Δραματικά είναι τα στοιχεία για την εξαθλίωση των Ελλήνων εξ αιτίας της οικονομικής που περιλαμβάνονται στην έκθεση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών με τίτλο «Κοινωνικό Πορτραίτο της Ελλάδας –2012», η οποία καλύπτει χρονικά την περίοδο από την ένταξη της χώρας στον μηχανισμό διάσωσης την άνοιξη του 2010 έως και τις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις.
Μείωση των εισοδημάτων κατά μέσο όρο στο 26%, μείωση των κατώτατων αποδοχών κατά 22%, δραστική μείωση της αγοραστικής αξίας των μισθών, δραματική αύξηση της ανεργίας, κυρίως στους νέους, εκτόξευση της ανασφάλιστης εργασίας στο 36,5% του συνόλου, περισσότερες από 900 θέσεις εργασίας να χάνονται καθημερινά, υψηλά ποσοστά φτώχιας είναι τα στοιχεία που συνθέτουν το εφιαλτικό πορτραίτο της χώρας μας για το 2012.
Στην έκθεση οι ερευνητές του ΕΚΚΕ μέσα από άρθρα τους αποτυπώνουν τις εξελίξεις της τελευταίας διετίας στην αγορά εργασίας, την ανεργία, τη μετανάστευση, τη φτώχια και τις κοινωνικές ανισότητες.
Στις κοινωνικές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας εστιάζει μεταξύ άλλων το άρθρο της κοινωνιολόγου κυρίας Αλίκης Μουρίκη, η οποία σημειώνει ότι τα προγράμματα αυτά και η παρατεταμένη ύφεση της ελληνικής οικονομίας (15% μείωση του ΑΕΠ την περίοδο 2008 –2011, στην οποία αναμένεται να προστεθεί ένα 5,5 –6% το 2012) ανέδειξαν νέα ή όξυναν προϋπάρχοντα προβλήματα της ελληνικής αγοράς εργασίας όπως «η καλπάζουσα ανεργία, ιδίως των νέων, η δραματική αύξηση των επισφαλών μορφών απασχόλησης και της ανασφάλιστης εργασίας, η μεγάλη καθυστέρηση καταβολής μισθών στον ιδιωτικό τομέα, η δραστική μείωση των αμοιβών και η κατάρρευση των συλλογικών διαπραγματεύσεων».

Όπως συμπερασματικά επισημαίνει η κυρία Μουρίκη «η κρίση, η βαθιά ύφεση και τα προγράμματα λιτότητας κατέστρεψαν τις θεμελιώδεις σταθερές της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων : ασφάλεια, απασχόληση, εισόδημα, σύνταξη και περίθαλψη».

Για πρωτοφανείς απώλειες εργατικών δυνάμεων την περίοδο 2010 –2011 κάνει λόγο ο οικονομολόγος κ. Δημήτρης Καραντινός, ο οποίος σημειώνει ότι καθημερινά χάνονται 900 θέσεις εργασίας και τονίζει ότι το 2011 ο «αριθμός των μακροχρόνια ανέργων είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των ανέργων το 2009». Ο κ. Καραντινός υπογραμμίζει ότι «το μεγαλύτερο βάρος της κρίσης υφίστανται οι άνδρες κυρίως έως 45 ετών».
Επίσης οι ερευνητές του ΕΚΚΕ επέλεξαν έξι άτομα από τον νομό Αττικής και τους ζήτησαν τις απόψεις τους για το πώς βιώνουν την κρίση. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των συνεντεύξεων η οικονομική ύφεση έχει οδηγήσει σε μεγάλες ανατροπές στην αγορά εργασίας και πλήττει κυρίως όσους έχουν χάσει τη δουλειά τους.

«Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δραματική για τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά» σημειώνουν ο διευθυντής ερευνών του ΕΚΚΕ κ. Διονύσης Μπαλούρδος και η κυρία Ναταλία Σπυροπούλου και προσθέτουν ότι ο ρόλος του κοινωνικού κράτους σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία είναι σχεδόν ανύπαρκτος και αντιστρόφως ανάλογος από αυτόν που απαιτούν οι περιστάσεις, ενώ «δεν έχει εφαρμοσθεί καμία πολιτική για την παροχή στήριξης στις πιο ακραίες μορφές της φτώχιας». Επίσης σημειώνουν ότι η κρίση σπρώχνει σε ακραία φτώχια τις μονογονεϊκές οικογένειες, τους μετανάστες, τα παιδιά και τους νέους, τις ηλικιωμένες γυναίκες, τους μακροχρόνια άνεργους και τα άτομα που διαμένουν σε άθλιες συνθήκες στέγασης».

Τι λένε ενδεικτικά τα άτομα που επέλεξαν οι ερευνητές του ΕΚΚΕ
«Το να χρεοκοπήσουμε δεν πρόκειται να αλλάξει και πολλά πράγματα για μένα. Δηλαδή αν τα πράγματα χειροτερέψουν και μπουν νέα μέτρα εκ των πραγμάτων η δουλειά μου θα κλείσει. Και να χρεοκοπήσουμε πάλι η δουλειά μου θα κλείσει. Πάλι χωρίς δουλειά θα μείνω».
«Από το τέλος του 2007 είμαι ουσιαστικά άνεργος. Εννοώ ότι δεν έχω κάποια σύμβαση κάπου ώστε να έχω κάποιο σταθερό εισόδημα. Συνέχισα να δουλεύω μόνος μου, αλλά είχε αρχίσει να ανεβαίνει η ανεργία, υπήρχε και το πρόβλημα της ηλικίας μου που δεν ήταν εύκολο να προσληφθώ κάπου και σιγά –σιγά έφτασα στον οικονομικό πάτο».
«Νοιώθω ανασφάλεια και οργή γιατί με φέρανε εδώ που με φέρανε».
«Είμαι 100% χάλια. Βρίσκομαι στο επίπεδο απελπισίας, αυτοκτονίας και πείνας. Δεν φαίνεται να υπάρχει ελπίδα, όνειρο για το αύριο. Ξέρεις τι είναι να είσαι άνεργος, να έχεις χρέη να έχεις ανοιχθεί στις τράπεζες και να μην έχεις ούτε τα απαραίτητα;»
«Με φιλοξενεί το παιδί μου και νοικιάζω το δικό μου διαμέρισμα για να πληρώσω την τράπεζα».
«Νομίζω ότι αυτό που έφταιξε ήταν η ανοχή του ελληνικού λαού σε αυτά που έβλεπε εδώ και χρόνια. Βάλαμε στο κοινοβούλιο ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονταν για το λαό, αλλά μόνο για το συμφέρον το δικό τους της οικογένειάς τους και των φίλων τους».