Για τον Ντοστογέφσκι, που τοποθετεί το «Εγκλημα και τιμωρία» στη φτωχογειτονιά Σέναγια Πλόσαντ, τον Πούσκιν με τον «Ευγένιο Ονιέγκιν», τον Γκόγκολ όπου στη «Μύτη» στηλιτεύει τους γραφειοκράτες της πόλης, την Αχμάτοβα με το «Ρέκβιεμ»; Πώς μπορείς να μην αναφέρεις την «Ομάδα των πέντε»; Οι Μπαλακίρεφ, Κούι, Μουσόρσκι, Ρίμσκι-Κόρσακοφ και Μποροντίν ήταν εκείνοι που διαμόρφωσαν την εθνική ρωσική μουσική σχολή τον 19ο αιώνα, που είχε γεννηθεί από την πρώτη όπερα του Γκλίνκα «Η ζωή για τον τσάρο».
Πρώτοι εισήγαγαν στα έργα τους μοτίβα των λαϊκών ρωσικών τραγουδιών. Ο Ρίμσκι-Κόρσακοφ γράφει τη Ρωσική Συμφωνία, ο Μουσόρσκι με την όπερα Μπόρις Γκουντουνόφ δίνει έμφαση στις μεγάλες χορωδιακές σκηνές, ο Μποροντίν μας χαρίζει εικόνες της ρωσικής στέπας στη Συμφωνία σε Σι ύφεση μείζονα. Ο μεγάλος πιανίστας Αντον Ρουμπινστάιν ιδρύει το 1862 το Ωδείο, που θα πάρει τιμητικά το όνομα του δασκάλου Ρίμσκι-Κόρσακοφ και θα γαλουχήσει τους Τσαϊκόφσκι και Προκόφιεφ, ενώ κατά τη σοβιετική περίοδο θα ανατείλει ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Και λίγο αργότερα ένας ιδιοφυής συνθέτης του 20ού αιώνα, ο Ιγκόρ Στραβίνσκι, θα αναδείξει τους δεσμούς με τον μεγάλο Δάσκαλο στον «Πετρούσκα» και στην «Ιεροτελεστία της άνοιξης».
Το 1769 με τη μεσολάβηση του πρίγκιπα Μπελοτσέρσκι αγοράστηκε η συλλογή του κόμη Χάινριχ φον Μπρυλ με 600 πίνακες ολλανδών, φλαμανδών, γάλλων και ιταλών καλλιτεχνών. Με συνεχείς αγορές ο πρώτος έντυπος κατάλογος του Ερμιτάζ το 1774 περιελάμβανε 2.080 καμβάδες, ενώ μετά τον θάνατο της Αικατερίνης το 1796 είχε φθάσει τα 3.996 έργα. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 το συγκρότημα των ανακτόρων του Ερμιτάζ ανακηρύχθηκε μουσείο και εμπλουτίστηκε με συλλογές έργων τέχνης που ανήκαν σε πρώην αριστοκρατικές οικογένειες όπως εκείνες των Στρογκανόφ, Σουβάλοφ και Γιουσούποφ.
Σήμερα διαθέτει περίπου 3.000.000 εκθέματα και καταλαμβάνει το κτιριακό συγκρότημα των Χειμερινών Ανακτόρων, το Μικρό, το Μεγάλο και το Νέο Ερμιτάζ. Διάσημες συλλογές του ο Θησαυρός των Σκυθών, η Πινακοθήκη με τα έργα των Ντα Βίντσι, Πικάσο, Ματίς, Ρέμπραντ, Γκογκέν κ.ά. Εδώ θα δείτε και το τεράστιο βάζο – το μεγαλύτερο του κόσμου – από πράσινο μαλαχίτη, αλλά και 25 πίνακες του Ρέμπραντ σε μια αίθουσα. Λέγεται ότι ο επισκέπτης θα χρειαστεί εννέα χρόνια για να σταθεί μόλις ένα λεπτό σε καθένα από τα εκθέματα του μουσείου, που είναι τοποθετημένα σε 400 αίθουσες, και θα πρέπει επίσης να διανύσει 20 χλμ. (!) για να τα επισκεφθεί όλα.
Την εποχή του Ραστρέλι η σκάλα ήταν ξύλινη και οι κολόνες από ροζ τεχνητό μάρμαρο. Μετά την πυρκαγιά του 1837, ο αρχιτέκτονας Βασίλι Στασόφ προσπάθησε να κρατήσει τον μπαρόκ χαρακτήρα του Ραστρέλι στη διακόσμηση και αντικατέστησε τις κολόνες με γρανιτένιες. Αξίζει να σταθείτε για λίγο, για να θαυμάσετε την πανύψηλη οροφή με την τοιχογραφία, καθώς και τους λευκούς περίτεχνα διακοσμημένους τοίχους στολισμένους με επίχρυσα γυψώματα, ραβδώσεις και αγάλματα.
