να γράψουν τα σχετικά πορίσματα!
Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι ερευνώνται μόνο 300 με 350 υποθέσεις από ανοίγματα λογαριασμών, όμως αν υπήρχε επάρκεια υπαλλήλων ο αριθμός αυτός θα ήταν πολλαπλάσιος. Κι αυτό με το δεδομένο ότι ποσοστό 60-65% των φορολογούμενων που πέφτουν στην «τσιμπίδα» σπεύδουν να πληρώσουν και να κλείσουν άρον-άρον την υπόθεση.
Στα ράφια του ΣΔΟΕ περιμένουν, λόγω έλλειψης προσωπικού, οι φάκελοι 200 δικηγόρων και περίπου 300 ιατρών στους λογαριασμούς των οποίων εντοπίσθηκαν τεράστια ποσά με διαφορές ανάμεσα στα φορολογούμενα εισοδήματά τους από 100.000 μέχρι και 10.000.000 ευρώ!
Εκκρεμείς υποθέσεις
Λόγω έλλειψης προσωπικού το ΣΔΟΕ δεν μπορεί να ελέγξει περισσότερες από 500 off shore εταιρείες, επί συνόλου 18.300 (σσ. ποσοστό 90% χρησιμοποιούνται για αγορά ακινήτων) που υπάρχουν στην χώρα και πίσω από τις οποίες κρύβεται πακτωλός αφορολόγητου χρήματος.
Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη (και τα έσοδα που χάνονται) σημειώνεται ότι μόνο ο αρχικός έλεγχος σε περίπου 100 υπεράκτιες εταιρείες στον φορολογικό παράδεισο του Κρανιδίου απέδωσε αμέσως έσοδα της τάξης των 10.000.000 ευρώ.
Ένα άλλο δείγμα της αντίφασης είναι όσα συμβαίνουν με τον έλεγχο των σκαφών αναψυχής. Σε διάστημα περίπου ενός χρόνου ελέγχθηκε το 8% των θαλαμηγών και αυτό απέφερε έσοδα της τάξης των 62 εκατομμυρίων ευρώ.
Η υψηλή απόδοση των ελέγχων αποδίδεται στη μεγάλη οικονομική άνεση που έχουν οι ιδιοκτήτες των σκαφών αυτών, με αποτέλεσμα οι σχετικές έρευνες να αποδεικνύονται ιδιαίτερα προσοδοφόρες για το ελληνικό δημόσιο.
Ωστόσο αντί αυτή η προσπάθεια να εντατικοποιηθεί και να εισπραχθούν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ (σσ. όσα δηλαδή περικόπτονται από στρατιωτικούς, λιμενικούς και πυροσβέστες) η συγκεκριμένη ελεγκτική ομάδα έχει αποψιλωθεί και η έρευνα έχει σχεδόν σταματήσει!
Η έλλειψη προσωπικού και η αποδυνάμωση του ΣΔΟΕ έχει καταστήσει προβληματική και την διαδικασία ελέγχου των 17.000 έως 18.000 καταγγελιών που φθάνουν στον ΣΔΟΕ κάθε χρόνο. Από αυτές περίπου 2.000 με 3.000 θεωρούνται ιδιαιτέρως σοβαρές, όμως περισσότερες από τις μισές δεν ερευνώνται επαρκώς ή «λιμνάζουν».
Στελέχη του ΣΔΟΕ επισημαίνουν, πάντως, ότι «δεν γίνεται επιπλέον και ορθή αξιολόγηση πολλών καταγγελιών με αποτέλεσμα να τους δίνεται, για λόγους ευθυνοφοβίας, μεγάλος βαθμός ενδιαφέροντος και τελικά ένα μεγάλο ποσοστό του προσωπικού να απασχολείται σε απλούς, κοινότυπους ελέγχους μη εκδοσης αποδείξεων…».
Προβληματική παρουσιάζεται και η διαδικασία ελέγχου των περίπου 700 εισαγγελικών παραγγελιών που αποστέλλονται ετησίως στον ΣΔΟΕ.
Όπως λέει χαρακτηριστικά στο «vima.gr» ανώτερο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών «είχαμε ζητήσει να προσλάβουν με σύμβαση ορισμένου χρόνου 500 λογιστές και φοροτεχνικούς και να τους βάλουμε στο παλιό εργοστάσιο του Καρέλια με 40 τμηματάρχες και 10 διευθυντές. Ετσι, όπως είναι ο τύπος και η έκταση της φοροδιαφυγής, θα εισπράταμε με συνοπτικές διαδικασίες 5 δισ. ευρώ. Όμως όλοι κωφεύουν…».