Το μεγάλο κραχ σε πολιτική, οικονομία, κοινωνία

Τα Χειμερινά Ανάκτορα στην τσαρική Ρωσία έπεσαν το βράδυ της 25ης Οκτωβρίου 1917, η οποία αντιστοιχεί με την 7η Νοεμβρίου, σύμφωνα με το Γρηγοριανό (νέο) Ημερολόγιο. Ηταν η έναρξη της εξέγερσης που άλλαξε την ιστορία όχι μόνο της Ρωσίας αλλά και ολόκληρου του πλανήτη. Τη σημαδιακή νύχτα της 7ης Νοεμβρίου 2012 ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς με τη βοήθεια και του προέδρου του ΠαΣοΚ κ. Ευ. Βενιζέλου θα προσπαθήσει να κρατήσει ανέπαφα τα… χειμερινά ανάκτορα της κυβέρνησής του από τα πυρά της εξεγερμένης αντιπολίτευσης αλλά και της ΔΗΜΑΡ ώστε να μην αλλάξει προς το χειρότερο η μοίρα της χώρας. Η ψηφοφορία της προσεχούς Τετάρτης αναμένεται να διεξαχθεί υπό την απειλή γενικής αποσταθεροποίησης, ενώ θεωρείται βέβαιο πως η επόμενη μέρα θα επιφέρει δραματικές αλλαγές, στην πολιτική, στην οικονομία, αλλά και στην ίδια την κοινωνία.

Ολα κρέμονται σε μια κλωστή για την ψηφοφορία της Τετάρτης και πυρετώδεις είναι οι διεργασίες στα κόμματα. Εμπειρα κομματικά στελέχη όλων των κομμάτων προβλέπουν οριακή πλειοψηφία 152-156 βουλευτών, ενώ το αποτέλεσμα αναμένεται να καθορίσει τους όρους για τις πολιτικές διεργασίες. Κυρίως για το πώς θα διαμορφωθεί το κυβερνητικό σχήμα το επόμενο διάστημα, με ποιους συμμετέχοντες, με ποιες πολιτικές δυνάμεις να το στηρίζουν, σε τι βάθος χρόνου και επί ποίου προγραμματικού πλαισίου.

Σε αυτό το πλαίσιο, προσεκτικά πρέπει να αναλυθούν οι κινήσεις του κ. Αντ. Σαμαρά για το άνοιγμα προς το Κέντρο, ενώ προετοιμάζεται και «ευρωπαϊκός» ανασχηματισμός με την… επιστράτευση στελεχών που θα ενισχύσουν το λεγόμενο ευρωπαϊκό μέτωπο. Στόχος του κ. Σαμαρά είναι να περάσει από το Κοινοβούλιο –που θα είναι σε απεργιακό κλοιό και περικυκλωμένο από διαδηλωτές –το κρίσιμο πολυνομοσχέδιο των μέτρων ύψους 13,5 δισ. ευρώ, σε μια από τις πιο ιστορικές στιγμές της Μεταπολίτευσης, ώστε να ψηφιστεί το πακέτο και να εκταμιευθεί η δόση των 31,5 δισ. ευρώ που είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα.

Ο Πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να κρατήσει όρθια την κυβέρνηση συνεργασίας, αντιμετωπίζοντας μαζί με τον κ. Ευ. Βενιζέλο και χωρίς τη συμμαχία του προέδρου της ΔΗΜΑΡ κ. Φ. Κουβέλη τις επιθέσεις της αντιπολίτευσης αλλά και κάποιων δυνάμεων του ΠαΣοΚ, ώστε να μην επέλθει η ανατροπή του κυβερνητικού σχήματος.

Οι ισορροπίες είναι εύθραυστες, ενώ κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τα μελλούμενα, σε μια χρονική στιγμή όπου στους κόλπους των πιστωτών το κυρίαρχο θέμα είναι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που αυτή τη στιγμή νοιάζει ελάχιστα τις εγχώριες πολιτικές δυνάμεις. Μια οριακή ψήφιση των μέτρων ενδέχεται να οδηγήσει τους πιστωτές σε μια τμηματική καταβολή της δόσης, κάτι που συνιστά ουσιαστικά πολιτική ομηρεία.

Η προ ημερών ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής για τις αποκρατικοποιήσεις και η εικόνα διάλυσης που εμφάνισε η ΚΟ του ΠαΣοΚ σε συνδυασμό και με τη σύγχυση στη ΔΗΜΑΡ δεν επιτρέπουν τον εφησυχασμό. Στις Βρυξέλλες παρακολουθούν διεξοδικά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, ενώ δεν κρύβουν την ανησυχία τους σχετικά με το κατά πόσον η τριμερής κυβέρνηση θα μπορέσει να ξεπεράσει τις υφιστάμενες δυσκολίες και να περάσει τα μέτρα από τη Βουλή.

«Οι στιγμές είναι ιστορικά κρίσιμες» λέει στο «Βήμα» πολιτικός παράγων με πολυετή κοινοβουλευτική παρουσία και τονίζει ότι ειδικά σε μια τόσο ρευστή κατάσταση και με την κοινωνική ένταση να κυριαρχεί, «κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας που θα αλλάξει άρδην τη ζωή μας για πολλά έτη».

