Ο Πολ Γκλάστρις, Ελληνας τρίτης γενιάς από το Μισούρι, εργάστηκε στον Λευκό Οίκο ως λογογράφος του Μπιλ Κλίντον (1998-2001) και την τελευταία δεκαετία είναι διευθυντής ενός από τα σημαντικότερα πολιτικά περιοδικά της Ουάσιγκτον, του «Washington Monthly». Επισκέφθηκε προσφάτως την Αθήνα έπειτα από πρόσκληση του υπουργείου Εξωτερικών για να μιλήσει για τις προοπτικές της δεύτερης τετραετίας του Μπαράκ Ομπάμα και απάντησε στις ερωτήσεις του «Βήματος» για τον ρόλο των ΗΠΑ στην οικονομική διάσωση της Ελλάδας και την εκτόνωση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη.
Γράψατε την ομιλία του Μπιλ Κλίντον στους Ελληνες κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1999. Εσείς είχατε την ιδέα για το «συγγνώμη» για τη δικτατορία;
«Εγραψα το κύριο τμήμα της ομιλίας, ναι, αλλά η «συγγνώμη» δεν ήταν δική μου ιδέα. Οπως έμαθα εκ των υστέρων, επρόκειτο για μια πρόταση που προήλθε από τον τότε επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Σάντι Μπέργκερ και τον Τόνι Μπλίνκεν που τυγχάνει να είναι και σήμερα σύμβουλος για Θέματα Εθνικής Ασφάλειας του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν. Τροποποίησα τη διατύπωση, αλλά η σύλληψη δεν ήταν δική μου».
Τι θυμάστε από εκείνη την ομιλία;
«Στην Αμερική κυριαρχεί η ιδέα ότι πρέπει να κοιτάζουμε στο μέλλον και δεν πρέπει να δεχόμαστε να λειτουργούμε υπό το βάρος της Ιστορίας. Τόνισα ότι αυτό δεν μπορεί να υποστηριχθεί υπό τη σκιά του Παρθενώνα. Αντιπρότεινα ότι ήταν καλύτερο να παραδεχθούμε ότι η Ιστορία παίζει τεράστιο ρόλο, είναι υπαρκτή και σημαντική για το παρόν, αλλά ότι ταυτόχρονα πρέπει να κοιτάζουμε και πέρα από αυτήν, στο μέλλον. Και κάπως έτσι οργανώθηκε η δομή της ομιλίας».
Συμφωνείτε ότι σε αυτά τα 20 χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χάσει σημαντικό μέρος της επιρροής τους στον υπόλοιπο κόσμο;
«Ναι, και αυτό οφείλεται στον Μπους. Το 2000 παρέλαβε μια Αμερική με δημοσιονομικό πλεόνασμα και ενισχυμένο διεθνές κύρος και το σπατάλησε σε πολέμους και υπερβολικές φοροαπαλλαγές. Ο Ομπάμα ωστόσο έχει αρχίσει να ενισχύει εκ νέου την Αμερική με την πολιτική του».
Μπορεί η Αμερική να έχει οποιαδήποτε επιρροή για να μεταβληθεί η γερμανική πολιτική έναντι της Ελλάδας;
«Η εκτίμησή μου είναι ότι ο πρόεδρος Ομπάμα θα προσπαθήσει περισσότερο συστηματικά να πείσει τη Γερμανία ότι η σωστή αντιμετώπιση μιας κρίσης χρέους είναι η διαγραφή χρέους».
Θεωρείτε τη διαγραφή χρέους ως την καλύτερη λύση;
«Είναι η μόνη λύση. Οι διαρθρωτικές αλλαγές, που είναι αναγκαίες, δεν εξασφαλίζουν επανεκκίνηση της οικονομίας χωρίς διαγραφή χρέους. Η ίδια η Γερμανία είναι ζωντανό παράδειγμα».
Τι εννοείτε;
«Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Γερμανία αναγκάστηκε να εξυπηρετήσει δυσθεώρητα χρέη με αποτέλεσμα την οικονομική καταστροφή και την άνοδο του ναζισμού. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ταυτόχρονα με το Σχέδιο Μάρσαλ οι ΗΠΑ πρόσφεραν στη Γερμανία αναδιάρθρωση και διαγραφή χρέους, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει το γερμανικό οικονομικό θαύμα. Οι Γερμανοί πρέπει να πάρουν παράδειγμα από την ίδια την ιστορία τους και να τροποποιήσουν αντιστοίχως την πολιτική που υποστηρίζουν για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου».
Πώς θα μπορούσε να βοηθήσει ο Ομπάμα προς αυτή την κατεύθυνση;
«Η αίσθησή μου είναι ότι στην ετήσια ομιλία του στο Κογκρέσο στις αρχές Ιανουαρίου (State of the Union Address) o πρόεδρος ενδέχεται να μιλήσει για ένα σχέδιο επάνω στο οποίο ήδη εργάζονται τεχνοκράτες στην Ουάσιγκτον. Πρόκειται για το σχέδιο δημιουργίας ζώνης ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης στο πρότυπο της NAFTA μεταξύ των ΗΠΑ και των κρατών της Λατινικής Αμερικής. Είναι ένα σχέδιο που επιθυμούν και οι ΗΠΑ και η Γερμανία, θα αποτελέσει μοναδική ευκαιρία για την αναθέρμανση της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά ασφαλώς προϋποθέτει μια σταθερή Ευρώπη που έχει αφήσει πίσω της την κρίση χρέους. Είναι προς το συμφέρον όλων μας να κοιτάξουμε δημιουργικά μπροστά και αυτό πιστεύω ότι θα είναι το μήνυμα του Ομπάμα προς την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα μπορεί να ωφεληθεί και πιστεύω σαφώς ότι θα παραμείνει στο ευρώ και θα βγει από την κρίση ως μια ισχυρότερη και καλύτερη χώρα».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