Στην κόγχη στο βάθος μεταξύ των κολονών είναι τοποθετημένος ο θρόνος που κατασκευάστηκε στην Αγγλία το 1731 από τον Νίκολας Κλάουσεν και στάλθηκε στην αυτοκράτειρα Αννα Ιοάνοβνα. Ακριβώς από πάνω δεσπόζει ο πίνακας του βενετού ζωγράφου Αμικόνι (1734) που απεικονίζει τον Μεγάλο Πέτρο μαζί με την αλληγορική φιγούρα της θεάς Αθηνάς.
Η Αίθουσα 198 είναι η Μεγάλη Αίθουσα του Θρόνου με δύο σειρές παραθύρων με κολόνες, σχεδιασμένη από τον Τζιάκομο Κουαρένγκι το 1795 και ανακαινισμένη στα 1837-1842 από τον Βασίλι Στασόφ. Λευκό μάρμαρο Καράρα καθώς και επιχρυσωμένος μπρούντζος κυριαρχούν, ενώ η οροφή και το πάτωμα είναι επενδυμένα από 16 διαφορετικά σπάνια είδη ξύλου.
Τα μαρμάρινα ανάγλυφα πάνω από τον θρόνο αναπαριστούν τη μάχη του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο και είναι έργο του γλύπτη Φρανσέσκο ντελ Νέρο. Το δωμάτιο δημιουργήθηκε για περιπτώσεις σημαντικών δεξιώσεων ή τελετών, γι’ αυτό και δεν υπάρχουν έπιπλα παρά μόνο ο θρόνος.
Με προτροπή του Ραϊφενστάιν προσεκλήθη και ο αρχιτέκτονας Τζιάκομο Κουαρένγκι που είχε την ιδέα να κτιστεί ένα νέο κτίριο παρακείμενο με την ανατολική πρόσοψη του Μεγάλου Ερμιτάζ, προκειμένου να τοποθετηθούν οι αντιγραφές. Οι στοές του Ραφαήλ ανήκουν σε ένα γκροτέσκο στυλ τοιχογραφίας όπου ο μεγάλος δημιουργός συνδυάζει διακοσμητικά μοτίβα καλλιτεχνών του 1ου αιώνα μ.Χ. με την αισθητική της Αναγέννησης. Στην αναπαράστασή τους αντικαταστάθηκε βεβαίως ο θυρεός του Πάπα με τον δικέφαλο αετό των Ρομανόφ.
Το Μεγάλο Ανάκτορο που σχεδίασε ο Ζαν Πατίστ λε Μπλοντ με κήπους σε γαλλικό και εγγλέζικο στυλ χρειάστηκε πάνω από 5.000 εργάτες δουλοπάροικους και στρατιώτες να εργαστούν σκληρά υπό την καθοδήγησή του, ώστε το 1721 να ολοκληρωθεί το πρώτο ανάκτορο των σχεδίων. Με θέα στη Βαλτική, το Πέτερχοφ με το Μεγάλο Παλάτι και τα 20 περίπτερα ανακαινίστηκε πριν από λίγα χρόνια στο εσωτερικό του σε μια προσπάθεια αποκατάστασης στην αρχική του μορφή, πριν από τις τεράστιες καταστροφές του πολέμου. Καταπληκτικοί οι κήποι των ανακτόρων με τα μπρούντζινα γλυπτά αγάλματα και τα σιντριβάνια.
Ηδη οι κήποι διαμορφώνονταν κατά τη βασιλεία του Μεγάλου Πέτρου το 1710 και εκτείνονται σε 300 εκτάρια ως τις ακτές του κόλπου της Φινλανδίας. Στο κέντρο των κήπων βρίσκεται ο Μεγάλος Καταρράκτης με 64 σιντριβάνια που στολίζουν 37 επίχρυσα αγάλματα. Ανάμεσά τους το διάσημο σιντριβάνι με το σύμπλεγμα «Ο Σαμψών που σκοτώνει το λιοντάρι», το οποίο συμβολίζει τη νίκη των Ρώσων εναντίον των Σουηδών στην Πολτάβα το 1709.
