Ελλιπείς έλεγχοι στην μεγαλύτερη τράπεζα της Ευρώπης, την HSBC, επέτρεψαν τεράστιας έκτασης ξέπλυμα χρήματος, σύμφωνα με έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου που δόθηκε την Τρίτη στη δημοσιότητα. Η τράπεζα αυτή, που έχει έδρα το Λονδίνο, διευκόλυνε επί χρόνια μεξικανούς εμπόρους ναρκωτικών να ξεπλένουν χρήματα, πραγματοποιούσε μυστικές συναλλαγές με το Ιράν καθώς και με τράπεζες που χρηματοδοτούσαν την Αλ Κάιντα.
«Η κουλτούρα της HSBC ήταν διάχυτα μολυσμένη για πολύ καιρό», δήλωσε ο γερουσιαστής Καρλ Λέβιν, πρόεδρος της Διαρκούς Υποεπιτροπής Ερευνών της Γερουσίας.
Η έκθεση αυτή δημοσιοποιείται σε μια περίοδο δύσκολη για το τραπεζικό σύστημα, το οποίο πλήττεται από σκάνδαλα με τελευταίο τη χειραγώγηση του διατραπεζικού επιτοκίου του Λονδίνου Libor από την επίσης βρετανική τράπεζα Barclays.
Η έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου είναι το αποτέλεσμα ερευνών διάρκειας ενός έτους κατά το οποίο εξετάστηκαν 1,4 εκατ. έγγραφα και ανακρίθηκαν 75 υψηλόβαθμα στελέχη της HSBC. Αργότερα την Τρίτη, στελέχη της HSBC και της αμερικανικής ρυθμιστικής αρχής των τραπεζών θα καταθέσουν στην επιτροπή της Γερουσίας και αναμένεται να αντιμετωπίσουν πολύ σκληρά ερωτήματα για το πώς συνεχίστηκαν οι καταχρήσεις ακόμη και μετά τις ενέργειες της ρυθμιστικής αρχής το 2010.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2007 και το 2008 το μεξικανικό υποκατάστημα της HSBC μετέφερε 7 δισ. δολάρια στα υποκαταστήματα της τράπεζας στις ΗΠΑ. Τόσο οι μεξικανικές όσο και οι αμερικανικές Αρχές είχαν προειδοποιήσει την HSBC ότι τέτοια ποσά πιθανότατα συνδεόταν με διακίνηση ναρκωτικών. Η τράπεζα όμως συνέχιζε να παίρνει τα κέρδη των μεγαλεμπόρων ναρκωτικών και να τα περνά σε τραπεζικούς λογαριασμούς προκειμένου να κρύψει την παράνομη δραστηριότητα.
Για παράδειγμα, η HSBC συμμετείχε στη μεταφορά χρημάτων από ένα γραφείο συναλλάγματος ονόματι Casa de Cambio Puebla το οποίο λειτουργούσε ως κόμβος για το ξέπλυμα ναρκωχρήματος. Μεταξύ 2005 και 2007 υπήρχε «αυξανόμενη ροή» δολαρίων ανάμεσα στο γραφείο συναλλάγματος και την HSBC, το οποίο κίνησε υποψίες. Μερικοί τραπεζίτες υποστήριξαν ότι τα χρήματα ήταν νόμιμα. Ενας ισχυρίστηκε ότι προέρχονταν από μεξικανούς αρχιτέκτονες τοπίου που εργάζονταν στις ΗΠΑ και έστελναν χρήματα στις οικογένειές τους στο Μεξικό.
Η έκθεση αναφέρεται επίσης στις συναλλαγές της HSBC με την Al Rajhi Bank στη Σαουδική Αραβία η οποία έχει διασυνδέσεις με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Το 2005 η HSBC σύστησε στις θυγατρικές της να σταματήσουν τις συναλλαγές με τη σαουδαραβική τράπεζα αλλά τέσσερις μήνες αργότερα, ανέτρεψε την εντολή αυτή επιτρέποντάς τους να αποφασίσουν οι ίδιες αν θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με την Al Rajhi.
Μέρος των χρημάτων που διακινούσε η HSBC προερχόταν από το Ιράν, παραβιάζοντας τις διεθνείς κυρώσεις προς τη χώρα. Για να κρύβουν τις συναλλαγές αυτές, οι θυγατρικές της HSBC κατέφευγαν σε μια μέθοδο που ονομάζεται «stripping» και αφαιρεί κάθε αναφορά στο Ιράν από τα αρχεία. Ανεξάρτητος λογιστικός έλεγχος έδειξε ότι μεταξύ 2001 και 2007, περισσότερες από 28.000 συναλλαγές παραβίασαν διεθνείς κυρώσεις προς διάφορες χώρες και οι 25.000 από αυτές αφορούσαν το Ιράν.
Τέλος, άλλη ύποπτη δραστηριότητα της HSBC ήταν ότι λειτουργούσε σαν κόμβος για μικρότερες χρηματοπιστωτικές εταιρείες που χρειάζονταν πρόσβαση στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα.
Η έκθεση αναφέρει ότι η διεύθυνση κανονιστικής συμμόρφωσης της HSBC αδυνατούσε να καταπολεμήσει το ύποπτο χρήμα. Οι υπάλληλοι «κατακλύζονταν» από έναν αυξανόμενο αριθμό ύποπτων συναλλαγών προς εξέταση.
«Είμαστε πνιγμένοι και μένουμε πίσω στις έρευνες», έγραψε αξιωματούχος της συγκεκριμένης διεύθυνσης τον Ιούνιο του 2008. Ομως εκείνη την εποχή η HSBC περιόριζε τα έξοδα λειτουργίας της για να αντισταθμίσει τις ζημίες που είχε υποστεί λόγω των στεγαστικών δανείων και της επερχόμενης κρίσης. Το 2010, ένας αηδιασμένος ανώτερος υπάλληλος της ίδιας διεύθυνσης παραιτήθηκε ύστερα από λιγότερο από έναν χρόνο στη δουλειά.
