Η κρίση είναι μια ευκαιρία να ξαναδεί κανείς κάποια δεδομένα του βιβλίου κι αν αυτά τροποποιούνται και πώς. Τι κερδίζουν αυτοί που συνεχίζουν να διαβάζουν και τι οι υπόλοιποι; To μόνο που δεν αλλάζει είναι ότι λίγοι Έλληνες διαβάζουν. Μόνον το 52% διαβάζει έστω κι ένα βιβλίο το χρόνο. Αυτό είναι γνωστό δεδομένο και το επιβεβαίωσε ακόμα μια φορά πρόσφατη έρευνα αναγνωστικής συμπεριφοράς που διεξήχθη από την εταιρεία qed για λογαριασμό της αλυσίδας των καταστημάτων Public.
To προφίλ του έλληνα αναγνώστη είναι κυρίως γυναίκες αλλά και νέοι μεταξύ 18 – 24 ετών με μέσο όρο αγοράς βιβλίων τον χρόνο τα τέσσερα βιβλία. Αυτό μας θυμίζει τη ρήση του βραβευμένου μυθιστοριογράφου Ίαν Μακ Γιούαν «αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες (να διαβάζουν), εμείς (οι συγγραφείς) δεν θα είχαμε δουλειά».
Η έρευνα αναπτύχθηκε σε έναν αριθμό 1000 νοικοκυριών, σε μεγάλα και μικρά αστικά κέντρα, και ανάμεσα στις ηλικίες 18 – 64 ετών.
Το στενό αγοραστικό κοινό, αυτοί δηλαδή που αγοράζουν βιβλία μια φορά στους τρεις μήνες, παραμένει ένα μικρό ποσοστό γύρω στο 15% και διαβάζει κυρίως ελληνική λογοτεχνία, κλασική ξένη λογοτεχνία και επιστημονικά βιβλία. Υπάρχει κι ένα περιστασιακό κοινό που διαβάζει ένα βιβλίο κάθε 6 μήνες και είναι 37%. Αυτό το κοινό αγαπά ιδιαίτερα τα βιβλία αστυνομικών ιστοριών αλλά και τα βιβλία ιστορίας. Οι υπόλοιποι 48% δεν διαβάζουν καθόλου. Κι ένα στοιχείο έκπληξη: οι Θεσσαλονικείς δείχνουν να διαβάζουν πιο πολύ από τους αθηναίους.
Η προσωπικότητα του συχνού αγοραστή βιβλίων
Σύμφωνα με την έρευνα προκύπτει ότι η προσωπικότητα του ανθρώπου που αγοράζει συχνά βιβλία έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Οι αγοραστές αυτοί είναι πιο ανοικτοί στο διαφορετικό, αναζητούν την καινοτομία, το καινούργιο. Ακόμα κι όταν δεν είναι νέοι δηλώνουν ότι «αισθάνονται νέοι». Γι’ αυτούς το βιβλίο συνδέεται με ιδιαίτερα ισορροπημένη ζωή, συναισθηματικά πλούσια, κοινωνικά ενεργή στοιχεία που τους κάνει να βρίσκονται πιο κοντά σε ό,τι θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «ευτυχία».
Το αγοραστικό κοινό που αγοράζει συχνά βιβλία, σύμφωνα με την έρευνα, φαίνεται ότι είναι εθισμένο να αγοράζει από τα Public σε ποσοστό μεγαλύτερο από άλλα ανταγωνιστικά καταστήματα κάτι που ωθεί τους υπεύθυνους του Public να δυναμώσουν τις πρωτοβουλίες τους στις φιλοαναγνωστικές δράσεις.
30 νέα καταστήματα από το Public
Η αλυσίδα των Public δυναμώνει την παρέμβαση στα επί μέρους τοπικά κοινά. Όπως τόνισε ο εμπορικός υπεύθυνος για το τμήμα των βιβλίων κ. Βασίλης Βασιλείου «έχει ήδη προγραμματιστεί μέσα στο 2013 να ανοίξουν 30 νέα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα». Σε σχέση με την κρίση και το πόσο επηρεάζεται ο αγοραστής που μπαίνει στα Public από αυτήν ο κ. Βασιλείου τόνισε ότι «η μέση απόδειξη πέφτει» αλλά αυξάνεται το πέρασμα από τα καταστήματα Public. Ανέφερε χαρακτηριστικά πώς 10.000 άτομα περνούν την ημέρα από το κεντρικό κατάστημα του Συντάγματος. Στο σύνολο των πωλήσεων στα Public το 25% αντιπροσωπεύει πωλήσεις βιβλίων ενώ το 15% των πωλήσεων σε έντυπο βιβλίο γίνεται on line.
Επίσης συνεχίζονται οι δράσεις της αλυσίδας γύρω από το βιβλίο. Πέρυσι έγιναν 300 εκδηλώσεις με 53 «πρεσβευτές», άτομα από διαφορετικούς χώρους που υποστήριξαν αυτές τις δράσεις. Επίσης στο Facebook υπάρχει η κοινότητα Public Book Friends που είναι αφιερωμένη στο βιβλίο με 55.000 φίλους ενώ το σύνολο των εκδηλώσεων στην αλυσίδα Public ήταν 700. Οι δανειστικές βιβλιοθήκες που δημιουργήθηκαν στους χώρους αναμονής των νοσοκομείων Υγεία και Σισμανόγλειο όπως και στα TGI Fridays συνεχίζουν να λειτουργούν και να ανανεώνονται.
Εάν θέλαμε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα από την έρευνα θα λέγαμε ότι η κρίση τροποποιεί ελαφρώς τα γούστα του αγοραστικού κοινού, δημιουργεί φανατικούς αναγνώστες αλλά και πολλούς αδιάφορους απέναντι στο βιβλίο. Τα βιβλιοπωλεία που αναπτύσσουν δράσεις, βγαίνουν κερδισμένα.
