Η συρόμενη πράσινη – άσπρη πόρτα κλείνει και ένας άνδρας με μπλε κασκέτο και μπεζ στολή λέει κάτι στο γουόκι τόκι του. Σηκώνει το χέρι του με το μπλε γάντι δίνοντας το σήμα της αναχώρησης και ξεκινάμε. Τα δυο βαγόνια του συρμού σύρονται στις ανυψωμένες ράγες και αρχίζουν να αναπτύσσουν ταχύτητα καθώς κατηφορίζουν την ελαφρώς κυματιστή σιδηροδρομική γραμμή. Το ταξίδι είναι σύντομο, ομαλό και σχεδόν σιωπηλό –οι «σταθμοί» απέχουν μόλις 100 μ. μεταξύ τους.
Το τρένο Eco-Ride θυμίζει βόλτα με τρενάκι του λούνα παρκ –και πάνω-κάτω αυτό ακριβώς είναι. Σε λίγα χρόνια αυτό το φθηνό και ενεργειακά αποδοτικό τρένο θα μεταφέρει επιβάτες σε περιοχές της Ιαπωνίας που επλήγησαν από το περσινό τσουνάμι.
Αναπτύχθηκε στο Ινστιτούτο Βιομηχανικής Επιστήμης (IIS) του Πανεπιστημίου του Τόκιο με τη βοήθεια της Senyo Kogyo, εταιρείας κατασκευής «ατραξιόν» για ψυχαγωγικά πάρκα. Και λειτουργεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο με ένα roller-coaster –ένα καταδυόμενο τρενάκι του λούνα παρκ. Μετατρέποντας τη δυναμική ενέργεια σε κινητική, κυλάει επάνω στις σωληνωτές ράγες του χωρίς κινητήρα. Η ταχύτητά του ελέγχεται από την αεροδυναμική και από «κάθετες καμπύλες» –καμπυλωτά σημεία που ενώνουν δυο κεκλιμένα τμήματα της γραμμής. Το Eco-Ride τίθεται σε κίνηση και επιβραδύνεται στους σταθμούς με τη βοήθεια περιστρεφόμενων τροχών που βρίσκονται ανάμεσα στις ράγες και «πιάνουν» ένα πτερύγιο κάτω από το τρένο.
Μετά την πλήρη εγκατάστασή του το Eco-Ride θα καλύπτει μια διαδρομή, ιδανικά κυκλική, σε ταχύτητες ως και 60 χλμ. την ώρα. Θεωρητικά το τρένο θα χρησιμοποιεί την αδράνειά του για να ανέβει στις περισσότερες ανηφόρες, στις πολύ απότομες κλίσεις όμως ίσως χρειαστεί κάποια βοήθεια (με ένα μέσο έλξης). Αν αρχικά ανέβει σε ένα ύψος 10 μ. μπορεί άνετα στη συνέχεια να καλύψει απόσταση 400 μ. σύμφωνα με τον σχεδιαστή του Γιοσιχίρο Σούντα, διευθυντή του Κέντρου Ερευνας Προωθημένης Κινητικότητας του IIS.
Η έλλειψη κινητήρα καθιστά τους συρμούς εξαιρετικά ελαφρείς, οπότε η ενέργεια που απαιτείται για την ώθησή τους είναι μικρή και οι εκπομπές τους μηδαμινές. Επιπλέον, δεν απαιτούν τη δαπανηρή, ογκώδη υποδομή που συνοδεύει συνήθως την κατασκευή νέων σιδηροδρομικών γραμμών.
«Είναι μάλλον το απόλυτο σύστημα εξοικονόμησης ενέργειας στις μαζικές μεταφορές» λέει ο κ. Σούντα. Αρκετοί δήμοι στην Ιαπωνία έχουν δείξει ενδιαφέρον για αυτό, αναφέρει, μεταξύ των οποίων κοινότητες οι οποίες επλήγησαν από τον περσινό καταστρεπτικό σεισμό και το επακόλουθο τσουνάμι στην περιοχή Τοχούκου στα βορειοανατολικά της χώρας. Αλλες χρήσεις, όπως προσθέτει, θα μπορούσαν να είναι η «ένωση» των σταθμών άλλων μέσων μεταφοράς ή η κάλυψη διαδρομών ανάμεσα σε κοινότητες, πανεπιστημιακά συγκροτήματα κ.λπ. Ο ειδικός υπολογίζει ότι το πρώτο Eco-Ride θα αρχίσει να λειτουργεί μέσα στο 2014. Τα πρότυπα που κυκλοφορούν σε μια καταπράσινη δοκιμαστική εγκατάσταση στην Τσίμπα μοιάζουν κιόλας έτοιμα να βγουν στους δρόμους ενώ έχει δοθεί ιδιαίτερη φροντίδα στο να δημιουργηθεί μια αυθεντική ταξιδιωτική εμπειρία. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά της πρόχειρης αποβάθρας δίνω το εισιτήριό μου –επάνω του είναι τυπωμένες η ημερομηνία και η ώρα αναχώρησης μαζί με μια παράκληση να είμαι έτοιμος για επιβίβαση 5 λεπτά πριν από την αναχώρηση. Μια αφίσα στον σταθμό εξηγεί διάφορες τεχνικές πλευρές του συστήματος, συμπεριλαμβάνοντας την απεικόνιση ενός Eco-Ride που κινείται στην πόλη ανάμεσα στους ουρανοξύστες και επάνω από τα αυτοκίνητα και τους πεζούς.
Αυτό μπορεί να φαίνεται λίγο μακρινό, όμως το Eco-Ride θα ήταν τέλειο για την περιοχή του Τοχόκου η οποία υπέστη μεγάλες καταστροφές από το περσινό τσουνάμι, όπως λέει ο Μασάκα Κουβαχάρα τού εκεί πανεπιστημίου. «Το Τοχόκου έχει πολλά υψώματα και λόφους και καθώς πολλές περιοχές κατοικιών μεταφέρονται σε ψηλότερα σημεία ενώ οι περιοχές γραφείων βρίσκονται κοντά στη θάλασσα, ένα σύστημα μεταφοράς που βασίζεται στη βαρύτητα ταιριάζει απόλυτα με τις τοπογραφικές συνθήκες» λέει.
Παρ’ όλα αυτά κάποιοι πιστεύουν ότι έχουμε ακόμη να διανύσουμε αρκετό δρόμο προτού το σύστημα μπει σε πραγματική χρήση. «Από την άποψη της απλότητας και της φιλικότητας προς το περιβάλλον η ιδέα ενός οχήματος σαν τον τρενάκι του λούνα παρκ για τη μεταφορά των ανθρώπων είναι ελκυστική» λέει ο Τακαγιούκι Μορικάουα του Πανεπιστημίου της Ναγκόγια. «Ωστόσο πρόσφατα έχουν βγει τρένα που μπορούν να αναπαράγουν ενέργεια όταν φρενάρουν ή όταν κατεβαίνουν κατηφόρες, επομένως νομίζω ότι είναι απαραίτητο να εξετάσουμε καλά ποιο από τα δύο είναι πιο αποτελεσματικό».
Για άλλους όμως και μόνο το γεγονός ότι θα μπαίνουν σε ένα τρενάκι του λούνα παρκ –αν και πιο αργό –δίνει στο Eco-Ride άμεση γοητεία. «Φαντάσου να παίρνεις το τρενάκι του λούνα παρκ για να πας στη δουλειά σου» λέει ο Γιούμι Ιτο, λογιστής, που έκανε μια δοκιμαστική διαδρομή. «Αυτό πραγματικά μπορεί να σου φτιάξει τη μέρα».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