Το θέατρο Μαριίνσκι
Το θέατρο οικοδομήθηκε το 1860 με αρχιτέκτονα τον Αλμπερτ Κάβος και φέρει το όνομα της τσαρίνας Μαρίας Αλεξάντροβνα, συζύγου του Αλεξάνδρου Α’. Με επιβλητικές κολόνες, άτλαντες, ανάγλυφα γύψινα χρυσά διακοσμητικά, περίτεχνες πόρτες με καθρέπτες, με τη ζωγραφισμένη οροφή του 1856, έργο του Ιταλού Ενρίκο Φρανκιόλι με τις κοπέλες να χορεύουν με τους έρωτες, το Μαριίνσκι ήταν και το πρώτο θέατρο που παρουσιάστηκε η όπερα Ντάμα Πίκα του Τσαϊκόφσκι καθώς και ο Μπόρις Γκουντουνόφ του Μουσόρσκι.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ο θίασος δίνει παραστάσεις κυρίως για τους τουρίστες, οπότε θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε κάποια από τις δημοφιλείς χορογραφίες της «Λίμνης των κύκνων», της «Ζιζέλ» ή την «Ωραία Κοιμωμένη».
Το Ρωσικό Μουσείο
Μη χάσετε την αίθουσα με τα έργα Σαγκάλ και Καντίνσκι στην Πτέρυγα Μπενουά. Μπροστά από το μουσείο στέκει το άγαλμα του Πούσκιν – έργο του γλύπτη Μ. Ανικούσιν, που δημιουργήθηκε το 1975, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 250 χρόνια της πόλης.
Η Πλατεία και ο Καθεδρικός του Αγίου Ισαάκ
Αλλιώς η πλατεία Γερουσίας και επισήμως η πλατεία Δεκεμβριανών αφού ήταν εδώ που διαδραματίστηκαν τα πρώτα γεγονότα στις 14 Δεκεμβρίου του 1825. Η πλατεία περιλαμβάνει το μπρούτζινο άγαλμα του Εφιππου Καβαλάρη αφιερωμένο στον τσάρο Μεγάλο Πέτρο, που εμφανίζεται να ποδοπατάει το φίδι της προδοσίας – έργο του 1782 του Ετιέν Φαλκονέ, τον Καθεδρικό του Αγίου Ισαάκ χωρητικότητας 10.000 προσκυνητών και τα πρώην κτίρια της Γερουσίας και της Συνόδου – σήμερα Κεντρικά Ιστορικά Αρχεία.
Τα κτίρια αυτά ολοκληρώθηκαν το 1834 με αρχιτέκτονα τον Κ. Ρόσι και γλύπτες τους Πιμενόφ και Μαλικόβσκι. Προς τιμήν του Αγίου Ισαάκ της Δαλματίας – την ημέρα που γεννήθηκε ο Μέγας Πέτρος (30 Μαΐου) χτίστηκε αυτός ο μεγαλοπρεπής ναός μεταξύ 1818-1858 σε σχέδια του Α. Μοντφεράν. Γλύπτες όπως οι Βιτάλι, Κλοντ, ζωγράφοι όπως οι Μπριούλοφ και Μπρούνι και ο φημισμένος καμπανοποιός Στουκόλκιν από το Βαλντάι ανέλαβαν μεταξύ άλλων να στολίσουν τον ναό με πίνακες ζωγραφικής, αγάλματα, μωσαϊκά από πολύχρωμες ψηφίδες, εξαίσια βιτρό και τον ορατό σε όλη την πόλη χρυσό τρούλο που επενδύθηκε με 100 κιλά φύλλων χρυσού.
Ο τρούλος του ναού είναι ο τρίτος μεγαλύτερος του κόσμου με ύψος 101,5 μ. Στηρίζεται σε 112 κολόνες από τις οποίες οι 72 είναι μονόλιθοι γρανίτες και ζυγίζουν μεταξύ 64 και 114 τόνων. Μάλιστα, για πρώτη φορά στην ιστορία τοποθετήθηκαν κολόνες με τέτοιο βάρος σε ύψος πάνω από 40 μέτρα. Αγάλματα Αποστόλων και Ευαγγελιστών κοσμούν το «δαχτυλίδι» πάνω από τις κολόνες. Από την άλλη πλευρά της πλατείας θα δείτε το αριστοκρατικό ξενοδοχείο Αστόρια και το άγαλμα του έφιππου Νικολάου Α’ που φιλοτεχνήθηκε από τον Πιοτρ Κλοντ με ανάγλυφα στο βάθρο από την περίοδο της βασιλείας του.
