Η «αποτυχία στους ελέγχους της αστυνομίας» ήταν η βασική αιτία για τον θάνατο 96 ανθρώπων στην τραγωδία του Χίλσμπορο τον Απρίλιο του 1989 κατά τον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας μεταξύ της Λίβερπουλ και της Νότιγχαμ Φόρεστ, όπως προκύπτει από το πόρισμα μιας ανεξάρτητης αρχής που ερεύνησε εις βάθος την υπόθεση.
23 χρόνια μετά τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική τραγωδία στην Αγγλία, δόθηκε στη δημοσιότητα η 395 σελίδων αναφορά που, πέραν των ευθυνών, καταλογίζει συγκάλυψη από μέρους των αρχών, οι οποίες προσπάθησαν συστηματικά να ρίξουν την ευθύνη στους οπαδούς, αντί για την αστυνομία και τις υπηρεσίες των ασθενοφόρων, αλλάζοντας ακόμη και αποδεικτικά στοιχεία που κατατέθηκαν.
Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, δήλωσε «βαθιά λυπημένος» για το γεγονός ότι χρειάστηκε να περάσουν 23 χρόνια για να βγει στο φως η αλήθεια για την τραγωδία, που προκλήθηκε όταν η αστυνομία άνοιξε μια θύρα στο «Λέπινγκς Λέιν Εντ» του Χίλσμπορο στο Σέφιλντ, με αποτέλεσμα να ποδοπατηθούν 96 φίλαθλοι της Λίβερπουλ καθώς η εξέδρα ήταν υπεράριθμη.
Ο κ. Κάμερον μάλιστα, όπως αναφέρουν τα βρετανικά ΜΜΕ, θα ξανανοίξει το φάκελο της υπόθεσης με τη διεξαγωγή νέας έρευνας, καθώς η πρώτη είχε αθωώσει τις αρχές, διατυπώνοντας τον ισχυρισμό ότι κανένα από τα θύματα δεν ζούσε μετά τις 3.15 μετά μεσημβρίας (τοπική ώρα). Ωστόσο, σύμφωνα με το πόρισμα της ανεξάρτητης αρχής, 59 άνθρωποι ήταν ζωντανοί εκείνη την ώρα και τουλάχιστον 41 θα μπορούσαν να είχαν σωθεί, εφόσον τους παρέχονταν γρήγορα οι ενδεδειγμένες πρώτες βοήθειες. «Εναπόκειται στον Γενικό Εισαγγελέα να αποφασίσει εάν θα καταθέσει αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο να ακυρωθεί η αρχική έρευνα και να ζητηθεί νέα» δήλωσε επισήμως ο βρετανός πρωθυπουργός, ο οποίος θέλει επί των ημερών του να λάμψει η αλήθεια με την απόδοση ευθυνών στους υπευθύνους.
Η Ανεξάρτητη Επιτροπή για το Χίλσμπορο χρειάστηκε δύο χρόνια για να εξετάσει 450.000 έγγραφα, τα οποία δόθηκαν για πρώτη φορά στη δημοσιότητα. Η έκθεση υπογραμμίζει την «ξεκάθαρη λειτουργική αποτυχία», η οποία οδήγησε στην καταστροφή, δηλώνοντας ότι οι αποδείξεις δείχνουν ξεκάθαρα πως οι οπαδοί της Λίβερπουλ «ούτε προκάλεσαν, ούτε συνέβαλαν στους θανάτους». Επίσης, τονίζει το μέγεθος των προσπαθειών, τις οποίες επιδοκίμασε ο επικεφαλής της αστυνομίας του νότιου Γιορκσάιρ Πίτερ Ράιτ, να «κηλιδωθούν» οι οπαδοί και, επομένως, να μην επιρρηφθούν οι ευθύνες στους υφισταμένους του. Τα έγγραφα δείχνουν πως υψηλόβαθμες αστυνομικές πηγές, η αστυνομική ομοσπονδία του νότιου Γιορκσάιρ και ο βουλευτής των Συντηρητικών Ιρβάιν Πάτνικ, διοχέτευσαν ψευδείς πληροφορίες στο πρακτορείο «White’s News Agency» στο Σέφιλντ, οι οποίες οδήγησαν στο περιβόητο πρωτοσέλιδο της «Sun» εκείνων των ημερών με τίτλο «The Truth» (σ.σ. Η Αλήθεια). Σε αυτό διατυπώνονταν αρκετοί λανθασμένοι ισχυρισμοί για τη συμπεριφορά των οπαδών, οι οποίοι κατηγορούνταν, μεταξύ άλλων, για κλοπή των νεκρών, για επιθέσεις κατά των διασωστών και για άλλες απρεπείς πράξεις εις βάρος των αστυνομικών.
«Η αστυνομική ομοσπονδία, υποστηριζόμενη ανεπίσημα από τον επικεφαλής της αστυνομίας του νότιου Γιορκσάιρ, προσπάθησε να αναπτύξει και να δημοσιοποιήσει μία εκδοχή των γεγονότων, η οποία εξαγόταν από καταγγελίες των αστυνομικών για μέθη, φιλάθλους χωρίς εισιτήρια και βία. Αυτό επεκτάθηκε πέρα από τα ΜΜΕ και έφτασε μέχρι τη Βουλή» αναφέρει η επιτροπή και συμπληρώνει: «Από τον όγκο των εγγράφων, την κάλυψη από την τηλεόραση και το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης, η οποία αποκαλύφθηκε στην επιτροπή, δεν υπάρχουν αποδείξεις που να στηρίζουν αυτές τις καταγγελίες, εκτός από λίγα μεμονωμένα παραδείγματα επιθετικής ή λεκτικά υβριστικής συμπεριφοράς, η οποία αντανακλά την οργή και την απόγνωση. Η συντριπτική πλειοψηφία των φιλάθλων στον αγωνιστικό χώρο βοήθησε στην προσπάθεια διάσωσης και απομάκρυνσης των νεκρών και των τραυματιών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κλίμακα της συγκάλυψης είναι σοκαριστική, καθώς 164 καταθέσεις μαρτυρίας από αστυνομικούς και προσωπικό ασθενοφόρων παραποιήθηκαν για να αποσιωπηθεί η μη αποτελεσματικότητα της αντίδρασής τους. «Αυτό μας ντροπιάζει ως χώρα» δήλωσε ο επικεφαλής της βρετανικής αντιπολίτευσης Εντ Μίλιμπαντ και συμπλήρωσε: «Η καταστροφή δεν προκλήθηκε από οπαδούς, αλλά από ένα μη ασφαλές γήπεδο και αστυνομική αμέλεια. Η αρχική έρευνα ήταν απελπιστικά ανεπαρκής».
