Στον αέρα βρίσκονται 36.500 ασθενείς

Το σκοτάδι γύρω από τη χρηματοδότηση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων σκιάζει τους 64 φορείς που δραστηριοποιούνται στην υλοποίηση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό. Την περασμένη εβδομάδα η υφυπουργός Υγείας κυρία Φωτεινή Σκοπούλη κατήγγειλε κακοδιαχείριση και αλόγιστες σπατάλες κλείνοντας την πόρτα στα αιτήματα για επιπλέον χρηματοδότηση, παρ’ ότι οι εκπρόσωποι των ΜΚΟ προειδοποιούν ότι σε αυτές τις συνθήκες το «λουκέτο» στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας είναι πια ορατό.

Το ερώτημα που εγείρεται, πάντως, είναι για ποιο λόγο παρατηρείται τέτοιος κατακερματισμός φορέων με το ίδιο αντικείμενο, με αποτέλεσμα ο διαχειριστικός έλεγχος να καθίσταται ιδιαιτέρως πολύπλοκος. Κάθε υποψία, βάσιμη ή μη, σε αυτό το περιβάλλον είναι φυσικό επακόλουθο. Οταν μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, παρατηρούνται αδικαιολόγητες αποκλίσεις ανάμεσα σε ομοειδείς δομές ως προς τον αριθμό και τις αμοιβές των υπαλλήλων, τις λειτουργικές και φαρμακευτικές δαπάνες.

Εντύπωση προκαλούν οι περιπτώσεις διοικητικού υπαλλήλου ΜΚΟ με αμοιβή 63.000 ευρώ τον χρόνο, ιατρού επιστημονικά υπευθύνου άλλης οργάνωσης που λαμβάνει ετησίως 70.000 ευρώ και βοηθού νοσηλεύτριας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με 40.000 ευρώ. Εντυπωσιακή είναι και η «ψαλίδα» της φαρμακευτικής δαπάνης στα Οικοτροφεία Βαριάς Νοητικής Υστέρησης, που ξεκινά κατά περίπτωση από τα 1.000 ευρώ και ανεβαίνει ως και τα 43.000 ευρώ ετησίως! Οσο για τα ενοίκια, καταβάλλονται για παραπλήσιες εγκαταστάσεις από 26.800 ως και 56.300 ευρώ τον χρόνο.

Η κρατική επιχορήγηση για φέτος ανέρχεται στα 40 εκατ. ευρώ, μικρότερη κατά 50% από τις ανάγκες που είχαν προϋπολογίσει οι ΜΚΟ και ήδη έχει εκταμιευθεί σχεδόν στο σύνολό της. Εν τω μεταξύ, οι εργαζόμενοι παραμένουν έξι μήνες απλήρωτοι, διότι όπως ισχυρίζονται εκπρόσωποι των φορέων σε εξώδικο προς το υπουργείο Υγείας, αδυνατούν να καλύψουν τις λειτουργικές τους δαπάνες λόγω της υποχρηματοδότησης και των ανεξόφλητων οφειλών του ΕΟΠΥΥ για τα νοσήλια.

Από τη σκοπιά της, η αρμόδια υφυπουργός ρίχνει το βάρος των οικονομικών προβλημάτων στο ότι οι ΜΚΟ δεν έχουν ανταποκριθεί στο αίτημα για περιστολή λειτουργικών δαπανών, αντ’ αυτής έχουν προχωρήσει σε οριζόντιες περικοπές μισθών, ενώ έχουν καθυστερήσει τις διαδικασίες υπαγωγής στον ΕΟΠΥΥ με αποτέλεσμα να μην τους αποδίδονται τα νοσήλια του 2012.

Σε αυτό το θολό τοπίο, οι περίπου 36.500 ασθενείς που εξυπηρετούνται στους ξενώνες, τα οικοτροφεία, τα κέντρα ημέρας ή τις κινητές μονάδες ζουν με την αβεβαιότητα για το αύριο, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου οι ψυχικές παθήσεις αυξάνονται και η δυνατότητα των περισσότερων να απευθυνθούν σε ιδιώτες γιατρούς είναι μειωμένη. «Η αποασυλοποίηση των ασθενών απομάκρυνε το στίγμα κι έκανε εφικτή την κοινωνική τους επανένταξη. Η επιστροφή στο παρελθόν θα έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος, οικονομικό και κοινωνικό, από τη στήριξη των υπαρχουσών κοινοτικών δομών» τονίζει στο «Βήμα» η κυρία Μαρία Λαζαρίδου, επιστημονική διευθύντρια της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας.

«Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας έγινε αποσπασματικά και πρόωρα» σχολιάζει ο ψυχίατρος κ. Χρυσόστομος Γιάκρας, συνεργάτης της ΕΚΨ& ΨΥ. «Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκαν χάρη σε προσωπικά οράματα ορισμένοι πυρήνες που προσφέρουν σημαντικές και ουσιαστικές υπηρεσίες και που σήμερα το μέλλον τους διακυβεύεται» συμπληρώνει, προειδοποιώντας ότι αν οι υγιείς οργανισμοί χαθούν μέσα στη γενικότερη απαξίωση, τότε χάνεται και κάθε ευκαιρία πραγματικής μεταρρύθμισης.

Και αν μαζί με τα ξερά συνήθως καίγονται και τα χλωρά, στο θέμα της Ψυχικής Υγείας οι γενικεύσεις έχουν να κάνουν με ανθρώπινες ζωές και οι στείρες αντιπαραθέσεις δεν συμβάλλουν στη συνεργασία. Συνηγορώντας σε αυτό η κυρία Λαζαρίδου τονίζει πως η αξιολόγηση δεν αποτελεί απειλή. «Θέλουμε τον έλεγχο ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε απρόσκοπτα το έργο μας. Στις περιπτώσεις που οι κοινοτικές δομές χρειάζεται να αλλάξουν χέρια, το κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποια χέρια θα περάσουν» αναρωτιέται, αναφερόμενη σε μεταβιβάσεις του παρελθόντος που έκρυβαν «αποχρώσεις» σκοπιμότητας, όπως λέει.

Αποδείξεις σπατάλης σε ΜΚΟ: