Η κριτική κατά του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Αλ. Τσίπρα στην Ελλάδα έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: «Υπονομεύει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και οδηγεί την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης» επαναλαμβάνουν με κάθε ευκαιρία οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης και των κομμάτων που τη στηρίζουν. Αντίστοιχες επικρίσεις δέχεται στη Γερμανία ο σύντροφος του κ. Τσίπρα, επικεφαλής του κόμματος Die Linke (Αριστερά), κ. Μπερντ Ρίξινγκερ. Βρέθηκε στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα και συμμετείχε στο πλευρό του κ. Τσίπρα στη διαδήλωση κατά της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ και οι εκπρόσωποι του CDU και του FDP τον κατηγόρησαν για «υπονόμευση των γερμανικών εθνικών συμφερόντων» και «όξυνση της κατάστασης» στην Ελλάδα.
Υπό μια έννοια η κριτική αυτή και το ότι για την κρίση πρέπει να πληρώσουν οι τράπεζες και οι πλούσιοι συνιστούν τα κύρια κοινά χαρακτηριστικά της γερμανικής Αριστεράς με την ελληνική, όπως αυτή εκφράζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον κ. Τσίπρα. Την ίδια στιγμή όμως διαπιστώνονται και μερικές θεμελιώδεις διαφορές, οι οποίες αναδεικνύουν τις διαστάσεις του προβλήματος που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή Αριστερά. Βασικότερη μεταξύ αυτών είναι ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται η αντιμνημονιακή πολιτική στην Ελλάδα και στην Κεντρική Ευρώπη.
Σύγχυση για τον Μηχανισμό Στήριξης
Το Die Linke συμπεριλαμβανόταν μεταξύ των εναγόντων κατά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης. (Αντίθετος με τον μηχανισμό ήταν προ μηνών και ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως η θέση αυτή εγκαταλείφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες…). Μία απόφαση υπέρ της προσφυγής θα μπορούσε να έχει τινάξει στον αέρα κάθε συζήτηση για σωτηρία της Ελλάδας και να έχει ακυρώσει εν τη γενέσει τους όλες τις συζητήσεις της Ενωσης για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.
Την ίδια στιγμή, ο κ. Ρίξινγκερ σε συνεντεύξεις και δηλώσεις του στη Γερμανία έκανε λόγο για την απειλή ανθρωπιστικής καταστροφής στην Ελλάδα σε περίπτωση εξόδου της χώρας από το ευρώ. Μια θέση κατ’ ουσίαν αντιφατική με την αντίθεσή του προς τον Μηχανισμό Στήριξης (ESM), η οποία πάντως συμβάλλει και στη σύγχυση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ· στον βαθμό τουλάχιστον που η αποχώρηση από το ευρώ εξακολουθεί να είναι κεντρική θέση και πρόταση του Αριστερού Ρεύματος και ενδεχόμενο που επιλέγει σημαντική μερίδα της ελληνικής Αριστεράς. Τα δύο αυτά πεδία φέρουν υπό μια έννοια το Die Linke απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, ή τουλάχιστον απέναντι στην ομάδα περί τον κ. Τσίπρα, η οποία επιχειρεί πλέον μια ευρωπαϊκή στροφή.
Ο ίδιος ο επικεφαλής του Die Linke δείχνει να αντιλαμβάνεται τη σύγχυση που κυριαρχεί στους κόλπους της ευρωπαϊκής Αριστεράς σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της κρίσης. Την αποδίδει εν πολλοίς στις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν από χώρα σε χώρα… Στο περιθώριο της επίσκεψής του στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, με αφορμή τα εγκαίνια του ελληνικού παραρτήματος του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο κ. Ρίξινγκερ ρωτήθηκε από «Το Βήμα της Κυριακής»: «Προσφύγατε δικαστικώς κατά του ESM. Ποια θα ήταν η εναλλακτική δυνατότητα για την ΕΕ και την Ελλάδα αν η απόφαση της Καρλσρούης σάς δικαίωνε;».
Με την απάντησή του ήταν φανερό ότι επιχειρεί να απευθυνθεί τόσο σε γερμανικό όσο και σε ελληνικό ακροατήριο. «Είμαστε κατά του Μηχανισμού διότι θέτει τις βασικές προϋποθέσεις και τους όρους σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να μειωθούν περαιτέρω συντάξεις, να πωλείται δημόσια περιουσία και να συνεχιστούν οι περικοπές σε μισθούς. Πιστεύουμε ότι δεν είναι προς το συμφέρον των πολιτών και ότι δεν οδηγεί σε οικονομική διέξοδο» είπε ο κ. Ρίξινγκερ και προσέθεσε: «Δεν είμαστε όμως αντίθετοι στη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης στην Ελλάδα και βοήθειας για τη δημιουργία υποδομών», χωρίς να είναι σαφές μέσω ποίων μηχανισμών θα χορηγείται αυτή η οικονομική ενίσχυση.