Η αγγλική, ευρείας κυκλοφορίας, σκανδαλοθηρική εφημερίδα Sun (ιδιοκτησίας Ρούπερτ Μέρντοχ), η οποία στις 19 Απριλίου του 1989 έβγαζε «λάδι» τις αρχές, επιρρίπτοντας όλη την ευθύνη στους «κακούς οπαδούς» (λογική που ώθησε την τότε πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ να κηρύξει πόλεμο κατά του χουλιγκανισμού), αναγκάστηκε 23 χρόνια αργότερα να απολογηθεί για το μεγαλύτερο ψέμα που έχει γραφτεί ποτέ στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου και που οδήγησε τις πωλήσεις της εφημερίδας σε ραγδαία πτώση στην περιοχή του Λίβερπουλ (ακόμη και σήμερα η Sun παραμένει μη δημοφιλής στην εν λόγω πόλη).
«23 χρόνια μετά την τραγωδία του Χίλσμπορο, η πραγματική αλήθεια» ανέφερε το χθεσινό πρωτοσέλιδο της Sun, ενώ ο τότε διευθυντής της εφημερίδας, ο οποίος είχε και την αποκλειστική ευθύνη για το κατάπτυστο δημοσίευμα της 19ης Απριλίου 1989 Κέλβιν Μακένζι δήλωσε: «Πήρε περισσότερο από δυο δεκαετίες, 400.000 έγγραφα και δυο χρόνια έρευνας για να ανακαλύψω με τρόμο, ότι θα έπρεπε να βάλω τον τίτλο «τα ψέματα» αντί για το «η αλήθεια». Ναι, έκανα ένα τεράστιο λάθος. Πριν από 23 χρόνια, πήρα στα χέρια μου την ανταπόκριση ενός έγκυρου πρακτορείου ειδήσεων στο Σέφιλντ, όπου υπήρχαν σοβαρές καταγγελίες από αστυνομικούς εναντίον των οπαδών. Δεν είχα κανένα λόγο να πιστεύω ότι οι αρχές είχαν λόγους να κρύψουν την αλήθεια, μετά από μια τέτοια καταστροφή. Οπως ξεκάθαρα είπε ο Πρωθυπουργός, όλα ήταν ψέματα και μέρος από μια συντονισμένη επιχείρηση της αστυνομίας να ρίξει την ευθύνη της τραγωδίας στους οπαδούς της Λίβερπουλ».
Το πόρισμα της ανεξάρτητης αρχής πρωταγωνίστησε ωστόσο και στον υπόλοιπο βρετανικό Τύπο. Η Western Mail φέρει τίτλο: «Μια ντροπιαστική συγκάλυψη» και προσθέτει δανειζόμενη την ατάκα ενός πατέρα που έχασε το παιδί του τότε: «Η αλήθεια βγήκε στην επιφάνεια σήμερα, από αύριο αρχίζει η δικαιοσύνη».
Οι Τimes αναφέρουν: «Δικαίωση για τις οικογένειες του Χίλσμπορο μετά από μάχη 23 ετών».
Παρόμοιος είναι ο τίτλος του «Σκοτσμαν», ενώ ο «Independent» γράφει: «Χίλσμπορο: Επιτέλους η αλήθεια. Τώρα ήρθε η ώρα της δικαιοσύνης. Η χειρότερη ποδοσφαιρική τραγωδία στην βρετανική ιστορία αποδεικνύεται μετά από έρευνα, όπως πολλοί είχαν υποπτευθεί, ως μέγιστη συγκάλυψη από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και την αστυνομία, με τον Πρωθυπουργό να ζητάει συγνώμη από το Λίβερπουλ». Μάλιστα, με ένα καταπληκτικό σκίτσο του διάσημου βρετανού σκιτσογράφου Ντέιβ Μπράουν η εφημερίδα κατακεραυνώνει την αστυνομία και την Θάτσερ…
Η Daily Mail ζητάει να αποδοθούν ευθύνες στην αστυνομία που «ψεύδεται ασύστολα τα τελευταία 23 χρόνια».
Η Daily Star τονίζει ότι οι οπαδοί της Λίβερπουλ δεν έπρεπε να κατηγορηθούν και προσθέτει πως θα μπορούσαν να έχουν σωθεί 41 ζωές.
Τέλος, «Χίλσμπορο το ξεκαθάρισμα» είναι ο τίτλος του Guardian, ενώ η Daily Mirror άρπαξε την ευκαιρία για να επιτεθεί στη Sun δημοσιεύοντας το ίδιο πρωτοσέλιδο που είχε και τότε, ζητώντας δικαιοσύνη και καταλογισμό ευθυνών για την συγκάλυψη και τις 164 παραποιημένες αστυνομικές καταθέσεις.
