Η τακτική πρόσληψη ιχθυελαίων σε συνδυασμό με ήπια άσκηση μπορεί να σώσει πολλούς από την απώλεια μυϊκού ιστού που επέρχεται με την ηλικία. Η ανακάλυψη, η οποία προέρχεται από μια πρώτη κλινική δοκιμή στη Σκωτία, έρχεται να προστεθεί σε άλλες που έχουν εντοπίσει ποικίλες ευεργετικές επιδράσεις των λιπαρών οξέων ω-3, από την πρόληψη των καρδιακών παθήσεων ως την ενίσχυση του οργανισμού των ασθενών με καρκίνο απέναντι στις παρενέργειες της χημειοθεραπείας.

Οι ειδικοί σύντομα θα ξεκινήσουν μια νέα, ευρύτερη δοκιμή προκειμένου να επιβεβαιώσουν τις πρώτες διαπιστώσεις τους, είναι όμως τόσο βέβαιοι για τα ευρήματά τους ώστε ήδη συνιστούν τη «στροφή» των ατόμων μέσης ηλικίας και άνω προς την κατανάλωση ψαριών και τη λήψη συμπληρωμάτων που περιέχουν τα πολύτιμα λιπαρά οξέα.

Σαρκοπενία: απώλεια μυϊκού ιστού με την ηλικία

Με το πέρασμα του χρόνου ακόμη και οι υγιείς μεσήλικες χάνουν μυϊκό ιστό, σε ποσοστό 0,5% ως 2% ανά έτος. Η απώλεια αυτή, η οποία ονομάζεται σαρκοπενία, αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες για την εμφάνιση της αδυναμίας, της αστάθειας και των κινητικών προβλημάτων που συνοδεύουν την προχωρημένη ηλικία.

Η σαρκοπενία σχετίζεται, σύμφωνα με τις ανακαλύψεις των ειδικών, με τον τρόπο ζωής και τη διατροφή: όπως έχει διαπιστωθεί, ο καθιστικός τρόπος ζωής και μια διατροφή «φτωχή» σε πρωτεΐνες επιταχύνουν τον ρυθμό της μυϊκής απώλειας.

Βλέποντας από άλλες μελέτες ότι τα ζώα τα οποία ταΐζονταν με τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ω-3 εμφάνιζαν αύξηση του μυϊκού ιστού τους ο δρ Στιούαρτ Γκρέι του Πανεπιστημίου του Αμπερντίν σκέφτηκε να εξετάσει αν τα λιπαρά οξέα που προσφέρουν τα ιχθυέλαια θα μπορούσαν να αναστρέψουν την πορεία της σαρκοπενίας στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Από τα ποντίκια στους ανθρώπους

Οι μελέτες του ερευνητή του Πανεπιστημίου του Αμπερντίν σε μεσήλικες ποντικούς έδειξαν ότι η υποψία του ήταν σωστή. Όπως διαπιστώθηκε, τα πειραματόζωα στα οποία χορηγήθηκαν συμπληρώματα ιχθυελαίων παρουσίασαν μικρότερη απώλεια μυϊκού ιστού σε σχέση με εκείνα που δεν είχαν λάβει ιχθυέλαια.

«Τα ιχθυέλαια φάνηκαν να έχουν αναβολική προστατευτική επίδραση στους ποντικούς, όμως οι ποντικοί δεν είναι άνθρωποι γι’ αυτό το επόμενο βήμα ήταν να δοκιμάσουμε με ανθρώπους» ανέφερε ο ειδικός παρουσιάζοντας τα ευρήματά του στο Βρετανικό Φεστιβάλ Επιστήμης στο Αμπερντίν.

Η «ανθρώπινη» δοκιμή έγινε σε 14 γυναίκες ηλικίας 65 ετών και άνω. Ολες οι εθελόντριες ακολούθησαν επί 12 εβδομάδες ένα πρόγραμμα ήπιας άσκησης – συγκεκριμένα δυο ημίωρα κλασικών ασκήσεων για την εκγύμναση των μυών στα κάτω άκρα. Στις μισές από αυτές χορηγήθηκαν συμπληρώματα ιχθυελαίων με λιπαρά οξέα EPA (εικοσιπεντανοϊκό οξύ) και DHA (δοκοσαεξανοϊκό οξύ) ενώ στις άλλες μισές χορηγήθηκε ένα placebo με ελαιόλαδο. Στην αρχή και στο τέλος της δοκιμής έγιναν μετρήσεις του μυϊκού ιστού στα κάτω άκρα των γυναικών.

«Κλειδί» τα EPA και DHA

Τα αποτελέσματα της δοκιμής σε ανθρώπους ήταν εξίσου θεαματικά με εκείνα που είχαν παρατηρηθεί στα ζώα: ο μυϊκός ιστός των γυναικών που παράλληλα με την άσκηση είχαν λάβει placebo με ελαιόλαδο αυξήθηκε κατά 11% ενώ εκείνων που είχαν λάβει EPA και DHA αυξήθηκε κατά 20%.

Καθώς η σαρκοπενία εξελίσσεται σε σοβαρό πρόβλημα για την υγεία και την ποιότητα ζωής στις μεγαλύτερες ηλικίες – ο δρ Γκρέι τόνισε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες πλήττει το 25% των ατόμων ηλικίας 50-70 ετών και περισσότερο από το 50% των άνω των 80 με τεράστιο ασφαλιστικό κόστος, τόσο από την άποψη της περίθαλψης όσο και από εκείνη των ατυχημάτων από τις πτώσεις – τα ευρήματα θεωρούνται σημαντικά.

Επισημαίνοντας ότι η περιεκτικότητα των διαφόρων σκευασμάτων σε EPA και DHA ποικίλλει, ο ειδικός συνιστά στα άτομα μέσης ηλικίας και άνω που θέλουν να βελτιώσουν τη μυϊκή μάζα τους λαμβάνοντας συμπληρώματα ιχθυελαίων παράλληλα με την ήπια άσκηση να προτιμούν εκείνα με τα υψηλότερα επίπεδα των δυο συγκεκριμένων λιπαρών οξέων. Εναλλακτικά, μισή μερίδα ψαριών πλούσιων σε ω-3 – όπως π.χ. οι σαρδέλες, ο γαύρος, ο σολομός ή το σκουμπρί – μπορεί να προσφέρει τις δόσεις EPA και DHA που χορηγήθηκαν στη μελέτη.