Εχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί είναι τόσο δύσκολο να αγνοήσουμε τον ήχο ενός μωρού που κλαίει ακόμη και αν δεν είναι το δικό μας; Η επιστήμη έρχεται να σας δώσει την απάντηση: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι έτσι «καλωδιωμένος» ώστε να αποκρίνεται στον ήχο ενός βρέφους που κλαίει με τη λογική ότι πιθανώς χρειάζεται βοήθεια. Ετσι ο «φιλεύσπλαχνος» εγκέφαλος … σπρώχνει το σώμα ώστε να προστρέξει για να βοηθήσει το μικρό και αβοήθητο πλάσμα.
Ηχος που δεν περνά απαρατήρητος
«Ο ήχος του κλάματος ενός μωρού τραβάει την προσοχή όσο ελάχιστοι άλλοι ήχοι στο περιβάλλον» αναφέρει η Κάτι Γιανγκ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, επικεφαλής της νέας μελέτης σχετικά με το πώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται το βρεφικό κλάμα.
Προκειμένου να καταλήξει στα συμπεράσματά της η δρ Γιανγκ «σάρωσε» τον εγκέφαλο 28 εθελοντών ενόσω εκείνοι άκουγαν τον ήχο του κλάματος μωρών και ενηλίκων καθώς και τους ήχους ζώων που κλαψούριζαν συμπεριλαμβανομένων γατών και σκύλων.
Με χρήση μιας ταχύτατης απεικονιστικής τεχνικής του εγκεφάλου που ονομάζεται μαγνητοεγκεφαλογραφία η ερευνήτρια εντόπισε μια πρώιμη «έκρηξη» δραστηριότητας στον εγκέφαλο ως απόκριση στο βρεφικό κλάμα. Η δραστηριότητα αυτή ακολουθείτο από μια έντονη αντίδραση μετά από περίπου 100 millisecond. Την ίδια στιγμή όμως η αντίδραση σε άλλους ήχους δεν ήταν τόσο έντονη. «Η δραστηριότητα αυξανόταν σε δύο περιοχές του εγκεφάλου – η μία ήταν η μεσο-κροταφική έλικα η οποία είναι γνωστό ότι εμπλέκεται στην επεξεργασία των συναισθημάτων και στον λόγο ενώ η δεύτερη ήταν ο κογχομετωπιαίος φλοιός, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβράβευση και στην επεξεργασία συναισθημάτων» εξηγεί η δρ Γιανγκ η οποία παρουσίασε τα ευρήματά της μαζί με τη συνάδελφό της Κριστίν Πάρσονς κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Εταιρείας Νευροεπιστημών οι εργασίες του οποίου ολοκληρώθηκαν χθες στη Νέα Ορλεάνη.
Ταχεία πρωτόγονη αντίδραση
Σύμφωνα με τη δρα Γιανγκ, τα νέα ευρήματα μαρτυρούν ότι κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει στον τρόπο με τον οποίον ο ανθρώπινος εγκέφαλος επεξεργάζεται το βρεφικό κλάμα. Όπως λέει, το γεγονός ότι από τη μελέτη εμφανίστηκε δραστηριότητα σε περιοχές που αφορούν το συναίσθημα μαρτυρεί ότι ο ήχος του κλάματος των μωρών θεωρείται από τον εγκέφαλο σημαντικός προτού καν να έχει την ευκαιρία να τον επεξεργαστεί πλήρως.
Σημειώνεται ότι κανένας από τους συμμετέχοντες στη μελέτη δεν ήταν γονιός ούτε είχε κάποια ιδιαίτερη εμπειρία στη φροντίδα βρεφών – ωστόσο στο σύνολό τους οι εθελοντές αποκρίθηκαν στο κλάμα μέσα στο ίδιο διάστημα των 100 millisecond. «Πρόκειται, όπως όλα δείχνουν, για μια θεμελιώδη απόκριση που είναι παρούσα σε όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως του αν είναι γονείς ή όχι» ανέφερε η δρ Πάρσονς.
Οι δύο ερευνήτριες εξέτασαν επίσης πώς το κλάμα ενός μωρού μπορεί υποσυνείδητα να επιδράσει στη συμπεριφορά ενός ατόμου ως αποτέλεσμα της ενεργοποίησης των υποφλοιωδών περιοχών του εγκεφάλου. Οι περιοχές αυτές είναι από τις πιο πρωτόγονες και είναι σημαντικές για τον έλεγχο συμπεριφορών που έχουν να κάνουν με τα ένστικτα επιβίωσής μας.
Υποσυνείδητος συναγερμός
Συγκεκριμένα οι ειδικοί θέλησαν να ανακαλύψουν εάν το βρεφικό κλάμα προκαλεί τέτοιου είδους αποκρίσεις που σχετίζονται με την επιβίωση στους εθελοντές. Τους υπέβαλαν και πάλι στο άκουσμα ήχων όπως το κλάμα μωρών και ζώων και είδαν ότι και οι πρωτόγονες περιοχές του εγκεφάλου τους αποκρίνονταν ταχύτερα στο άκουσμα του βρεφικού κλάματος.
Όπως τόνισε η δρ Πάρσονς, αυτός ο υποσυνείδητος συναγερμός στον οποίο τίθεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να δώσει την εξήγηση στο γατί το έντονο κλάμα ενός μωρού σε χώρους όπως το αεροπλάνο μπορεί να είναι άκρως προβληματικό για όσους βρίσκονται σε αυτό και δεν είναι οι γονείς του. «Όταν ακούμε ένα μωρό να κλαίει στο αεροπλάνο, μπαίνουμε υποσυνείδητα αμέσως σε θέση εγρήγορσης, ακόμη και αν δεν θέλουμε να ακούμε το κλάμα. Πρόκειται σίγουρα για έναν ήχο που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε».
