Το να κοιμάται κανείς σε ένα σπίτι από αποτσίγαρα μπορεί να μην ακούγεται ευχάριστο. Κι όμως, τα σπουργίτια, οι σπίνοι και πιθανώς και άλλα πουλιά των πόλεων χρησιμοποιούν γόπες στην κατασκευή της φωλιάς, μια πρακτική που διώχνει τα ακάρεα και άλλα ενοχλητικά παράσιτα.
Τα αποτσίγαρα
Παρουσιάζοντας την ασυνήθιστη μελέτη τους στο Biology Letters, μια επιθεώρηση της βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας, οι ερευνητές εξηγούν ότι πολλά είδη πουλιών έχουν παρατηρηθεί στη φύση να επενδύουν τη φωλιά τους με φυτά που διαθέτουν εντομοαπωθητική δράση.
Παραμένει πάντως ασαφές πώς τα πουλιά των πόλεων έμαθαν να χρησιμοποιούν αποτσίγαρα εμποτισμένα με νικοτίνη, ένα φυσικό αλλά ισχυρό εντομοκτόνο. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι τα πτηνά μαζεύουν γόπες μόνο για τη μόνωση της φωλιάς από το κρύο και τη ζέστη, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι οι γόπες απομακρύνουν τα παράσιτα. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι διαλέγουν τα αποτσίγαρα λόγω της μυρωδιάς τους -στη φύση, εξάλλου, τα πτηνά βασίζονται στην όσφρηση για να εντοπίσουν χόρτα με εντομοαπωθητικά συστατικά.
Οι φάσεις
Στην πρώτη φάση της μελέτης, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου St Andrews στη Βρετανία εξέτασαν φωλιές σπουργιτιών και σπίνων στην Πόλη του Μεξικού, και διαπίστωσαν ότι η εσωτερική επένδυση κάθε φωλιάς περιείχε κατά μέσο όρο δέκα γόπες.
Στην επόμενη φάση, η ερευνητική ομάδα εξέτασε αν τα αποτσίγαρα έχουν δράση κατά των παράσιτων. Μέσα στις φωλιές των πουλιών τοποθετήθηκαν ειδικές παγίδες με μπαταρία, σχεδιασμένες να προσελκύουν ακάρεα και άλλα εξωπαράσιτα μέσω της εκπομπής θερμότητας. Για να εισέλθουν όμως στην παγίδα τα παράσιτα έπρεπε να περάσουν μέσα από ένα μικρό φράγμα από ίνες φίλτρων για τσιγάρα, τα οποία ήταν είτε χρησιμοποιημένα είτε αχρησιμοποίητα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μόνο τα χρησιμοποιημένα φίλτρα, τα οποία είχαν εμποτιστεί στη νικοτίνη και άλλα χημικά του καπνού, είχαν δράση κατά των παράσιτων. Το μεγάλο ερώτημα είναι τώρα το κατά πόσο τα πουλιά αντιλαμβάνονται ότι οι γόπες έχουν δράση κατά των ακάρεων. Αυτό θα μπορούσε να εξεταστεί με νέα πειράματα, στα οποία τα πουλιά θα έχουν τη δυνατότητα να διαλέγουν ανάμεσα σε φίλτρα από χρησιμοποιημένα και μη χρησιμοποιημένα τσιγάρα.
