«Μπλόκο» στην αποκρατικοποίηση της Εγνατίας και αποθάρρυνση των επενδυτών φέρνουν οι προσφυγές στην Δικαιοσύνη από την Τράπεζα Πειραιώς, τους εργαζομένους της Εγνατίας Οδού ΑΕ και το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ), με τις οποίες ζητούν –μεταξύ άλλων –την ακύρωση της απόφασης μεταβίβασης των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
Μάλιστα, η υπόθεση κρύβει σοβαρές παραλείψεις από πλευράς δημοσίου, καθώς η Τράπεζα Πειραιώς ζητά να τις επιστραφεί το δάνειο, ύψους 250 εκατ. ευρώ που είχε χορηγήσει στην Εγνατία το 2006, θεωρώντας ότι με την μεταβίβαση στο ΤΑΙΠΕΔ έχασε τα ενέχυρά της. Παράλληλα, η εμπλοκή του ΤΕΟ αναδεικνύει σοβαρό ατόπημα της διυπουργικής επιτροπής αποκρατικοποιήσεων, η οποία παραχώρησε στο ΤΑΙΠΕΔ οδικό άξονα που δεν ανήκει στην Εγνατία, αλλά στο ΤΕΟ!
Τι έγινε με την Τράπεζα Πειραιώς
Σύμφωνα με πληροφορίες, έπειτα από την υπαγωγή της Εγνατίας στο ταμείο των αποκρατικοποιήσεων, η Τράπεζα Πειραιώς κατέθεσε αγωγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών κατά της Εγνατίας Οδού, του δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ, καταγγέλλοντας τη δανεική σύμβαση, που είχε συνάψει με την Εγνατία και ζητώντας να τις αναγνωριστεί ενέχυρο, ενώ προσέφυγε και στο ΣτΕ, αιτούμενη την ακύρωση της απόφασης της διυπουργικής επιτροπής.
Στο Πρωτοδικείο η Τράπεζα ζητά να τις επιστραφεί το δάνειο, ύψους 250 εκατ. ευρώ, που είχε δώσει στην Εγνατία το 2006, ενώ στην προσφυγή στο ΣτΕ επικαλείται παραβίαση του συνταγματικού της δικαιώματος στην ιδιοκτησία, αφού η Εγνατία πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ -μαζί με τα ενέχυρά της –χωρίς να έχει ενημερωθεί το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, υποστηρίζοντας ότι απώλεσε τις διασφαλίσεις της, τις οποίες και διεκδικεί.
Η Τράπεζα, καταγγέλλοντας τη σύμβαση, θέτει ζήτημα αποπληρωμής του δανείου, το οποίο εξυπηρετούνταν από τα διόδια, κατ’ εφαρμογήν προηγούμενης δικαστικής απόφασης, καθώς οι σταθμοί διοδίων που προβλέπονταν στην μεταξύ τους σύμβαση, δεν είχαν ανοίξει. Το δάνειο των 250 εκατ. ευρώ δόθηκε το 2006 για την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου και, μάλιστα, ένα τμήμα του προοριζόταν για την δημιουργία των σταθμών διοδίων.
Τι έγινε με το ΤΕΟ
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση μεταβίβασε στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) όχι μόνο την «προίκα» της Εγνατίας, αλλά και έναν δρόμο, που δεν της ανήκει, δηλαδή τον άξονα Χαλάστρα –Εύζωνοι, έναν από τους τελευταίους, που έχει στη διάθεσή του το ΤΕΟ.
Μάλιστα, το διοικητικό συμβούλιο του ΤΕΟ είχε λάβει απόφαση, που προέβλεπε ότι, εάν δεν διορθωνόταν το λάθος έως τα μέσα Νοεμβρίου, τότε θα προσέφευγε στο ΣτΕ για την ακύρωση της απόφασης της διυπουργικής επιτροπής. Κοινώς, ένας φορέας του υπουργείο Υποδομών και Ανάπτυξης πηγαίνει στα δικαστήρια -μεταξύ άλλων – και τον εποπτεύοντα υπουργό!
Σημειωτέον ότι η διυπουργική επιτροπή μεταβίβασε στο ΤΑΙΠΕΔ «το δικαίωμα του Ελληνικού Δημοσίου για τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Κάθετου Άξονα Ανισόπεδου Κόμβου Χαλάστρας − Μεθοριακός Σταθμός Ευζώνων».
