Η μάχη για τη διευθέτηση του πλέον περίπλοκου ζητήματος για την οριστικοποίηση της αποδέσμευσης της επόμενης δόσης για την Ελλάδα, δηλαδή της βιωσιμότητας του χρέους της, άρχισε την Τετάρτη στην τηλεδιάσκεψη του Eurogroup. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, το σενάριο της επαναγοράς ομολόγων, το οποίο υποστηρίζουν η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), προβάλει ως η βασικότερη επιλογή, ενώ παράλληλα εξετάζεται σοβαρά η μείωση των επιτοκίων των διμερών δανείων στο πλαίσιο του Μνημονίου Ι.
Ωστόσο, η μείωση των επιτοκίων πρέπει να περάσει από τα εθνικά Κοινοβούλια και ιδιαίτερα από τη… βάσανο της Μπούντεσταγκ. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η ελληνική πλευρά κρατά πολύ χαμηλούς τόνους επί αυτής της ιδέας. Καθώς όμως το ενδεχόμενο ενός μεγάλου πακέτου που ίσως αφορά σε Ισπανία και Κύπρο παραμένει ανοιχτό, η Αθήνα μπορεί να ελπίζει.
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να κορυφωθεί η τεχνική επεξεργασία για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αξιοποιηθούν τα εργαλεία αυτά. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ τόνισε ότι το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής θα συζητηθεί ξανά στην τακτική συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στις 12 Νοεμβρίου. Δεν ανέφερε τίποτα περί ενός έκτακτου Eurogroup στις 8 Νοεμβρίου, αν και όλα τα ενδεχόμενα είναι στο τραπέζι.
Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πάντως ότι η πρόβλεψη του ελληνικού προϋπολογισμού για ύφεση μεγαλύτερη της αρχικά προβλεπομένης για 3,8% του ΑΕΠ για το 2013 ουσιαστικά γέρνει την πλάστιγγα υπέρ της επιμήκυνσης του ελληνικού προγράμματος – πιθανότατα κατά μία διετία ως το 2016 – καθώς το χρέος βγαίνει εκτός ελέγχου και ξεπερνά τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις. Αυτό θα σημάνει, όπως έχει ήδη προβλέψει το ΔΝΤ, ότι πρέπει να βρεθούν περίπου 30 δισεκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας λόγω της καθυστέρησης επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος. Η συζήτηση επεκτείνεται επίσης και στη μετάθεση για το 2022 αντί για το 2020 ως έτους – στόχου για να πέσει το ελληνικό χρέος στο 120% του ΑΕΠ, ιδέα που μάλλον δεν ενθουσιάζει το ΔΝΤ.
Στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους πάντως, επιβεβαιώθηκε οριστικά την Τετάρτη ότι η πρόταση του Ταμείου για «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα δεν έχει καμία τύχη και όχι μόνο αντιρρήσεων εκ μέρους του Βερολίνου, αλλά και πολλών άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Η ιδέα της επαναγοράς ομολόγων αντίθετα θα αφορά πάλι στον ιδιωτικό τομέα που διατηρεί στην κατοχή του ομόλογα αξίας περίπου 63 δισεκατομμυρίων ευρώ μετά από το PSI του περασμένου Μαρτίου.
Ιδέες υπάρχουν πολλές στο τραπέζι, όπως π.χ το να δανείσει ο EFSF την Ελλάδα και στη συνέχεια εκείνη να ζητήσει από τους ιδιώτες κατόχους ομολόγων να τα ανταλλάξουν με χρεόγραφα του EFSF, ώστε να μη χρειαστεί να καταβληθεί ρευστό. Πέραν αυτού, το σχέδιο θα μπορούσε να αφορά και την επαναγορά ομολόγων που κατέχουν εθνικές τράπεζες της ευρωζώνης και ανέρχονται σε περίπου 12 δις. ευρώ.
Σύμφωνα επίσης με τη Wall Street Journal, στην τηλεδιάσκεψη «έπεσε στο τραπέζι» και η ιδέα να σταματήσει η Ελλάδα να πληρώνει όσους ιδιώτες επενδυτές δεν συμμετείχαν στο πρόσφατο PSI. Η κυβέρνηση το έπραξε αυτό τους προηγούμενους μήνες.
Άγνωστο παραμένει τέλος τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει η ΕΚΤ ώστε να βοηθήσει στην επίλυση του γρίφου με το ελληνικό χρέος. Η ευρωτράπεζα φέρεται να κατέχει ελληνικά ομόλογα ύψους περίπου 55 δις. ευρώ (ορισμένοι μιλούν για μικρότερο ποσό) που αγόρασε σε χαμηλές τιμές και έχει βγάλει κέρδος. Αυτό θα μπορούσε να μοιραστεί στα κράτη – μετόχους και στη συνέχεια να δοθεί στην Ελλάδα. Θα δημιουργούσε όμως προηγούμενο για άλλες χώρες, με απρόβλεπτες διαστάσεις.
