Η εκκρεμοδικία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» της νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης και το υπουργείο Ανάπτυξης μαζί με το υπουργείο Δικαιοσύνης, σχεδιάζουν τη δημιουργία θεσμού διαμεσολάβησης προκειμένου να απαλλάξουν τα Ειρηνοδικεία από τον σημερινό όγκο των εκκρεμών υποθέσεων, αρκετές εκ των οποίων έχουν πάρει ημερομηνία εκδίκασης το 2018 ή το 2019.
Παράλληλα, προωθούνται βελτιώσεις στη νομοθεσία ιδιαίτερα για την εξωδικαστική διαδικασία.
Αυτά ανέφερε ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή Γ. Στεργίου, από το βήμα του 6ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου με θέμα «Αντιμετωπίζοντας την υπερχρέωση των νοικοκυριών», που πραγματοποίησε η ΕΚΠΟΙΖΩ σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Υπερχρέωσης (ECDN), το Eurofound, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών «Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ» και την Περιφέρεια Αττικής.
Ο κ. Στεργίου αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του υπουργείου για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών, με τη βελτίωση της κείμενης νομοθεσίας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που δοκιμάζονται από την ύφεση.
Ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, όπως είπε ο κ. Στεργίου, είναι ένας από τους πιο ολοκληρωμένους και σύγχρονους στην ΕΕ και ίσως παγκοσμίως, αλλά στην εφαρμογή του ανέκυψαν σημαντικά ζητήματα όπως η μακροχρόνια εκκρεμοδικία.
«Είναι αδιανόητο να δίνονται δικάσιμοι για το 2018 και το 2019, ενώ σε όλο τον κόσμο αυτού του είδους οι υποθέσεις διευθετούνται προδικαστικά ή σε σύντομο χρόνο», σημείωσε.
Ποιες αλλαγές σχεδιάζονται
Εξήγησε δε, ότι στόχος του υπουργείου είναι να ανατραπεί το κομμάτι του εξωδικαστικού συμβιβασμού το οποίο δεν θα απαιτεί τη συναίνεση όλων των πιστωτών, αλλά αυτός που έχει το 51% της οφειλής θα μπορεί να οδηγήσει σε ρύθμιση και τους υπόλοιπους πιστωτές.
Μια βασική αλλαγή που επιχειρείται με το νέο πλαίσιο που ετοιμάζεται, είναι να δοθεί ή δυνατότητα στον δανειολήπτη να πληρώνει αυτά που ο ίδιος πιστεύει ότι μπορεί να πληρώνει και να συμψηφίζεται το ποσό μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμβιβασμού.
Επίσης, εισάγονται ρυθμίσεις που έχουν υιοθετήσει και άλλες χώρες με πρόβλημα, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, βάσει των οποίων οι δανειολήπτες θα πληρώνουν μόνο τους τόκους για τέσσερα χρόνια με επιτόκιο εξαιρετικά χαμηλό.
Με βάση υπολογισμούς του υπουργείου, αυτή η δόση δεν θα υπερβαίνει τα 200 ευρώ, οπότε αυτό θα δώσει ανάσα στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά με εισόδημα κάτω από 25.000 ευρώ και αν η πληρωμή των τόκων υπερβαίνει το 30%, το ποσό θα προσαρμόζεται και δεν θα πληρώνει ο υπερχρεωμένος δανειολήπτης όλους τους τόκους.
Η τετραετία, μέσα στην οποία προβλέπονται οι διευκολύνσεις, εκτιμάται ως επαρκές χρονικό όριο καθώς μετά υπολογίζεται ότι θα έχει αρχίσει πάλι η ανάπτυξη στη χώρα, ενώ μία ακόμη ρύθμιση την οποία υπογράμμισε ο κ. Στεργίου είναι η εισαγωγή της μηδενικής καταβολής δόσης για ανέργους με μηδενικά εισοδήματα.
«Γίνονται ρυθμίσεις από τα πιστωτικά ιδρύματα αλλά δεν αρκούν γι’ αυτό και η πολιτεία παρεμβαίνει για να υπάρξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη περίοδος διευκόλυνσης», είπε ο γενικός γραμματέας και συμπλήρωσε:
«Δυστυχώς, σε αυτή τη συγκυρία δεν αποφασίζουμε μόνοι μας, ήδη ετοιμάζουμε τη συγκεκριμένη βελτιωτική πρόταση της νομοθεσίας προς την τρόικα, αλλά εκτιμώ ότι θα προχωρήσουμε θετικά και θα υπάρξουν οι απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες στις αρχές του επόμενου έτους».
28.465 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών
Με βάση στοιχεία από έρευνα της EΚΠΟΙΖΩ, από τον Σεπτέμβριο 2010 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2012, η οργάνωση των καταναλωτών έστειλε ως φορέας εξωδικαστικού συμβιβασμού 28.465 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών για 7.998 μέλη της και εξωδικαστικά δεν έχει επιτευχθεί κανένας συμβιβασμός, ενώ έχει ρυθμιστεί μικρός αριθμός υποθέσεων, περίπου 100, που αφορούν μικρές οφειλές για 1-2 τράπεζες και απ’ αυτές το 69,3% αφορά δανειολήπτες με ακίνητη περιουσία και μόλις το 30,7% χωρίς ακίνητα περιουσιακά στοιχεία.
Ο Χανς Γκρος, εκ μέρους του πανευρωπαϊκού δικτύου υπερχρέωσης, ανέφερε ότι αυτό που χρειάζεται είναι η καλή συνεργασία όλων των πλευρών και καλή πρόσβαση στη νομοθεσία.
Τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή δείχνουν ότι περίπου 5.000 υποθέσεις έχουν συζητηθεί μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, έχουν εκδοθεί 3.000 αποφάσεις, ενώ η αναλογία μεταξύ θετικών και αρνητικών αποφάσεων διαμορφώνεται σε 50% – 50%.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το 80% των απορρίψεων οφείλεται σε τυπικούς λόγους και μόλις το 20% σε λόγους ουσίας και όσον αφορά στις θετικές αποφάσεις μόλις το 0,1% των υποθέσεων κατέληξε σε ολική διαγραφή χρέους, ενώ σε περιπτώσεις οφειλετών χωρίς περιουσιακά στοιχεία διατάχθηκε «κούρεμα» του συνολικού χρέους σε ποσοστό 60% κατά μέσο όρο.