Την έκπληξη των ιστορικών προκάλεσε η ανακάλυψη των μεσαιωνικών εσωρούχων σε αυστριακό κάστρο, είδηση που έδωσε την Τρίτη στη δημοσιότητα το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Ινσμπρουκ.
Η ανακάλυψη είχε γίνει από το 2008, αλλά ανακοινώθηκε τώρα επειδή μεσολάβησε η χρονολόγηση των ευρημάτων με άνθρακα ώστε να βεβαιωθούν ότι είναι γνήσια.
Μεταξύ των μεσαιωνικών εσωρούχων είναι και τέσσερα σουτιέν. Τα 600 ετών ευρήματα ανακαλύφθηκαν ανάμεσα σε περισσότερα από 2.700 κομμάτια υφασμάτων – σεντόνια και κλινοσκεπάσματα, λινά ή βαμβακερά – ανακατεμένα με χώμα, ξύλο, άχυρο και δερμάτινα ρετάλια.
Το μεσαιωνικό σουτιέν περιγράφεται από τους ιστορικούς ως επαναστατικό, διότι δείχνει ότι ο στηθόδεσμος είχε ήδη φορεθεί για εκατοντάδες χρόνια προτού αντικατασταθεί από τους δύσκαμπτους κορσέδες, παρότι έως σήμερα θεωρούσαμε ότι αποτελεί εφεύρεση των τελευταίων 100 ετών.
«Δεν πιστεύαμε στα μάτια μας», δήλωσε η αρχαιολόγος Βεατρίκη Νουτζ. «Αυτά τα τέσσερα λινά μοιάζουν με μοντέρνα σουτιέν, με δύο μεγάλες τιράντες και έναν πιθανό ιμάντα πίσω, που δεν διατηρείται, αλλά υποδεικνύεται από τα μισοσχισμένα άκρα των θηκών, επί των οποίων είχε προσαρτηθεί».
Το εσώρουχο δεν ήταν μόνο λειτουργικό, ανέφερε η ίδια, καθώς οι στηθόδεσμοι ήταν περίπλοκα διακοσμημένοι με δαντέλα και άλλα διακοσμητικά στοιχεία, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχαν ως στόχο και την πρόκληση του μνηστήρα.
«Ενα δείγμα, ιδίως, είναι ολόιδιο με σύγχρονο στηθόδεσμο», είπε εξάλλου η Χίλαρι Ντέιβιντσον, επιμελήτρια μόδας στο Μουσείο του Λονδίνου.
Η ίδια περιέγραψε τα ευρήματα ως τον « χαμένο κρίκο» στην ιστορία των γυναικείων εσωρούχων υπενθυμίζοντας, ότι ενώ οι πίνακες της εποχής δείχνουν τα εξωτερικά ενδύματα, δεν αποκαλύπτουν τι φορούσαν οι γυναίκες από κάτω.
Από τα τέλη του 1800 άρχισαν οι γυναίκες να πειραματίζονται με εσώρουχα, όπως το σουτιέν, ενώ ο πρώτος σύγχρονος στηθόδεσμος κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις αρχές του 19ου αιώνα.
Θεωρείται μάλιστα ότι εφευρέθηκε στη Νέα Υόρκη από μία κοσμική κυρία τη Μέρι Τζέικομπ, η οποία ήταν δυσαρεστημένη από την εικόνα του φορέματός της επάνω από τον άκαμπτο κορσέ.
Στο κάστρο του Λέμπεργκ στο Τιρόλο βρέθηκε επίσης ένα λινό εσώρουχο, που μοιάζει πολύ με σύγχρονα γυναικεία. Αλλά όπως δήλωσε η Νουτζ πρόκειται για ανδρικό εσώρουχο.
«Οι γυναίκες δεν φορούσαν τίποτε κάτω από τις φούστες τους, τότε. Το σλιπ θεωρούνταν σύμβολο της ανδρικής κυριαρχίας και εξουσίας», είπε. Μεσαιωνικά σχέδια μάλιστα δείχνουν συχνά έναν άνδρα και μια γυναίκα να μάχονται για ένα ζευγάρι εσώρουχα, μια συμβολική μάχη για το «ποιος φοράει τα παντελόνια» στην οικογένεια.