Κατά της εξόδου από το ευρώ
Παρά ταύτα, ο ηγέτης της γερμανικής Αριστεράς τόνισε στην ίδια συνομιλία ότι ο μεγάλος κίνδυνος για την Ελλάδα εξακολουθεί να είναι η έξοδος από την ευρωζώνη και όχι η παραμονή της. «Πιστεύω ότι αν συνεχίσει να ακολουθείται η ίδια πολιτική στην Ευρώπη, η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε μεγαλύτερη εξαθλίωση και δυστυχία. Οταν μίλησα όμως για ανθρωπιστική καταστροφή αναφερόμουν στην περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα θα εκδιωχθεί ή θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την ευρωζώνη, καθώς τότε δεν θα είναι πλέον σε θέση να προμηθευθεί βασικά αγαθά, τρόφιμα, φάρμακα, καύσιμα» ανέφερε στην κατ’ ιδίαν συνομιλία του. Για τον κ. Ρίξινγκερ το θέμα παραμονής της χώρας στην ευρωζώνη δεν έχει κλείσει. Υπογράμμισε όμως, μιλώντας όσο η καγκελάριος Μέρκελ συζητούσε με έλληνες και γερμανούς επιχειρηματίες στο «Χίλτον»: «Ο φόβος μιας αλυσιδωτής αντίδρασης σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ είναι μεγάλος. Κάτι τέτοιο θα είχε καταστροφικές συνέπειες και στη γερμανική οικονομία».
Οι σχέσεις με την ευρωπαϊκή Αριστερά
«Είστε πρότυπο, αλλά χρειάζεστε και συμμαχίες»
Η σύμπτωση της επίσκεψης του κ. Μπερντ Ρίξινγκερ με εκείνη της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ επιχειρήθηκε να αξιοποιηθεί από τον κ. Αλ. Τσίπρα, κυρίως για επικοινωνιακούς λόγους. Κατά ενδιαφέροντα τρόπο, ισχυρή «βοήθεια» προς αυτή την κατεύθυνση προήλθε από μερίδα του γερμανικού Τύπου –και μάλιστα όχι του αριστερού.
Στην αρθρογραφία της «Zeit», μιας εφημερίδας του σοσιαλδημοκρατικού χώρου, υιοθετήθηκε η άποψη πως, παρ’ ό,τι Γερμανός, «ο Ρίξινγκερ έχει περισσότερα κοινά με τους έλληνες αντιπάλους της Μέρκελ παρά με την ίδια την καγκελάριο» και τονίστηκε ότι «είναι η κατάλληλη στιγμή για μια πραγματικά ευρωπαϊκή δημόσια συζήτηση. Και η παρουσία του Ρίξινγκερ στην Αθήνα ήταν ένα σωστό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».
Στο ίδιο πλαίσιο, το σχόλιο για την παρουσία ενός γερμανού αριστερού πολιτικού στην Αθήνα ήταν πως «ακόμη και αν οι θέσεις του δεν έγιναν πολιτικά ευφυέστερες σε μια ελληνική πλατεία, έγιναν πολύ πιο ξεκάθαρες, και σε αυτή τη φάση αυτό είναι το βασικό ζητούμενο. Αυτό που μένει είναι η εικόνα ενός γερμανού πολιτικού που διαδηλώνει μαζί με τους έλληνες συντρόφους του κατά της ισχυρότερης γυναίκας της Ευρώπης. Το ότι αυτή τυγχάνει να είναι Γερμανίδα είναι δευτερεύον».
Υπό αυτή την έννοια, ένα από τα ερωτήματα για την ευρωπαϊκή Αριστερά είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βοηθηθεί από αυτήν, ή μήπως ισχύει το αντίστροφο. Η θέση του επικεφαλής του Die Linke είναι ενδεικτική: «Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι προφανώς ένα πρότυπο για τα αριστερά κόμματα στην Ευρώπη. Ωστόσο οι συνθήκες δεν είναι απολύτως συγκρίσιμες. Η κρίση στη Γερμανία έχει άλλα χαρακτηριστικά και θα εκδηλωθεί διαφορετικά, γι’ αυτό και η αποστολή του Die Linke είναι πολύ διαφορετική και υπό μια έννοια πολύ πιο δύσκολη, αφού δεν υπάρχει τόσο μεγάλο ανοιχτό μέτωπο της κυβέρνησης κατά του ίδιου του λαού της».
Με όλα αυτά υπόψη ο κ. Ρίξινγκερ τονίζει ότι, ούτως ή άλλως, απαιτείται ενίσχυση της συνεργασίας των αριστερών κομμάτων στην Ευρώπη και δηλώνει ότι «ακόμη κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ έπαιρνε την κυβέρνηση στην Ελλάδα, θα του ήταν πολύ δύσκολο να προχωρήσει χωρίς διεθνείς συμμαχίες».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