Στην κεντρική λεωφόρο Νέφσκι
Το καταδρομικό «Αουρόρα»
Η Εκκλησία της Αναστάσεως
Αν και θεμελιώθηκε τον Οκτώβριο του 1883, η ανέγερσή της ολοκληρώθηκε ύστερα από 25 χρόνια. Είκοσι διαφορετικά ορυκτά στο εσωτερικό της δημιουργούν όμορφες συνθέσεις, ενώ εξωτερικά χρησιμοποιήθηκε σμάλτο κοσμημάτων για να καλυφθούν οι πέντε τρούλοι επιφάνειας 1.000 τ.μ., κεραμικά πλακίδια, μωσαϊκές εικόνες αγίων στους ακρότοιχους από πορσελάνη και ψηφιδωτά των διασημότερων ρώσων καλλιτεχνών που συνολικά καλύπτουν 7.000 τ.μ. και ένα κωδωνοστάσιο ύψους 20 μέτρων. Αξίζει να σημειωθούν οι επιτοίχιες 20 πλάκες νορβηγικού γρανίτη όπου αναφέρονται τα σημαντικότερα γεγονότα της βασιλείας του Αλεξάνδρου Β’.
Ο θαυμαστός κόσμος του τσίρκου
Το 1793 δημιουργήθηκε το «Στάση στους Κήπους Ναρίσκιν» στην Αποβάθρα Μόικαν, με νούμερα όπως οι θηριοδαμαστές, ακροβατικά με άλογα, γίγαντες κ.ά. Το τωρινό κτίριο σχεδιάστηκε από τον Βασίλι Κενέλ και θεωρείται ένα από τα ομορφότερα της Ευρώπης. Το Τσίρκο Φοντάνκα άνοιξε το 1877 στο σημείο όπου βρισκόταν το πρώτο τσίρκο της Αγίας Πετρούπολης του Ζ. Τουρνιέρ. Ανήκε στον Γκαετάνο Τσινισέλι, έναν Ιταλό που παντρεύτηκε μια ιππέα-ακροβάτιδα σε μία από τις περιοδείες τους και εγκαταστάθηκαν στη Ρωσία.
Δύο χρόνια χρειάστηκαν για την ανακαίνιση του κτιρίου, οι τοίχοι βάφτηκαν στο ίδιο ελαφρά γαλάζιο χρώμα και οι λάμπες στο φουαγέ παρέμειναν οι ίδιες να θυμίζουν τον Τσινισέλι. Στον 2ο όροφο λειτουργεί το Μουσείο Τέχνης του τσίρκου.
Το φρούριο των Αγίων Πέτρου και Παύλου και οι τάφοι των Ρομανόφ
Ο καθεδρικός στολίζεται από μαρμάρινες κολόνες, πολυελαίους, τοιχογραφίες και ανάγλυφα καθώς και το επίχρυσο εικονοστάσιο του Ιβάν Ζαρούντνι. Σήμερα το συγκρότημα κατακλύζεται τόσο από ηθοποιούς με βεστιάριο που με ένα μικρό φιλοδώρημα σας μεταμορφώνουν σε ευγενείς με κοστούμια εποχής όσο και με λουομένους (τους καλοκαιρινούς μήνες) της παρακείμενης παραλίας. Ετσι, σε αυτή τη χαρούμενη ατμόσφαιρα είναι δύσκολο να φανταστείς τους εκατοντάδες ανθρώπους που πέθαναν από τις κακουχίες κατά την ανέγερσή του.
Πρόσβαση:
Η Aerosvit Airlines, που πετάει για Αγία Πετρούπολη μέσω Κιέβου, δίνει την περίοδο αυτή την καλύτερη προσφορά. Αμέσως επόμενη η Aegean Airlines, που πετάει μέσω Μόσχας. Μέσα στην πόλη μετακινείστε άνετα με το μετρό – χρειάζεται όμως λίγο περισσότερη προσοχή ώστε να μη χαθείτε. Εξυπηρετικά πολύ είναι και τα τραμ, λεωφορεία καθώς και τα μικρά βαν, που όμως αν δεν είστε πολύ σίγουροι ίσως δυσκολευθείτε. Το ταξί είναι αρκετά οικονομικό, αφού όμως συμφωνηθεί η τιμή εκ των προτέρων.
Διαμονή:
Στην Αγία Πετρούπολη υπάρχουν ξενοδοχεία για όλα τα βαλάντια. Ομως αν έχετε τη δυνατότητα είναι πολύ ωραία εμπειρία να μείνετε σε κάποιο παλιό ιστορικό (ανακαινισμένο) ξενοδοχείο που έχει κρατήσει την αρχοντιά της εποχής του.
