Την τελευταία διετία, με μια καταιγίδα νομοθετικών ρυθμίσεων άλλαξαν οι αρμοδιότητες και η λειτουργία των πολεοδομικών υπηρεσιών. Ωστόσο, η αθρόα παραγωγή νόμων, χωρίς κατάλληλη προετοιμασία, δημιούργησε περισσότερες αντιφάσεις, ασάφειες και μεγαλύτερη γραφειοκρατία. Αυτό υποστήριξαν σήμερα ο διευθυντής της Υπηρεσίας Δόμησης Ελληνικού Αργυρούπολης κ. Ι. Γαβριλάκης και ο αρχιτέκτονας κ. Γιώργος Μαδεμοχωρίτης στη διημερίδα που οργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος με θέμα «Διοικητική μεταρρύθμιση –οι τεχνικές υπηρεσίες και οι διπλωματούχοι μηχανικοί ως μοχλός ανάπτυξης»
Ειδικότερα, ο κ. Γαβριλάκης ανέλυσε τις διαπιστώσεις του από την εφαρμογή των νόμων και, μεταξύ άλλων, διαπίστωσε τα εξής:
Για τον νόμο 3852/10 (Καλλικράτης):
Οι περίπου 25 πολεοδομικές υπηρεσίες που υπήρχαν στην Αττική, θα πρέπει να γίνουν 63, όσοι και οι «Καλλικρατικοί» Δήμοι. Μεταβατικά προβλέπεται ότι οι πρώην νομαρχιακές πολεοδομίες, θα εξυπηρετούν τους όμορους δήμους. Με πρόχειρο υπολογισμό, θα απαιτηθεί τετραπλάσιο προσωπικό, σε μια περίοδο που έχει εξαγγελθεί ότι θα αποχωρούν 10 και θα προσλαμβάνεται 1 υπάλληλος.
Για τον Νέο τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών (Ν. 4030/11):
– Απλοποίηση της διαδικασίας που προβλεπόταν δεν έγινε, γιατί έσπασε στα δύο: την έγκριση και την έκδοση αδειών. Επιτάχυνση δεν υπήρξε, γιατί δεν μειώθηκαν οι εγκρίσεις από άλλες υπηρεσίες ούτε ο χρόνος για την εκπόνηση των μελετών. Ουσιαστικά, αυτό που καταργήθηκε, είναι ο έλεγχος των μηχανολογικών αλλά και των στατικών μελετών σε μια σεισμογενή χώρα.
– Το ποσοστό των νέων οικοδομών, που δεν έλεγξαν ποτέ οι ελεγκτές της πολεοδομίας, τουλάχιστον στην Αττική, φτάνει το 98% και οι υπάλληλοι ελεγκτές κατηγορήθηκαν για τις αυθαιρεσίες και τη διαφθορά. Γι΄ αυτό θεσμοθετήθηκαν οι ιδιώτες ελεγκτές δόμησης, οι οποίοι όπως αναφέρει ο κ. Γαβριλάκης θα είναι ευάλωτοι στην παθητική δωροδοκία σε περίοδο οικονομικής κρίσης καθώς το μόνο που θα έχουν να χάσουν, είναι η 4χρονη άδεια τους.
– Σήμερα, 9 μήνες μετά την εφαρμογή του Ν. 4030/11, από τους ελεγκτές δόμησης γίνεται έλεγχος μόνο σε νεοαναγειρόμενες οικοδομές. Οι Υπηρεσίες Δόμησης συμμετέχουν στην διαδικασία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και για να μην δημιουργηθεί διοικητικό κενό, συνεχίζουν τη διενέργεια ελέγχων κατόπιν επώνυμης καταγγελίας μετά από παραινετικό έγγραφο του ΥΠΕΚΑ, το οποίο, σύμφωνα με τον κ. Γαβριλάκη «είναι προδήλως παράνομο». Σε περίπτωση που κάποιος πολίτης προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια κατά τον χαρακτηρισμό αυθαιρέτου αυτή την περίοδο, είναι πολύ πιθανόν οι ενέργειες να ακυρωθούν.
Για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (Ν. 4067/12):
Πάσχει όσον αφορά τη σαφήνεια και την ακρίβεια, έχει κενά και παραλείψεις. Συντάχτηκε κατά μέρος από κάποιους εξειδικευμένους επιστήμονες σε διαφορετικά γνωστικά πεδία αλλά η σύνθεση του ως τελικό κείμενο, δεν έβγαλε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ήδη έχουν υποβληθεί δεκάδες ερωτημάτων και αναμένεται η έκδοση εγκυκλίων.
ΚΕΝΑΚ και τακτοποίηση αυθαιρέτων:
Παρόμοια προβλήματα διαπίστωσε και ο κ. Μαδεμοχωρίτης. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) δίνει έμφαση σε ασήμαντες λεπτομέρειες και οδηγεί σε επιλογές υλικών (π. χ. οργανικά υλικά υψηλού συντελεστή) τα οποία μειώνουν τον μέσο όρο ζωής του κελύφους των κατασκευών.
Απαιτείται έλεγχος από ενεργειακό επιθεωρητή ο οποίος θα ακολουθήσει τον ελεγκτή δόμησης που επιβάλλει ο ν. 4030. «Τι νόημα έχει ο δεύτερος έλεγχος; Σε περίπτωση διαφωνίας ποιο αποφασίζει; Σε ποια περίπτωση θα εμπλέκεται η Υπηρεσία Δόμησης;», αναρωτιέται ο κ. Μαδεμοχωρίτης.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα, όλες οι αντιφάσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας και τα κενά αναδείχθηκαν με τον νόμο για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων (4014/11). Όπως επισημαίνει «λειτουργεί και τακτοποιεί ιδιοκτησιακά θέματα αφήνοντας σε αβεβαιότητα πολεοδομικές παραβάσεις».