Το παρασκήνιο της υπόθεσης «απλή αναλογική» της ΔΗΜΑΡ

Αν και η αλλαγή του εκλογικού συστήματος είχε μείνει εκτός της προγραμματικής συμφωνίας των τριών κομμάτων της συγκυβέρνησης, ο κ. Φ. Κουβέλης σπεύδει να προβάλλει την άποψη, μέσω της εισήγησής του στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ (4.12.2012), ότι σήμερα η καθιέρωση της απλής αναλογικής «αποτελεί πλέον μία απαραίτητη και ώριμη επιλογή».

Η Αγ. Κωνσταντίνου φέρνει την απλή αναλογική όχι μόνο στο τραπέζι του δημόσιου διαλόγου αλλά και στη συζήτηση μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Φαίνεται ότι οι πολιτικές ανακατατάξεις που κυοφορούνται ημέρα την ημέρα οδηγούν στην ανάδειξη ενός θέματος, που είχε βγει προ πενταμήνου από τη συμφωνία της τρικομματικής, λόγω διαφορετικής προσέγγισης.

Τώρα όμως στο μικροσκόπιο της Αγ. Κωνσταντίνου έχουν τεθεί οι εξελίξεις από το «φυλλορρόημα» του ΠΑΣΟΚ -πρόσφατη κομματική απώλεια ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος ο οποίος προχώρησε στη συγκρότηση πολιτικής κίνησης- αλλά και η διαγραφόμενη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διεκδικεί πλέον την πρώτη θέση στο εκλογικό πεδίο.

Ο κ. Φ. Κουβέλης παρεμβαίνει, επιδιώκοντας να μην εγκλωβιστεί η ΔΗΜΑΡ, όποτε κι αν γίνουν οι εκλογές, στη διελκυστίνδα ενός νέου δικομματισμού, αυτή τη φορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Στελέχη από το ηγετικό επιτελείο της ΔΗΜΑΡ παρουσιάζουν την πρόταση για την καθιέρωση απλής αναλογικής, αφ΄ενός ως πάγια θέση του κόμματος και αφ΄ετέρου ως σύμφωνη με την ανάγκη διαμόρφωσης κυβερνήσεων συνεργασίας μακράς πνοής, κάτι που όπως λένε στην Αγ. Κωνσταντίνου, αφορά και την σημερινή κυβέρνηση αλλά και τον προσανατολισμό της χώρας προς γόνιμες συγκλίσεις.

Η υπόθεση αυτή ανασύρεται από την Αγ. Κωνσταντίνου, λίγες ημέρες αφότου και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Ευ. Βενιζέλος, ανοίγοντας τις εργασίες της Οργανωτικής Επιτροπής Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, προανήγγειλε πολιτικές πρωτοβουλίες, μεταξύ των οποίων η έναρξη συζήτησης για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος και την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Παράλληλα, όμως υπάρχουν και τα σενάρια από το «γαλάζιο» επιτελείο που θέλουν τη ΝΔ να εξετάζει διάφορες εκδοχές εκλογικών συστημάτων, με μείωση εκλογικών περιφερειών ή αναλογικότερο σύστημα ως παραλλαγή του γερμανικού. Γι αυτό άλλωστε, ήδη δίνουν και παίρνουν οι «κακές γλώσσες» που λένε ότι η ΔΗΜΑΡ λειτουργεί σαν …λαγός της ΝΔ, για να φρενάρει τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πάντως, στο ερώτημα «γιατί τώρα αυτή η πρόταση;», το ηγετικό επιτελείο της ΔΗΜΑΡ, αφού ξεκαθαρίζει ότι ούτε πληροφορίες έχει ούτε εκτιμήσεις κάνει για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, επιμένει ν απαντά ότι σε αυτή τη φάση την οποία διέρχεται η χώρα η πολιτική αντιπαράθεση πρέπει να γίνει με όρους που να μην καθορίζονται ούτε από την «καρικατούρα του δικομματισμού», ούτε από «το κυνήγι της αυτοδυναμίας».