Το «D’Angleterre Hotel» (39, Bolshaya Morskaya ulitsa, τηλ. +7-812-2105757) κτίστηκε το 1912 και συνδέεται με το «Astoria Hotel» (τηλ. +7-812-2105757) στην πλατεία του Καθεδρικού του Αγίου Ισαάκ που κτίστηκε την ίδια περίοδο.
Στην καρδιά της Νέφσκι Προσπέκτ, βρίσκεται το περίφημο σε αρ νουβό στυλ «Grand Hotel Europe» (1/7 Mikhailovskaya ulitsa, τηλ. +7-812-3296000) που κτίστηκε το 1824.
Η γνωστή μας σούπα «μπορς» με τα παντζάρια και την γλυκόξινη γεύση, τρώγεται ζεστή τον χειμώνα και κρύα το καλοκαίρι και είναι ένα από τα ενδιαφέροντα πιάτα που θα δοκιμάσετε. Σίγουρα θα σας σερβίρουν ως πρώτο πιάτο την ποικιλία ορεκτικών «τζακούσκι» με πολλά αγγουράκια τουρσί και φιλέτα ρέγκας. Δοκιμάστε επίσης το μοσχαράκι στρογκανόφ, σουβλάκι σασλίκ από μαριναρισμένο αρνίσιο κρέας, πελμένι (ζυμαρικά με γέμιση από κρέας ή ψάρι), και γκολούμπτσι – λαχανοντολμάδες με σάλτσα. Μην παραλείψετε το ψάρι «οσετρίνα» (οξύρρυγχο) που πέρα από το χαβιάρι τρώγεται και παστό ή καπνιστό, αλλά και πικάντικα πιροσκί και «μπλίνις» (πίτες) με ξινή κρέμα και μαύρο ή κόκκινο χαβιάρι που ταιριάζουν πολύ με τη βότκα. Πιείτε επίσης διάσημα γεωργιανά κρασιά, μπίρα (της Αγίας Πετρούπολης θεωρείται η καλύτερη), παραδοσιακό κβας με λίγο αλκοόλ και τσάι. Γλυκαθείτε με «σαρλότκα» – το γλυκό που επινόησε ο γάλλος σεφ Αντόν Καρέμ προς τιμήν του τσάρου Αλεξάνδρου Α’.
Στο «At Gorchakov’s» (19, Bolshaya Monetnaya Ulitsa, τηλ. +7-812-2339272) σε θεατρική ατμόσφαιρα με μουσική συνοδεία πιάνου, σερβίρονται παραδοσιακά πιάτα από παλιές συνταγές όπως το ψητό μοσχάρι με κεράσια και διαθέτει επίσης μεγάλη λίστα κρασιών.
Το φημισμένο «Caviar Bar» (1/7, Mikhailovskaya Ulitsa, τηλ. +7-812-3296000) του ξενοδοχείου Grand Hotel Europe, προσφέρει εκλεκτό χαβιάρι και πιάτα με σολομό και καπνιστό οξύρρυγχο καθώς και τις διασημότερες μάρκες ρωσικής βότκας.
Κλασική επιλογή είναι το «Dvorianskoe Gnezdo» (21, Dekabristov Ulitsa, τηλ. +7-812-3120911) που μεταφράζεται ως «Η φωλιά των ευγενών». Στεγάζεται στο άλλοτε Περίπτερο του Κήπου του Ανακτόρου Γιουσούποφ, κοντά στο Θέατρο Μαρίινσκι. Μαζί με τις παλιές συνταγές της αριστοκρατικής οικογένειας θα απολαύσετε ένα αρχοντικό περιβάλλον με όμορφα ραφινάτα έπιπλα, κρυστάλλινα καντηλέρια και πίνακες ρώσων αυτοκρατόρων στους τοίχους ακούγοντας κλασική μουσική.
Στο «Literaturnoye Café» (18, Nevsky Prospekt, τηλ. +7-812- 3126057), το Λογοτεχνικό Καφενείο του 1815, διοργανώνονται βραδιές ποίησης και μουσικής, θυμίζοντας την εποχή που ήταν λογοτεχνικό στέκι του Ντοστογέφσκι, και όπου ξεκίνησε ο Πούσκιν για τη μοιραία μονομαχία το 1837.
Κάτω από τις αψίδες του ομώνυμου κτιρίου, το «Senat Bar» (1, Galernaya τηλ. +7-812-3149253) προσφέρει πιάτα ρωσικής και ευρωπαϊκής κουζίνας καθώς και μεγάλη λίστα κρασιών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