Η Εγνατία είχε αναλάβει να «τρέξει» το έργο της αναβάθμισης του εν λόγω άξονα με υπουργική απόφαση του 2010, καθώς κρίθηκε ότι θα μπορούσε να το εκτελέσει καλύτερα και ταχύτερα από το ΤΕΟ. Ωστόσο, ο δρόμος παρέμεινε στην κυριότητα του ΤΕΟ και, για την μεταβίβασή του οπουδήποτε, θα χρειαζόταν νόμος, όπως έγινε με τις άλλες παραχωρήσεις των οδικών αξόνων. Ωστόσο, νόμος δεν υπήρξε.
Μάλιστα, όπως αποκαλύπτουν στο «Βήμα» κύκλοι του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης, αν και ο δρόμος έχει χαμηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους, σχεδιάζεται και σύντομα θα λειτουργήσει σταθμός διοδίων στους Ευζώνους, στα σύνορα δηλαδή με την ΠΓΔΜ τόσο για να υπάρξουν κάποια έσοδα (δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη ποιος θα τα λαμβάνει) όσο για να αποθαρρύνονται οι πολίτες να οδηγούν μέχρι τα Σκόπια για να κάνουν αγορές από τη γειτονική χώρα!
Παράλληλα, μεταξύ ΤΕΟ και Εγνατίας υπάρχει και ένα ακόμη αγκάθι. Το 2010, έπειτα από συμφωνία του δημοσίου με τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου, αποφασίστηκε να μην ανοίξει ο σταθμός διοδίων του Αιγινίου και το υπουργείο Υποδομών ανέλαβε να πληρώνει τον παραχωρησιούχο, μέσα από το διόδια των Μαλγάρων. Σημειωτέον ότι το κόστος τους (2,4 ευρώ για τα ΙΧ) θα έπρεπε, σύμφωνα με έμπειρα στελέχη των αυτοκινητοδρόμων, να είναι πιο χαμηλό.
Ωστόσο, επειδή ο σταθμός του Αιγινίου συνδέει τον άξονα ΠΑΘΕ με την Εγνατία και το κλείσιμό του θα στερούσε έσοδα και για την δεύτερη, αποφασίστηκε να δίδεται ένα ποσό από τα Μάλγαρα και στην Εγνατία.
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του ΤΕΟ, οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις προς την Εγνατία έφτασαν τα 13,6 εκατ. ευρώ για το 2011, και τα 4,8 εκατ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο του 2012. Πηγές του ΤΕΟ αναφέρουν ότι τα χρήματα δίδονται κανονικά. Αντίθετα, στελέχη της Εγνατίας λένε ότι αρχικά είχαν δοθεί κάποια χρήματα, όμως στη συνέχεια οι χρηματορροές σταμάτησαν.
«Όχι» και από τους εργαζομένους
Επίσης, στο ΣτΕ κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης της απόφασης μεταβίβασης των δικαιωμάτων της Εγνατίας στο ΤΑΙΠΕΔ τόσο ο Σύλλογος Εργαζομένων της Εγνατίας Οδού (ΣΕΤΕΟ) όσο και μεμονωμένοι υπάλληλοί της, ενώ παράλληλα έστειλαν αναφορά και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας την παρέμβασή της για παραβίαση του κοινοτικού δικαίου.
Αναφορικά με το δικαστικό σκέλος οι εργαζόμενοι επικαλούνται αντισυνταγματικότητα σε διάφορες πτυχές της υπόθεσης, όπως για παράδειγμα το ότι, καθώς η Εγνατία αποτελεί ανώνυμη εταιρία, δεν μπορεί να γίνει μεταβίβαση μετοχών με υπουργική απόφαση ή με νόμο, αλλά με πώληση ή απαλλοτρίωση.
Επίσης, υποστηρίζουν ότι δεν αρκεί σκέτη διάταξη νόμου, καθώς μεταβιβάζεται η περιουσία της εταιρίας, χωρίς όμως να μεταφέρεται και το παθητικό της, δηλαδή τα δάνειά της, ύψους 600 εκατ. ευρώ, τα οποία θα εξυπηρετηθούν –όπως όλα δείχνουν- από τον φορολογούμενο.
Αναφορικά με την αναφορά στην Κομισιόν, υπογραμμίζουν ότι η χώρα δεσμεύεται από το κοινοτικό δίκαιο να διατηρήσει την εταιρία υπό δημόσιο έλεγχο για ορισμένα χρόνια, καθώς η Εγνατία Οδός συγχρηματοδοτήθηκε από ευρωπαϊκούς πόρους.