Το ευρέως χορηγούμενο για τον διαβήτη φάρμακο μετφορμίνη εμφανίζει μια αναπάντεχη και άκρως… ελκυστική παρενέργεια, όπως ανακάλυψαν ερευνητές από το Νοσοκομείο Παίδων του Πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά. Οι επιστήμονες αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Cell Stem Cell» ότι το φάρμακο ενισχύει την ανάπτυξη νέων νευρώνων στον εγκέφαλο. Μάλιστα πειράματα σε ποντίκια έδειξαν ότι αυτή η διαδικασία ανάπτυξης νέων νευρώνων κάνει τα ζώα εξυπνότερα.
Ενεργοποίηση των υπαρχόντων βλαστοκυττάρων
Η νέα ανακάλυψη αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ανάπτυξη θεραπειών που θα «επιδιορθώνουν» τις βλάβες του εγκεφάλου οι οποίες οδηγούν σε γήρανσή του όχι μέσω της εισαγωγής βλαστικών κυττάρων εντός του αλλά της ενεργοποίησης των ήδη υπαρχόντων, αναφέρει η επικεφαλής της μελέτης δρ Φρέντα Μίλερ. Η ερευνήτρια προσθέτει ότι το γεγονός πως ένα χορηγούμενο επί μακρόν φάρμακο το οποίο έχει αποδείξει την ασφάλειά του φαίνεται να επιτυγχάνει αυτό το αποτέλεσμα κάνει τα νέα ευρήματα ακόμη σημαντικότερα.
Προηγούμενες μελέτες της δρος Μίλερ και της ομάδας της είχαν δείξει ότι ένα μονοπάτι γνωστό ως aPKC-CBP παίζει καθοριστικό ρόλο σε ό,τι αφορά τη μετατροπή των νευρικών βλαστικών κυττάρων σε ώριμους νευρώνες. Αλλοι ερευνητές είχαν επίσης αποκαλύψει ότι το ίδιο μονοπάτι είναι σημαντικό και σε ό,τι αφορά τη μεταβολική επίδραση της μετφορμίνης στα ηπατικά κύτταρα.
Όταν τα κομμάτια του «παζλ» ενώθηκαν
Ετσι η ερευνητική ομάδα από το Τορόντο αποφάσισε να ενώσει τα κομμάτια του «παζλ». Οι ειδικοί σκέφτηκαν ότι εάν η μετφορμίνη ενεργοποιεί το μονοπάτι aPKC-CBP στο ήπαρ, ίσως θα μπορούσε να ενεργοποιήσει και τα νευρικά βλαστικά κύτταρα του εγκεφάλου ενισχύοντας την αποκατάσταση των βλαβών του.
Η θετική επίδραση στον εγκέφαλο αποδείχθηκε μέσα από πειράματα σε ποντίκια αλλά και σε ανθρώπινα κύτταρα στο εργαστήριο. Συγκεκριμένα ποντίκια που λάμβαναν μετφορμίνη όχι μόνο εμφάνισαν ενισχυμένη γέννηση νέων νευρώνων στον εγκέφαλο αλλά παρουσίασαν επίσης καλύτερες επιδόσεις σε ό,τι αφορούσε την ανακάλυψη της ακριβούς θέσης μιας κρυμμένης πλατφόρμας σε ένα «κλασικό» τεστ σε λαβύρινθο.
Ενδείξεις για βελτίωση της Αλτσχάιμερ
Παρ’ ότι μένει να αποδειχθεί εάν η μετφορμίνη δίνει πράγματι «ώθηση» στον εγκέφαλο των διαβητικών ατόμων που τη λαμβάνουν, υπάρχουν ήδη κάποιες ενδείξεις ότι συνδέεται με γνωστικά οφέλη για τους ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ. Μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι τα οφέλη αυτά ήταν το αποτέλεσμα του καλύτερου ελέγχου του διαβήτη, ωστόσο τώρα, όπως λέει η δρ Μίλερ, φαίνεται ότι το φάρμακο βελτιώνει τα συμπτώματα της Αλτσχάιμερ μέσω της «αναγέννησης» του εγκεφάλου.
Το επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι να ελέγξει εάν η μετφορμίνη μπορεί να βοηθήσει άτομα που έχουν υποστεί βλάβες στον εγκέφαλο εξαιτίας τραυματισμού ή ακτινοθεραπειών για τον καρκίνο.