Τα ρήγματα που δημιούργησε ο κοινοβουλευτικός σεισμός στην ψηφοφορία για τις ιδιωτικοποιήσεις προβληματίζουν και ανησυχούν τον κ. Σαμαρά που είναι σε ανοιχτή γραμμή με τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ. Τα λάθη ήταν πολλά και από πολλές πλευρές το προηγούμενο διάστημα, ενώ ήταν εμφανής η έλλειψη αποτελεσματικής στρατηγικής. «Δεν είναι ώρα απόδοσης ευθυνών» λένε πολλοί υπουργοί που θεωρούν ότι δεν βοηθάει η αποξένωση της ΔΗΜΑΡ από το κυβερνητικό σχήμα. «Τη ΔΗΜΑΡ την έχουμε ανάγκη για πολλούς λόγους» αναφέρουν με νόημα, ανεξάρτητα από την αρνητική στάση του κόμματος του κ. Κουβέλη στο πολυνομοσχέδιο.

Ωστόσο το κρίσιμο για το Μέγαρο Μαξίμου είναι να αντέξει το ΠαΣοΚ, καθώς θεωρούν ότι η ΚΟ της ΝΔ θα είναι «μπετόν» και δεν θα υπάρξουν διαρροές, αν και έμπειροι παράγοντες επιμένουν ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Μάλιστα θυμίζουν τον περασμένο Φεβρουάριο, οπότε και σημειώθηκαν 20 ανταρσίες στο δεύτερο μνημόνιο, ενώ ήδη κάνουν λόγο για τουλάχιστον τρεις «γαλάζιους» υπόπτους στην παρούσα φάση.

Οι απώλειες θεωρούνται δεδομένες στην κρίσιμη ψηφοφορία επί του πολυνομοσχεδίου, αλλά ο αριθμός των βουλευτών που θα καταψηφίσει θα αποτελέσει και τον καθοριστικό παράγοντα για τις επικείμενες εξελίξεις.

Ο Πρωθυπουργός, που αναμένεται να ζητήσει με την προγραμματισμένη για σήμερα το μεσημέρι ομιλία του στην ΚΟ της ΝΔ τη στήριξη των μέτρων, προβάλλοντας το δίλημμα «μέτρα ή χάος, ευρώ ή δραχμή», θα επιχειρήσει ως την ύστατη στιγμή να αλλάξει τη στάση της ΔΗΜΑΡ. Επίσης δεν αποκλείεται να γίνει και σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, πριν από την ψηφοφορία.

Ολα πρέπει να έχουν τελειώσει τα μεσάνυχτα της 11ης Νοεμβρίου, ώστε η ελληνική κυβέρνηση να είναι τυπικά εντάξει έναντι των πιστωτών, εν όψει της συνεδρίασης του Eurogroup τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου, όπου θα συζητηθεί και το ελληνικό πρόβλημα και δεν αποκλείεται να δοθεί το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης.

Στο πρωθυπουργικό επιτελείο κάνουν υπολογισμούς για τον αριθμό των βουλευτών που θα στηρίξουν την κυβερνητική πολιτική και δεν αποκλείουν την ύπαρξη απωλειών, κυρίως από την πλευρά του ΠαΣοΚ. Ελπίζουν μήπως δύο ή τρεις βουλευτές της ΔΗΜΑΡ στηρίξουν τα μέτρα, ενώ δεν συζητούν το ενδεχόμενο απωλειών στην ΚΟ της ΝΔ, αν και κανείς δεν προδικάζει τίποτε.

Η κοινοβουλευτική δύναμη των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση είναι, μετά τις διαγραφές, 176, ενώ ΝΔ (127) και ΠαΣοΚ (32 μετά την ανεξαρτητοποίηση του κ. Μιχ. Κασσή) αθροίζουν 159. Υπάρχει η εκτίμηση για 5 απώλειες από το ΠαΣοΚ και σε αυτό το σενάριο θα αθροίσουν: ΝΔ 127 (αρκεί να μην έχει απώλειες) και ΠαΣοΚ 27 = 154, οπότε και περνάει το πολυνομοσχέδιο. Αρκεί όμως η ΔΗΜΑΡ να δηλώσει «παρών», οπότε αρκούν 151.

Αν επιλεγεί η αποχή από τη ΔΗΜΑΡ, το πακέτο των μέτρων μπορεί να εγκριθεί και με μικρότερη πλειοψηφία, με δεδομένο ότι το αποτέλεσμα κρίνεται από τους παρόντες. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, σε περίπτωση αποχής της ΔΗΜΑΡ η αναγκαία πλειοψηφία πέφτει στους 142 βουλευτές, ενώ θα χαμηλώσει ο πήχης αν και βουλευτές του ΠαΣοΚ που διαφωνούν απόσχουν.

Ωστόσο, όπως είναι κατανοητό, στην περίπτωση που το πακέτο εγκριθεί με λιγότερες από 151 ψήφους, τίθεται θέμα πολιτικής νομιμοποίησης των μέτρων και πραγματικής δυνατότητας της κυβέρνησης για την εφαρμογή τους.