Με άλλα λόγια , επιμένει ότι οι πολιτικές συνεργασίες που είναι αναγκαίες, «για το σήμερα και το αύριο της χώρας» αλλά και η «αναδιάταξη του πολιτικού συστήματος» πρέπει να γίνουν με γνώμονα ευρύτερες συγκλίσεις στη βάση πολιτικών θέσεων και προγράμματος. Το εκλογικό σύστημα, όπως είναι τώρα, δεν αποτυπώνει σωστά τη θέληση του λαού και ταυτόχρονα, σύμφωνα με τη ΔΗΜΑΡ, δεν εξυπηρετεί στο καλύτερο βαθμό τη λογική των συνεργασιών.

Η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως λένε στην Αγ. Κωνσταντίνου, σπρώχνουν τον κόσμο να επιλέξει «στρατόπεδο» με επίκεντρο το «εκλογικό μπόνους». «Η ΝΔ κάνει πως δεν βλέπει ότι είναι πιθανόν να έρθει δεύτερο κόμμα ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ σφυρίζει κλέφτικα , επικαλείται την απλή αναλογική αλλά δεν την προτείνει…», σημειώνει στέλεχος της ηγετικής ομάδας της ΔΗΜΑΡ. Ο κ. Κουβέλης θεωρεί ότι είναι αδιέξοδη και μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνη η διεκδίκηση στις εκλογές αυτοδυναμίας ή μιας πρωτιάς η οποία, μετά, θα ζητά από τα άλλα κόμματα απλώς ανοχή, χωρίς προγραμματική σύγκλιση…

Βεβαίως, το «σήμα» περί απλής αναλογικής το στέλνει, πρωτίστως, προς τον κ. Αλ. Τσίπρα, αν και από το ηγετικό επιτελείο της ΔΗΜΑΡ, διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους, ότι η πρότασή τους δεν είναι …αντισυριζική ούτε χαράσσεται για να φέρουν σε δύσκολη θέση τον ΣΥΡΙΖΑ, με δεδομένο ότι τον εξυπηρετεί, διεκδικώντας την πρώτη θέση, να έχει τα πριμ και τις εύνοιες του παρόντος εκλογικού νόμου. Ωστόσο, είναι εμφανές ότι η ΔΗΜΑΡ επιζητά μια ρητή δέσμευση από τον ΣΥΡΙΖΑ, ότι τάσσεται υπέρ της απλής αναλογικής, κατά την πάγια θέση του, και θα στηρίξει μια τέτοια πρόταση.

Προ ημερών, διά στόματος του εκπροσώπου Τύπου κ. Π. Σκουρλέτη, ο ΣΥΡΙΖΑ επεσήμαινε ότι αυτή την ώρα η αλλαγή εκλογικού συστήματος στοχεύει στο να ψαλιδίσει τη διαφαινόμενη πρωτιά του και να αναστηλώσει ένα μνημονιακό συνδυασμό. Μιλώντας, πάντως, ο κ. Σκουρλέτης , στο ραδιόφωνο «Στο Κόκκινο» είχε πει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποστηρίξει την καθιέρωση της απλής, ανόθευτης, άδολης αναλογικής όπως έχουμε πει. Από την άλλη, διάφορες εκλογικές φόρμουλες και εκδοχές εκλογικού νόμου που απλά θα αποσκοπούν στο να μειώσουν το πρώτο κόμμα και να ενισχύσουν διάφορους συνδυασμούς που να οδηγήσουν σε μια νέα μνημονιακή εκδοχή, όχι βέβαια».

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποδέχεται όποια άλλη εκδοχή εκλογικού συστήματος, παρά μόνο αλλαγή για απλή αναλογική. Ήδη, άλλωστε, ακούγονται προτάσεις , όπως εκέινη του κ. Θ. Πάγκαλου, εκ των κορυφαίων στελεχών του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος τάχθηκε υπέρ ενός μεικτού εκλογικού συστήματος, επί το αναλογικότερον, και με κατάργηση του σταυρού προτίμησης.

