Το «πράσινο φως» άναψε προσωρινά την Δευτέρα, το Συμβούλιο της Επικρατείας για την συνέχιση των έργων εκμετάλλευσης των μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική,απορρίπτοντας την προσφυγή κατοίκων της Χαλκιδικής που ζητούσαν αναστολή σχετικών αποφάσεων κυρίως λόγω σοβαρών περιβαλλοντικών λόγων.
Οι λόγοι που προβάλλουν οι κάτοικοι δεν είναι βάσιμοι, έκρινε το ΣτΕ, το οποίο κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη μεγάλη σημασία της επένδυσης για την εθνική οικονομία και την ενίσχυση της απασχόλησης σε μια περιοχή που μαστίζεται από την ανεργία.
Η απόφαση αυτή του ΣτΕ ισχύει μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της κυρίας προσφυγής (αίτησης ακύρωσης) των κατοίκων.
Υπενθυμίζεται ότι το ελληνικό Δημόσιο είχε προβεί στην καταγγελία της σύμβασης με την εταιρεία «TVX Hellas ΑΕ» για την εκμετάλλευση των μεταλλείων Χρυσού στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής και στη συνέχεια ακολούθησε εξωδικαστικός συμβιβασμός.
Ακολούθησε νέα σύμβαση (Ν. 320/2004) μεταξύ του Δημοσίου και της καναδικών συμφερόντων εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.Μ.Β.Χ.», στην οποία μεταβιβάστηκε, έναντι του ποσού των 11 εκατ. ευρώ το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού των μεταλλείων Κασσάνδρας.
Οι λόγοι προσφυγής των κατοίκων
Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο προσέφυγαν στην προκειμένη περίπτωση κάτοικοι της Χαλκιδικής (περιοχής Μεγάλης Παναγιάς, Ιερισσού κ.λπ.) και ζητούν να ανασταλούν:
1)η από 29.3.2012 απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης που αφορά την παραχώρηση στην εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» τμημάτων δημοσίου δάσους στις θέσεις Σκουριές Σταγείρων και Μαντέμ Λάκκος του Δήμου Αριστοτέλη,
2)το από 24.5.2012 συμφωνητικό εγκατάστασης της επίμαχης εταιρείας στη θέση Σκουριές για την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών και
3)το από 16.5.2012 συμφωνητικό εγκατάστασης της ίδιας εταιρείας στη θέση Μαντέμ Λάκκο για υλοτομικές και πάλι εργασίες.
Να σημειωθεί ότι η συνολική μεταλλευτική παραχώρηση ανέρχεται στα 264.000 στρέμματα, ενώ έχει παραχωρηθεί δασική έκταση 4.099,8 στρεμμάτων.
Σύμφωνα δε με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πρόκειται να αποψιλωθούν 3.238,28 στρέμματα από την ευρύτερη περιοχή των 740.000 στρεμμάτων δάσους.
Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η πραγματοποίηση των έργων που απαιτούνται για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου στις Σκουριές και τον Μαντέμ Λάκκο θα έχει ως συνέπεια, «μέσω της υλοτόμησης των δέντρων, την αποψίλωση μοναδικής φυσικής περιοχής αρχέγονου δάσους, δεδομένου ότι τα δάση οξιάς και δρυός, που αποτελούν τα κύρια είδη κάλυψης των περιοχών αυτών, είναι πολύ σημαντικά αρχέγονα οικοσυστήματα».
Ειδικότερα, προβάλλεται ότι είναι βέβαιη η πρόκληση μη αναστρέψιμης βλάβης στο δασικό περιβάλλον της περιοχής, αφού δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση των δασών αυτών, λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους.
Παράλληλα, προβάλλεται από τους κατοίκους ότι «η επικείμενη δασική καταστροφή προοιωνίζεται δραστική μεταβολή του φυσικού αναγλύφου και της μορφολογίας του εδάφους, αλλοίωση της φυσιογνωμίας και της αισθητικής του τοπίου και αύξηση του κινδύνου πλημμυρικών φαινομένων στον παρακείμενο οικισμό της Μεγάλης Παναγιάς».
Η επιχειρηματολογία του ΣτΕ
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με την υπ’ αριθμ. 398/2012 απόφασή του (πρόεδρος η αντιπρόεδρος Αικατερίνη Συγγούνα και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου) απέρριψαν την αίτηση των κατοίκων, κρίνοντας ότι δεν συντρέχει λόγος να ανασταλούν οι τρεις προσβαλλόμενες αποφάσεις, καθώς οι λόγοι που προβάλλουν οι κάτοικοι δεν είναι βάσιμοι.
Αναλυτικότερα, οι δικαστές τονίζουν ότι «η υλοποίηση της επένδυσης κρίνεται ιδιαίτερα συμφέρουσα για την εθνική οικονομία, λόγω της δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, πρωτογενώς και δευτερογενώς, σε περιοχής με υψηλά ποσοστά ανεργίας, αλλά και λόγω της απόδοσης μεγάλων χρηματικών ποσών στο κράτος από τη φορολόγηση της δικαιούχου εταιρείας και κυρίως λόγω της ενίσχυσης των εξαγωγών και της θετικής επίδρασης στο ισοζύγιο συναλλαγών της χώρας».
Εξ άλλου, οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν ότι οι εκτάσεις δασών που πρόκειται να αποψιλωθούν για την κατασκευή των επίμαχων έργων εντός των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων Χαλκιδικής «απαρτίζονται μεν, κατά κύριο λόγο, από πυκνά δάση οξιάς και δρυός, δεν υπάγονται, εντούτοις, οι οικότοποι αυτοί σε κάποιο ειδικό καθεστώς προστασίας» και πάντως, όπως έχει κριθεί από το δικαστήριο κατά το παρελθόν (2007) «δεν απαγορεύεται η εξορυκτική εκμετάλλευση ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές».
Ακόμη, αναφέρουν οι δικαστές ότι «η αποψίλωση θα προχωρήσει σταδιακά, ώστε να αποφευχθεί η δυσανάλογη κατασπατάληση δασικού πλούτου σε σχέση με την πρόοδο του όλου έργου και με την εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων, βάσει ειδικών διαδικασιών αδειοδότησης και υπό την επίβλεψη των δασικών υπηρεσιών».
Οι προσβαλλόμενες πράξεις, εξ’ άλλου, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, αφορούν «ένα μικρό ποσοστό δασικής γης σε σχέση με τη συνολική έκταση που έχει παραχωρηθεί, ήδη δε έχουν προχωρήσει αρκετά οι εργασίες υλοτόμησης».
Επίσης, επισημαίνουν ότι προβλέπεται η πλήρης αποκατάσταση της βλάστησης που θα θιγεί, ενώ κοντά στη Μ. Παναγιά και στην περιοχή των Σκουριών προβλέπεται αντιπλημμυρική προστασία.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας σημειώνουν ότι στη σχετική μελέτη αναφέρεται ότι η ανεργία στη Χαλκιδική ανέρχεται στο 20% και η επένδυση δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, καθώς θα απασχολήσει από 892 έως 1.300 εργαζομένους.
Η απόφαση αυτή του ΣτΕ ισχύει μέχρι να εκδοθεί οριστικής απόφαση επί της κυρίας προσφυγής (αίτησης ακύρωσης) που έχουν καταθέσει οι κάτοικοι.