Έχει ενδιαφέρον ότι όταν ρωτήσαμε στέλεχος του ηγετικού επιτελείου τι θα κάνει η ΔΗΜΑΡ αν κατά τις συζητήσεις με τους κυβερνητικούς εταίρους δεν βρεθεί κοινός τόπος και τι θέση θα λάβει αν διαμορφωθεί πρόταση αλλαγής εκλογικού συστήματος επί το αναλογικότερον μεν, όχι όμως, απλή αναλογική, απέφυγε να απαντήσει ευθέως….Διευκρίνισε ότι τα όργανα της ΔΗΜΑΡ είναι αρμόδια να αποφασίσουν για κάτι τέτοιο, όμως σημείωσε με έμφαση ότι η ΔΗΜΑΡ δεν έχει μέχρι τώρα διατυπώσει ποτέ την άποψη ότι θα ψηφίσει o,τιδήποτε άλλο σε περίπτωση αλλαγής εκλογικού νόμου, εκτός από απλή αναλογική.

Δεν είναι άνευ σημασίας για τις κινήσεις της Αγ. Κωνσταντίνου οι τακτικές των άλλων κομμάτων. Ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς έχει μιλήσει για την επιδίωξή του να ανασυγκροτήσει τον αστικό πόλο ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ τείνει να απορροφά μέρος του χώρου της κεντροαριστεράς. Η ΔΗΜΑΡ πιέζεται πολιτικά και αναζητά το χώρο που θα κινηθεί, έχοντας ως στόχευση το χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού και την ανασυγκρότηση του λεγόμενου προοδευτικού χώρου, σοσιαλδημοκρατίας και κεντροαριστεράς.

Υπάρχει η εκτίμηση στην Αγ. Κωνσταντίνου ότι η ΝΔ παράλληλα με το κυβερνητικό έργο, προχωρά, όταν της δοθεί ευκαιρία, σε κινήσεις που θυμίζουν προεκλογική περίοδο και χτίζει μεθοδικά το προφίλ του κ. Σαμαρά ως «εθνικού ηγέτη».

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο κ. Κουβέλης άσκησε πρόσφατα κριτική στον πρωθυπουργό για την επιλογή του, μετά το Eurogroup, να αναρτήσει στην προσωπική του σελίδα στο Facebook βίντεο με σύνθημα: «Η Ελλάδα τώρα ξεκινάει» . Σε συνέντευξή του στην Ημερησία (2.12.2012), όταν ο κ. Κουβέλης ρωτήθηκε αν του άρεσε που ο πρωθυπουργός έσπευσε με ένα σποτ να θριαμβολογήσει ή να επενδύσει σε αυτήν την απόφαση, απάντησε «εγώ δεν θα το επέλεγα». Ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ προβάλλει το ζήτημα της απλής αναλογικής ως ώριμη επιλογή, έχοντας το βλέμμα και στη ΝΔ, την οποία εμμέσως προειδοποιεί ότι η διατήρηση του υπάρχοντος εκλογικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει και την ίδια σε ….αναταράξεις.

Σήμερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΔΗΜΑΡ, θα μπορούσε να βρει σύμμαχο στη θέση της υπέρ της απλής αναλογικής, ακόμα και στο ΠΑΣΟΚ, που βιώνει το σοκ της εσωκομματικής αποσύνθεσης και παράλληλα δίνει τη μάχη της επιβίωσής του ως πολιτικού σχηματισμού.

Στην περίπτωση της σύγκλισης ΔΗΜΑΡ και ΠΑΣΟΚ επί του θέματος, η Αγ. Κωνσταντίνου εκτιμά ότι τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ως διεκδικητές της πρώτης θέσης πρέπει να πάρουν θέση.

Το ζήτημα της αλλαγής εκλογικού νόμου είχε ξανασυζητηθεί, στο πλαίσιο βολιδοσκόπησης προθέσεων, σε συναντήσεις των τριών αρχηγών της τρικομματικής κυβέρνησης. Έχει ανοίξει ατύπως λοιπόν η συζήτηση αλλά χωρίς να υπάρχει προσώρας κοινό κυβερνητικό σχέδιο.